مراقبت و رسیدگی به مو برای بسیاری از بانوان و آقایان یک دغدغه بزرگ محسوب می‌شود و همه افراد سعی می‌کنند با مصرف شامپوهای مناسب، از موهایشان در برابر عوامل آسیب رسان مراقبت کنند. از این رو، در این مقاله می‌خواهیم درباره یک موضوع مهم صحبت کنیم که شاید آنچنان مورد توجه قرار نگرفته و آن، بررسی تفاوت میان شامپو بدون سولفات و حاوی سولفات و ترکیبات به کار رفته در آنهاست. علاوه بر این، به شما درباره مضرات سولفات خواهیم گفت تا با آگاهی از این موضوع، در انتخاب‌هایتان دقت بیشتری داشته باشید، به نحوه تشخیص شامپو بدون سولفات اشاره خواهیم داشت، ویژگی‌های شامپو بدون سولفات را مورد بررسی قرار می‌دهیم و خواهیم گفت مصرف این شامپوها برای کدام دسته از افراد بهترین نتیجه را به همراه خواهد داشت.
همچنین اگر دچار مشکل ریزش مو شده‌اید، حتما مقاله راهنمای جامع خرید بهترین شامپو ضد ریزش را مطالعه کنید.
سولفات چیست؟
قبل از این‌که بخواهیم درباره شامپو بدون سولفات صحبت کنیم، در ابتدا باید درباره ماده سولفات به شما توضیحاتی را بدهیم. معمولا وقتی شامپو را بر روی موهایتان ریخته و با آب مخلوط می‌کنید، به سرعت کف کرده و حالتی مانند فوم را پیدا می‌کند. اصلی‌ترین دلیل این موضوع، وجود مواد کف کننده‌ای به نام لوریل سولفات و سدیم دو سیل سولفات است که با نام سولفات شناخته می‌شوند. در سال ۱۹۳۰ میلادی برای اولین بار یک شرکت به نام پروکتل اند گمبر از این ماده در تهیه شامپو استفاده نمود و این شامپوها زمانی که روانه بازار شدند، مورد استقبال عموم مردم قرار گرفتند. این مواد از لحاظ شیمیایی نوعی سورفاکتانت هستند که در تولید بسیاری از محصولات شوینده از آن ها استفاده می‌شود. کار این مواد این است که سطح کشش سطحی بین شامپو و پوست سر را کاهش داده و همچنین به مواد فعال موجود در شامپو اجازه تمیز کردن موها و زدودن چربی و آلودگی را می‌دهند. سولفات‌ها در محصولات متنوعی وجود دارند و عناصری مانند لوریل سولفات و سایر هم خانواده‌های آن زمانی که در شامپو استفاده می‌شوند، اثرات پاک کنندگی شامپو را تقویت کرده و قدرت پاکسازی بیشتر و موثرتری برای شست و شو و تمیز نمودن موها را برای آن فراهم می‌کنند. اگر چه وجود این ترکیبات گزینه خوبی برای یک شوینده و افزایش اثر بخشی آن به شمار می رود اما استفاده بیش از حد شامپوها و سایر شوینده‌های حاوی این ترکیبات در دراز مدت می‌تواند اثرات مخربی را بر روی پوست و مو داشته باشد و سبب از بین رفتن مواد مغذی و چربی‌های مفید پوست سر و موها شود.
وجود سولفات در شامپو خطرناک است؟
با گذشت سال‌ها هنوز هم شایعات زیادی مبنی بر سرطان زا بودن و اثرات زیان‌بخش این ماده‌ها جود دارد و در مورد این موضوعات و معایب سولفات‌هایی مانند سدیم لوریل در میان دانشمندان مباحث زیادی مطرح شده است اما تاکنون هیچ مدرک علمی برای اثبات این ادعا یافت نشده است. با این حال پزشکان معتقدند استفاده بیش از اندازه و مداوم از محصولات حاوی سولفات می‌تواند به موهای شما آسیب برساند و با تحریک ساختار پوست سر، سبب تضعیف فولیکول‌ها و مشکلات عمده‌ای برای موها شود. در ادامه برخی از معایب و مضرات وجود سولفات‌ها در شامپوها را برایتان بیان خواهیم کرد.
برخی از زیان‌های سولفات
– بروز درماتیت تماسی
مطالعات علمی انجام شده در سال ۱۹۹۶ میلادی نشان می‌دهد افرادی که دارای سطح سرامید (نوعی مولکول لیپید کومی که در سلول‌های پوست یافت می شود) کمی باشند، پس از قرار گرفتن در معرض سولفات‌هایی مانند لوریل سدیم بیشتر دچار تحریک پوست و در نتیجه درماتیت تماسی خواهند شد. همچنین تمامی افرادی که پس از استفاده از شامپو، از نرم کننده‌های حاوی سولفات استفاده می‌کنند، می‌توانند دچار این بثورات جلدی شوند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم مصرف شامپوهای حاوی این ماده را محدود نمایید تا از بروز درماتیت تماسی و سایر بثورات جلدی در امان بمانید.
– عامل ایجاد ریزش مو
بر اساس تحقیقات انجام شده، ثابت شده است طاسی سر با الگوی مردانه در اثر ترکیبی از عوامل و اختلالات هورمونی و عوامل ژنتیکی به حساب آمده و حساسیت ژنتیکی به موادی با نام دی اچ تی یکی از علل اصلی ریزش مو با الگوی مردانه محسوب می‌شود؛ بنابراین این ترکیبات می‌توانند به صورت غیر مستقیم در ریزش موها تاثیر داشته باشند. به صورت کلی اگر مستعد تحریک پوست توسط این ماده هستید، بهتر است بدانید این ترکیبات می‌توانند در ضعیف شدن تارهای مو و در نتیجه ریزش موها نقش موثری داشته باشند.
– تضغیف و حذف پروتئین‌های مو
ساختار مو از ترکیبات پروتئینی به نام کراتین ساخته شده است و در واقع مو به خودی خود یک رشته پروتئینی به شمار می آید. بیشتر تارهای مو نیز از پروتئین تشکیل شده است و در صورت آسیب دیدن پروتئین‌های مو، تارهای مو ضعیف و شکننده شده، زیبایی ظاهری آن از بین رفته و در نتیجه کدر و بد رنگ می‌شوند. همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۰۵ میلادی، موهای غوطه ور در محلول سدیم دو دسیل سولفات هفت برابر بیش تر از موهای غوطه ور در آب، پروتئین از دست می‌دهد و بر همین اساس مشخص گردید وجود این ماده با آسیب دیدن پروتئین موها ارتباط تنگاتنگی دارد و در نتیجه این ترکیبات شیمیایی با داشتن غلظت بالای دو درصد می‌توانند منجر به شکستگی و خشکی تارهای مو، دوشاخه شدن و یا ایجاد موخوره بر روی موها شوند. به همین دلیل افرادی که موهای خود را کراتینه و یا رنگ کرده‌اند، با مصرف شامپوهای حاوی سولفات موهایشان بیشتر آسیب دیده و تضعیف خواهد شد.
– خشکی مو
مورد قابل توجه دیگری که باید به آن اشاره کرد، خشکی بیش از حد مو با مصرف شامپوهای دارای سولفات است. این ماده با ایجاد کف شدید و خشک کردن پوست سر و مو باعث ایجاد خشکی مو خواهد شد و به طور کلی هر محصولی که سبب از بین رفتن بخش زیادی از چربی طبیعی پوست سر شود، موجب خشک شدن موی سر می‌شود و با خشک شدن پوست سر به تدریج شاهد ضعیف و شکننده شدن موها خواهیم بود. دقیقا به همین دلیل است که استفاده از شامپوهای دارای سولفات برای افراد با موی خشک توصیه نمی‌شود.
کدام افراد نباید از شامپو دارای سولفات استفاده کنند؟
1- به طور کلی اگر جزو افرادی هستید که به تازگی موهایتان را رنگ کرده‌اید، توصیه می‌کنیم به هیچ عنوان از شامپو دارای سولفات استفاده نکنید. این شامپوها به دلیل خواص شیمیایی که دارند، باعث آسیب رسانی چند برابر به موهای رنگ شده شما خواهند شد و موجب می‌شود رنگ موهایتان سریع‌تر از قبل از بین برود.
2- اگر به صورت طبیعی موهای خشک، فر یا وز دارید، بهتر است از این شامپوها استفاده نکنید. سولفات به دلیل ساختاری که دارد، چربی‌های طبیعی را از بین برده و اگر رطوبت طبیعی مو زیاد شود، وزی و خشکی مو تشدید خواهد شد.
3- پوست‌های حساس از دیگر مواردی است که در برابر شامپوهای حاوی سولفات آسیب پذیر هستند. همچنین اگر جزو کسانی هستید که بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس را دارید، ممکن است بعد از استفاده از این محصولات، در پوست کف سر خود دچار خارش، ترک‌های ریز و قرمزی شوید.
شامپو بدون سولفات چه ویژگی‌هایی دارد؟
درست برخلاف شامپوهای سولفات دار، شامپو بدون سولفات ساختاری بسیار ملایم داشته و کف زیادی تولید نمی‌کند. همچنین این نوع از شامپوها محرک نیستند و باعث ایجاد آسیب، خارش، حساسیت و شوره نخواهند شد. کسانی که موهایشان را رنگ یا کراتینه کرده‌اند، بهترین گزینه برای استفاده از شامپوهای بدون سولفات هستند. علاوه بر موارد ذکر شده، فرمولاسیون و ترکیبات ملایم این شامپوها باعث شده است تا کسانی که دارای موهای خشک و ضعیف هستند یا دچار ریزش شده‌اند، کاندیدای مناسبی برای مصرف این شامپوها باشند.
عملکرد شامپو بدون سولفات چگونه است؟
این شامپوها به دلیل ساختاری که دارند، موی شما را به صورت کامل تمیز خواهند کرد و درخشندگی طبیعی را برای شما به ارمغان خواهند آورد. این فرایند پیچیده در شامپوهای دارای سولفات تنها با از بین رفتن چربی طبیعی پوست سر محقق خواهد شد؛ در حالی که شامپو بدون سولفات تارهای موی شما را بدون از بین چربی‌های طبیعی و ضروری مو پاکیزه و درخشان خواهد کرد. همچنین شامپو بدون سولفات برای هر نوع مویی مناسب است و به دلیل ترکیبات گیاهی که دارد، به هیچ عنوان برای محیط زیست خطری نخواهد داشت.
نحوه تشخیص شامپو بدون سولفات از شامپو دارای سولفات
معمولا شامپو بدون سولفات با علائم اختصاری SLS free یا ALS free مشخص می‌شود و اگر به ترکیبات آن توجه کنید، نام‌هایی از قبیل آمونیوم لوریل سولفات، سدیم لوریل سولفات و سدیم لوریل اتر سولفات را مشاهده نخواهید کرد. در حالی که در اکثر شامپوهای دارای سولفات، ترکیبات ذکر شده را در فرمولاسیون خود دارند.
نتیجه گیری
به طور کلی تعداد شامپوهای دارای سولفات از نوع بدون سولفات آن بسیار بیشتر بوده و از نظر ارزشی نیز، شامپو بدون سولفات معمولا قیمت بیشتری دارد. تاثیرات سولفات چندان قوی نیست و افرادی که موی بسیار چرب یا دارای شوره دارند، با استفاده از شامپوهای حاوی سولفات بهترین نتیجه را تجربه می‌کنند. در مقابل نیز، افرادی که مویی خشک دارند یا موهایشان کراتینه شده است، بهتر است که از شامپو بدون سولفات استفاده کنند. در پایان می‌توان نتیجه گرفت معایب سولفات از مزایای آن بیشتر بوده و اگر شرایط مصرف شامپو بدون سولفات را دارید، از خرید آن پرهیز نکنید.
دیدگاهتان را بنویسید