درباره‌ی مازوخیسم بیشتر بدانید

مازوخیسم (خود آزاری یا آزار خواهی جنسی) نام خود را از فعالیت‌های لئوپولد فون زاخر-مازوخ رمان ‌نویس اتریشی قرن نوزدهم گرفته است که شخصیت‌های داستان‌هایش از اینکه مردان با آنان بدرفتاری کنند و بر آنها تسلط یابند لذت جنسی می‌بردند. تعریف مازوخیسم در اصطلاح پزشکی، تباهی و فساد اجرای عمل جنسی است به نحوی که با شکنجه، ضرب و شتم و آزارهای دیگر همراه باشد.

انحراف مازوخیزم در واقع نقطه مقابل انحراف سادیسم (دیگر آزاری) است. یک فرد سادیستیک از آزار و اذیت کردن دیگران لذت جنسی می‌برد. اما یک انسان مبتلا به مازوخیسم از عذاب و شکنجه‌‌ای که خودش متحمل می‌شود لذت جنسی کسب می‌کند. در این مقاله قصد داریم در رابطه با اختلال مازوخیسم بیشتر توضیح دهیم.

مازوخیسم چیست؟

بیماری مازوخیسم نوعی بیماری روانی است که در آن فرد علاقه شدیدی به تحقیر شدن توسط جنس مخالف را دارد. این بیماری در هر دو جنس وجود دارد. اما در در مردان به مراتب بیشتر از بانوان یافت می‌شود. مازوخیسم بیماری‌ای نیست که با شرایط خاص و یا محیط خاصی به وجود بیاید. افرادی که به این نوع انحراف مبتلا هستند، به شدت تمایل دارند که چه به وسیله‌ی خود و چه از طرف دیگران، آزار ببینند یا حتی شکنجه شوند. کامیابی روانی این بیماران، جز با زجر و آزار دیدن حاصل نخواهد شد.

علت اصلی مازوخیزم

اگر احساساتی را که در فرد به خود آزاری منجر می‌شود با هم جمع کنیم. در نهایت به عقده‌های پنهان او می‌رسیم، در واقع می‌توان گفت عموماً خود آزاری نتیجه یک ناتوانی برای پیروزی بر دردهای روانی عمیق، با روش‌ها سالم و نرمال است. برای نمونه، فردی ممکن است شرایط سختی برای بیان، درک و متعادل کردن احساساتش پشت سر گذاشته باشد. در این صورت درد فیزیکی حواس او را از دردهای عاطفی پرت می‌کند یا کمک می‌کند بر احساساتش کنترل داشته باشد. همچنین فرد دیگری ممکن است احساس کند دائماً کرخت است یا از خودش و جهان اطرافش دور است، از همین ‌رو با خود آزاری احساساتش را بیدار می‌کند.

مازوخیزم می‌تواند در هر سنی از قبل از نوجوانی تا سالمندی انجام شود. اما فاکتورهایی مانند سن، تاریخچه خانوادگی، نوع زندگی، مشکلات مربوط به بیماری‌های ذهنی و مصرف بیش از حد الکل، می‌تواند خطر این اختلال را افزایش دهد. متأسفانه اغلب افرادی که خودزنی می‌کنند، نوجوان هستند. برخی مواقع، خود آزاری بین افرادی متداول است که در خانواده‌ خود کسی خودکشی، خودزنی یا اعمالی در ردیف خود ویرانگری انجام داده است.

تفاوت مازوخیزم با خود آزاری

به‌ طور کلی مازوخیسم یک نوع خود آزاری جسمی است. اما با خود آزاری در معنای کلی متفاوت خواهد بود. با توجه به مفهموم خود آزاری و مازوخیزم، می‌توان به این نکته اشاره داشت که خود آزاری، می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و به تنهایی بیماری نیست. بلکه به دلیل اختلالات دیگر ایجاد می‌شود. افرادی که به انواع بیماری‌های روانی مانند اسکیزوفرنی، عقب‌ماندگی ذهنی و اوتیسم مبتلا هستند. به شیوه‌های متفاوت، اقدام به خود آزاری می‌کنند. مازوخیسم یک اختلال روانی، و خود آزاری نشانه‌ای از ابتلا به بیماری‌های روانی است. فرزندان خانواده‌هایی که به نوعی خود آزاری را تجربه کرده‌اند؛ بیشتر به این حالات مبتلا می‌شوند. قطعاً زمانی که هر کدام از والدین این اقدامات را انجام دهند؛ فرزندان نیز همانندسازی می‌کنند. بنابراین افرادی که تجربه خانوادگی دارند بیشتر خود آزاری را تجربه خواهند کرد.

انواع مازوخیزم

به طور کلی این اختلال به 3 دسته تقسیم می‌شود:

مازوخیسم روانی

این عارضه‌ی روانی، حالتی است که در زندگی عادی مردم دیده می‌شود. بعضی افراد در زندگی، خود را از هر لحاظ در اختیار فرد محبوب خویش قرار می‌دهند و هر نوع خفتی را که از طرف وی به آنها تحمیل شود، قبول می‌کنند. اگر روابط از مرز تجاوز کند و جنبه‌ ارباب و غلامی پیدا کند؛ یعنی یکی از طرفین تا حدی که برده‌ای از اربابش اطاعت و فرمان ‌برداری می‌کند، بنده‌ وار خواست‌های طرف مقابلش را اجابت کند، می‌توان گفت که به انحراف مازوخیسم روانی دچار شده است.

مبتلایان به این نوع عارضه، جز دشنام، خفت و خواری چیزی نمی‌طلبند و زخم زبان، اهانت و ناسزا، آنها را به اوج می‌رساند. مازوخیست‌های روانی، تا زمانی که از کسی دشنام نشنیده‌اند یا شخصی آنها را تحقیر نکرده است، ناراحت و ناآرام هستند. بسیاری از زنان جوان و تحصیل‌ کرده و برومندی که با مردانی به مراتب پست‌تر از خود ازدواج می‌کنند، مبتلا به مازوخیسم روانی هستند. این زنان در برابر قوی‌ هیکل بودن مرد که صفتی به اصطلاح بارز به شمار می‌رود، کلیه‌ معایب و نقایص اخلاقی و ذاتی او را به سادگی نادیده می‌گیرند.

به طور کلی می‌توان گفت که انحراف مازوخیست، یک انسان خفت ‌طلب و اهانت‌ جو است و به هر ترتیبی که بتواند، خود را به دیگری تسلیم می‌کند، تا تمایلات روانی خود را ارضا کند.

مازوخیسم احساساتی

بعضی از افراد مبتلا به مازوخیزم که معمولا کمرو، نادان و بی‌سواد هم هستند، از آشکار شدن انحراف خویش خودداری می‌کنند و به درون خود پناه می‌برند. این افراد تلاش می‌کنند با تجسم صحنه‌های مختلف مازوخیسم از راه فکر و خیال، تمایلات غیر‌عادی خود را نشان دهند. این دسته از منحرفان را مازوخیست‌های احساساتی می‌نامند.

مازوخیسم فیزیولوژیک

مازوخیسم فیزیولوژیک که حادترین و واقعی‌ترین وجه مازوخیزم است. به حالتی گفته می‌شود که انسان را وا‌ می‌دارد تا از احساس درد و رنج، لذت ببرد و بدن خود را با اشتیاق در معرض زجر، درد و عذاب قرار دهد. برای شخصی که به این انحراف مبتلا است؛ درد، مفهوم خود را از دست داده و حتی لذت و شعف نمایان می‌شود. مبتلایان به این نوع مازوخیسم که تعدادشان از مبتلایان به دو نوع دیگر بیشتر است، از آزار‌های بدنی مانند شکنجه، پاره شدن پوست و گوشت و یا سوختن بدنشان لذت می‌برند و چنانچه اقدامی برای درمان آنها صورت نگیرد، سرانجام خود را هلاک خواهند کرد.

راه‌های درمان

• درمان مازوخیزم بسیار سخت‌تر از خود آزاری است. به این دلیل که اختلال مازوخیزم پایدار است؛ اما در خود آزاری به محض اینکه بیماری فرد درمان شود، خود آزاری نیز درمان می‌شود. البته تمامی اختلالاتی که منشاء روانی دارند به وسیله هیپنوتیزم یا هیپنوتراپی و مشاوره روانشناسی و روان درمانی، قابل درمان خواهد بود. همچنین همه اختلالات و انحرافات جنسی همچون ناتوانی جنسی، زود انزالی، دیر انزالی و عدم انزال، بی میلی و سرد مزاجی جنسی، عدم ارگاسم، ترس یا فوبی جنسی، واژنیسم یا درد جنسی، همچنین انحرافات جنسی، مانند تمایلات همجنس گرایانه، وسواس جنسی، فتیشیزم جنسی، مازوخیسم جنسی، سادیسم جنسی، و غیره که منشاء روانی دارند نیز قابل درمان هستند.
• همچنین می‌توان از روش‌هایی شامل مدیریت و شایسته سازی الگوهای برانگیختگی جنسی، خودارضایی و درمان‌هایی شامل بازسازی شناختی و آموزش مهارت‌های اجتماعی نیز استفاده کرد.
• از دارو نیز برای کاهش توهمات و رفتارهای مربوط به انحرافات جنسی استفاده می‌شود. این امر به ویژه در افرادی که رفتارهای خود آزارانه شدید و خطرناک دارند، موثر خواهد بود.

نتیجه گیری

همانطور که گفته شد؛ انحراف مازوخیسم نقطه‌ مقابل سادیسم یا دیگر آزاری است. یک فرد سادیستیک، از آزار و اذیت کردن دیگران لذت می‌برد. اما یک انسان مبتلا به مازوخیسم، از عذاب و شکنجه‌ای که خودش متحمل می‌شود، لذت کسب می‌کند. افرادی که به این نوع انحراف مبتلا هستند؛ به شدت تمایل دارند که چه به وسیله‌ خود و چه از طرف دیگران، آزار ببینند یا حتی شکنجه شوند. کامیابی روانی این بیماران، جز با زجر و آزار دیدن حاصل نمی‌شود. همچنین درمان مازوخیزم بسیار دشوارتر از خود آزاری است. به این دلیل که اختلال مازوخیزم پایدار است. اما در خود آزاری، به محض اینکه بیماری فرد درمان شود، خود آزاری نیز درمان خواهد شد.