پارچه شناسی و ویژگی انواع پارچه

شناخت انواع پارچه شما را در تولید پوشاک و لباس دلخواه‌تان راهنمایی خواهد کرد. امروزه با پیشرفت علم و صنعت، تولید انواع مختلفی از پارچه، در حال گسترش است. از مهمترین معیارهای طراحی و تولید پوشاک، شناخت انواع پارچه محسوب می‌شود که افراد به منظور رسیدن به محصول عالی و ایده آل باید از آن بهره ببرند. احتمالا در برخی مواقع شنیده‌اید که برخی پارچه‌ها مناسب مدل و طراحی لباس مورد نظر شما نخواهد بود؛ چرا که هر پارچه بسته به نوع و طرح خود، مناسب یک سری طراحی‌ها محسوب می‌شود. در این مقاله سعی داریم بیشتر درمورد پارچه و انواع مختلف آن توضیح دهیم. بنابراین توصیه می‌شود تا انتهای این مطلب را مطالعه نمایید.

معرفی انواع پارچه

اصولا پارچه‌ها بر اساس منبع تولید و تهیه، به 4 دسته کلی تقسیم می‌شوند. انواع مختلف پارچه عبارتند از:

• پارچه‌های حیوانی
• پارچه‌های معدنی
• پارچه‌های گیاهی
• پارچه‌های سنتزهای شیمیایی

انواع مختلف پارچه‌های نخی

پارچه‌های نخی به دلیل الیافی که دارد بسیار در بین مصرف کنندگان و تولید کنندگان، پرکاربرد و محبوب هستند. این پارچه‎ها حساسیت و آسیبی به بدن وارد نمی‌کنند و باعث جریان هوا می‌شوند. به همین منظور این جنس از پارچه، بسیار برای استفاده در هوای گرم مناسب است و بدن را خنک نگه می‌دارد. در نظر داشته باشید، این پارچه‌های نخی پس از شست و شو آب می‌روند، پس بهتر است قبل از برش، آن را در آب بیندازید تا میزان آب رفتگی پارچه مشخص شود. این نوع از پارچه‌های نخی به دلیل الیافی که دارند، به سرعت چروک می‌شوند. برخی از پرکاربردترین پارچه‌های نخی، عبارتند از:

متقال

این پارچه‌ها، بافتی ضخیم و تراکم تار و پود بالایی دارند و در رنگ‌های سفید و شیری موجود هستند. رنگ پذیری این نوع از پارچه بسیار کم است و اغلب مناسب استفاده برای روبالشی، ملحفه، کالاهای خواب خواهند بود. با این تفاسیر، پارچه‌های متقال مناسب تن پوش نیستند.

چیت

این نوع پارچه بسیار سبک است و تراکم تار و پود بالایی دارد. در واقع چیت در دو نوع ساده و طرح دار موجود است که به عنوان تهیه و تولید لباس‌های راحتی مردانه و زنانه از آن استفاده می‌شود.

کرباس یکی از انواع پارچه نخی

کرباس ضخیم و آهاردار است و تراکم تار و پود کمی دارد. به دلیل ضخامت زیاد نخ‌های تار و پود، اصلا مناسب لباس نخواهد بود و معمولا به عنوان لایی کت، پارچه‌های شماره دوزی، کاموا دوزی و غیره، از آن استفاده می‌شود.

چلوار

چلوار پارچه‌ای خنک و سبک است که در انواع و اقسام شکل و طرح برای تهیه و دوخت کاردبرد دارد. از این پارچه به منظور دوخت پیراهن، لباس زیر، روبالشی، ملحفه و … استفاده می‌شود.

کتان

پارچه‌های کتان، الیافی خشن و خشکی دارند و بسیار چروک پذیر هستند. این پارچه مناسب فصول گرم سال است و بدن را خنک نگه می‌دارد. پارچه 100 درصد کتان، رنگ پذیری کمی دارد و در هنگام شست و شو رنگ می‌دهد. اما اگر این پارچه، با مواد شیمیایی ترکیب شده باشد، دیگر رنگ نخواهد داد.

ململ یکی از انواع پارچه نخی

نوعی پارچه‌ای نخی لطیف، نازک و سفید است.

مخمل یکی از انواع پارچه نخی

جنس مخمل، نخی یا ابریشمی است و بسیار پرکاربرد محسوب می‌شود.

مخمل نخی راه راه

این نوع پارچه‌ها بسیار مقاوم و پردوام هستند و همچنین از پنبه به دست می‌آیند.

کریشه

کریشه‌ها پارچه‌هایی بسیار سبک هستند که گل‌های برجسته دارد.

دبیت

دبیت‌ها نوعی پارچه‌ نخی هستند که بیشتر در آستر لباس‌ها و رویه لحاف از آن استفاده می‌شود.

آغبانو یکی از انواع پارچه نخی

آغبانو یکی دیگر از انواع پارچه های نخی است؛ که معمولا برای چادر و چارقد از آن استفاده می‌شود.

انواع مختلف پارچه پشمی

این نوع پارچه‌ها از مو، کرک و پشم حیوانات تهیه می‌شوند. پارچه‌های پشمی، رطوبت را جذب و حرارت را دفع می‌کنند. ماده شیمیایی ویسکوز در ترکیب این نوع پارچه به کار می‌رود تا مقاومت آن را افزایش دهد. پارچه‌های پشم ویسکوز که درصد پشم بیشتری دارند؛ گران‌تر، مرغوب‌تر و بهترین نوع، برای دوخت کت و شلوارهای مردانه به حساب می‌آیند، که ظاهر و دوام بسیار خوبی دارند. انواع پارچه‌های پشمی، عبارتند از:

ماهوت

این پارچه‎های تمام پشم، ضخیم، نرم و کمی براق با سطح پرزدار هستند.

برک

برک بسیار ضخیم است و از کرک بز یا شتر است که در شهر بشرویه بافته می‌شود. عمدتا از این نوع پارچه برای دوخت کت مردانه استفاده خواهد شد.

ابریشم یکی از انواع پارچه پشمی

ابریشم از مرغوب‌ترین پارچه‌هایی است که برای دوخت لباس‌های رسمی و مجلسی از آن استفاده می‌شود. این نوع پارچه نیاز به مراقبت دارد و نباید آن را با آب شست و شو داد و یا با حرارت زیاد اتو کرد؛ بلکه بهتر است با بخار شست و شو و خشک شود. ابریشم‌ها بسیار رنگ پذیر هستند و طیف رنگی وسیعی دارند.

پارچه‌های 100 درصد ابریشم بسیار گران هستند و دوام کمتری نسبت به پارچه‌های ابریشم مصنوعی دارند. به همین منظور، انواع دیگری از ابریشم‌های ترکیبی مانند تافته، ساتن و غیره ساخته شده‌اند که بسیار محبوب و پرطرفدار هستند.

کرپدوشین

کرپدوشین از خانواده پارچه کرپ است که از ابریشم خام بافته می‌شود.

کشمیر یکی از انواع پارچه پشمی

این نوع پارچه از پشم نوعی بز تهیه می‌شود که از مرغوب‌ترین پشم‌ها به حساب می‌آید. کشمیرها سبک، ظریف و لطیف هستند.

انواع مختلف پارچه‌های مصنوعی

الیاف به کار رفته در پارچه‌های مصنوعی، ساخته دست بشر است؛ که بسته به نوع مواد اولیه آن، دسته بندی می‌شوند. این پارچه‌ها سبک، مقاوم، کم حجم، مستحکم، غیرقابل پوسیدن و ساییده شدن هستند. از جمله پارچه‌های مصنوعی، عبارتند از:

داکرون یکی از انواع پارچه مصنوعی

پارچه‌های داکرون تنوع رنگی بالا و استحکام زیادی دارند.

ریون یکی از انواع پارچه مصنوعی

ریون‌ها پرکابردترین پارچه‌های زنانه هستند؛ که برای دوخت انواع لباس‌های مهمانی و مجلسی استفاده می‌شوند.

آکلیریک یکی از انواع پارچه مصنوعی

فیبر پارچه‌های آکریلیک، ساخته دست بشر است و حاصل ترکیب پترولیم و گاز طبیعی هستند.

انواع مختلف پارچه‌‌های معدنی

الیاف برخی از پارچه‌ها از جنس نخ‌های طلا و نقره معدنی هستند که در دوخت‌های سنتی ایرانی مانند رو دوزی گلابتون به کار می‌رود. همچنین نوعی دیگر از پارچه‌ها معدنی عبارتند از:

انواع پارچه پنبه نسوز

نوعی پارچه از جنس الیاف معدنی عایق حرارت و برق است که برای تهیه لباس‌های آتشنشانی و لباس‌های مناسب برق کاران استفاده می‌شود.

ویژگی‌های برخی از پارچه‌های پرکاربرد

• لمه

پارچه‌ای رنگارنگ و براق است که از الیاف رنگی با نخ‌های براق بافته می‌شود.

• ژاکارد:

تمام پارچه‌هایی که طرح آنها از روند بافت پارچه شکل گرفته است، ژاکارد نامیده می‌شوند.

• تریکو:

تریکوی پودی در جهت عرضی و طولی قابلیت کشش دارند و معمولا برای هر طراحی مناسب هستند.

• مش:

نوعی بافت برای پارچه و دیگر مواد است که حفره‌های درشتی دارد.

• فوتر:

نمد، بافته سنتی زیراندازی است که از پشم تولید خواهد شد. در فرانسه این نوع از پارچه، فوتر نامیده می‌شود.

• گیپور:

این نوع از پارچه از بافت پنبه و ابریشم، بدون هیچ زمینه‌ای به صورت برجسته و ضخیم تهیه می‌شود.

• دانتل:

دانتل از تارهای ابریشم است که معمولا بر روی زمینه تور بافته می‌شوند.

• حریر:

پارچه‌ای ابریشمی و بسیار نازک است؛ مانند وال، فاستونی و تور.

• گاباردین:

نوعی پارچه با بافت ریز از جنس پشم، پنبه و یا الیاف مصنوعی است که همواره با نقوش برجسته از سمت راست به چپ یا پایین به بالا بافته می‌شود.

نتیجه گیری

شناسایی مواد تشکیل دهنده پارچه نیاز به تجربه فراوان دارند. ضخامت، نوع نرمی و زبری آن مربوط به جنس نخ نیست، چرا که این ویژگی‌ها در رابطه با نوع بافت است. اما معمولا پارچه‌هایی که سطح‌براقی دارند از پلی استر یا به اصطلاح مواد تشکیل شده‌اند. در نهایت امیدواریم این مقاله به شما در شناخت انواع پارچه و کاربرد هر یک در طراحی، شما را راهنمایی کرده باشد.