همه ما ویژگی‌های شخصیتی منحصر به فردی داریم و هرکدام به نحوی خودمان را برای دیگران توضیح می‌دهیم. به این مهارت خود بیانگری یا خود ابرازی می‌گویند، یعنی روشی که ما از آن استفاده می‌کنیم تا حالات روحی، ویژگی‌های خلاقی و شخصیت خود را با دیگران به اشتراک بگذاریم. روش‌های بسیاری برای خود بیانگری وجود دارد که برخی از آنها درست هستند و برخی دیگر غلط. در این مقاله توضیح می‌دهیم خود بیانگری چیست و چگونه می‌توانیم به روش درست این کار را انجام بدهیم. شما با یادگیری روش‌های درست برای بیان خود، می‌توانید درک بهتری از «من واقعی» درونتان به دست آورید و از این شناخت برای ابراز وجود به شیوه‌ای صحیح استفاده کنید.
خود بیانگری چیست؟
با همان توضیحات اولیه متوجه شدید که مفهوم خود ابرازی چیست، اما تعریف علمی این مفهوم را هم در ادامه بیان کرده‌ایم:
خود ابرازی یعنی خودمان را به همان روشی توصیف کنیم که درباره شخص دیگری صحبت می‌کنیم. ما این کار را با استفاده از کلمات، اعمال و احساساتمان انجام می‌دهیم. بنابراین ما با هر رفتاری که از خود نشان می‌دهیم، خودمان را برای دیگران توضیح می‌دهیم، مثلا:
- لباسی که می‌پوشیم.
- حرف‌هایی که می‌زنیم.
- اعتقادهایی که داریم.
- حالات چهره و زبا بدنخودمان.
در نگاه اول مفهوم ابراز خود ساده به نظر می‌رسد، اما افراد کمی خود واقعی‌شان را بیان می‌کنند. اکثر افراد سعی می‌کنند رفتارهایی داشته باشند که در عرف جامعه پذیرفته شده باشد و شاید برخی از این اعمال و رفتارها باعث دورشدن آنها از خود واقعی‌شان شود. آنها مدام درگیر این هستند که از بیرون یاد بگیرند چگونه خود بیانگری کنند.
آیا خود ابرازی در جامعه یک ارزش است؟
متأسفانه در کشورهای خاورمیانه از دوران مدرسه به کودکان آموزش داده می‌شود که مطابق سنت‌ها رفتار کنند یا هم‌رنگ جماعت باشند. اجازه بدهید با مثالی واقعی این مسئله را توضیح بدهیم؛ تصور کنید پسربچه‌ای به رنگ صورتی علاقه داشته باشد، در حالی که هیچ‌یک از دوستانش به این رنگ علاقه ندارند. این پسر بچه احتمالا جرئت نخواهد کرد که بگوید رنگ محبوبش صورتی است، زیرا سنت به او آموخته صورتی رنگی مخصوص دختران است و برای پسرها مناسب نیست. بنابراین او هرگز نمی‌تواند رنگ موردعلاقه‌اش را به‌عنوان یکی از خصلت‌هایش بیان کند!
8 ویژگی زنانی که اعتماد به نفس بالایی دارند
چرا خود ابرازی اهمیت دارد؟
اهمیت ابراز خود به باورها، محیط و فرهنگ شما بستگی دارد. بسیاری از جوامع فردگرایی را مفهومی غرب‌زده و نامناسب می‌دانند و اعتقادی به جمله «سفر به درون خود مهم‌ترین سفری است که می‌توانیم داشته باشیم» ندارند.
در برخی از جوامع، خودشناسی یا رجوع به درون خود بار منفی دارد و افراد تصور می‌کنند هرچه بیشتر در اجتماع ودر ارتباط با دیگران باشند، بهتر هستند. این در حالی است که ما نیاز داریم به تناسب، هم در اجتماع حضور داشته باشیم و هم به کشف درون خودمان بپردازیم.
راهکارهای تقویت خود بیانگری
جالب است بدانید خود ابرازی ویژگی ذاتی نیست که برخی از افراد آن را داشته باشند و برخی دیگر نه. بیان خود مهارتی اکتسابی است که با تمرین می‌توانید آن را یاد بگیرید. پس دیگر نگویید من فردی هستم که همه چیز را در خودم می‌ریزم و چیزی ابراز نمی‌کنم! خود بیانگری یعنی چیزهای لازم را در جای درست بیان کنید.
خود ابرازی هیچ ربطی به درون گرایی یا برون گرایی یا سایر ویژگی‌های شخصیتی ندارد و کسی نیست که تاکنون خودش را ابراز نکرده باشد! بهترین تمرین‌ها برای تقویت این مهارت عبارت‌اند از:
- صحبت کردن
- نوشتن
- یادگیری زبان بدن
- فعالیت‌های هنری مانند موسیقی، نقاشی و رقص.
تکنیک‌هایی برای افزایش مهارت‌های خود ابرازی در کودکان
افرادی که از کودکی خود بیانگری را یاد می‌گیرند، در بزرگ‌سالی با مشکلات کمتری در این زمینه مواجه خواهند شد. در ادامه ۶ تکنیک آموزش این مهارت به کودکان را نوشته‌ایم.
آموزش تفسیر زبان بدن و کلام
عکس‌هایی را که در آنها افراد احساسات مختلف دارند با کودک تماشا کنید و درباره آنها صحبت کنید. چشمان کودک را ببندید و با لحن‌های مختلف صحبت کنید و از کودک بخواهید حس شما را از لحن و تن صدایتان تشخیص بدهد. از کودک بخواهید حالت چهره شما را تقلید کند، سپس حالت احساسات مختلف را به چهره خود بگیرید. در موقعیت‌های روزمره،تفسیر زبان بدن را عملی تمرین کنید.
حریم شخصی را به کودک بیاموزید
زمانی که کودک با شخص دیگری صحبت می‌کند، کمی از او فاصله بگیرید. به او آموزش دهید هنگام نشستن در کنار سایرین کمی با فاصله بنشیند. اجازه ندهید افرادی کودک را در آغوش بگیرند که آنها را خوب نمی‌شناسد. با لمس کردن، ضربه زدن و سایر آسیب‌های جسمی به حریم شخصی کودک آسیب نزنید.
معنی اصطلاحات را به فرزند خود یاد دهید
به کودک اصطلاحات مختلف را آموزش بدهید. مثلا «در پوست خود نگنجیدن» اصطلاحی است که برای خود بیانگری استفاده می‌شود و لازم است کودک معنی آن را بداند.
شما بیشتر فردی سلطه جو هستید یا همسرتان؟
شیوه صحیح مکالمه را به او آموزش دهید
- زمانی که در مکان خلوتی هستید و می‌دانید کودک می‌تواند حواسش را به شما بدهد، با او صحبت کنید.
- اگر متوجه منظور کودک نشدید، از او بخواهید بیشتر توضیح بدهد.
- او را به پرسیدن سوال تشویق کنید و به تمام سوالاتش با حوصله پاسخ دهید.
- هنگام صحبت به چشمان کودک نگاه کنید و به او آموزش دهید هنگام مکالمه با افراد ارتباط چشمیداشته باشد.
- به او یاد بدهید موقع صحبت کردن حرکاتش را کنترل کند.
- مکالمات طولانی داشته باشید.
- با او درباره مسائل مختلف و چیزهایی فراتر از اتفاقات روزمره و معمولی صحبت کنید.
آموزش شیوه صحیح کمک کردن و کمک گرفتن را با کودک خود تمرین کنید
- مطمئن شوید کودک می‌داند معنی لطف کردن چیست.
- وقتی درخواستی از کودک دارید، به او بگویید به شما لطف کند و کاری برایتان انجام دهد.
- مطمئن شوید بیان عبارت‌های «لطفا» و «متشکرم» در ضمیر کودک نهادینه شده است.
برای آموزش خود بیانگری با پیروی از دستورالعمل‌ها پیش بروید
- سعی کنید گاهی اوقات توجه او را با لمس آرام یا صدایی خاص جلب کنید.
- کاری از او بخواهید و بگویید این کار را مطابق دستور‌العملی که به او آموزش داده‌اید، انجام بدهد.
- زمانی که کاری را با موفقیت به پایان می‌رساند یا زمانی که کامل به حرفتان گوش می‌دهد، او را تشویق کنید و به او پاداش بدهید.
نتیجه گیری
بدون بعضی از مفاهیم می‌توان زنده ماند، اما نمی‌توان زندگی کرد. خود بیانگری هم یکی از این مفاهیم است. افرادی که هیچ وقت ابراز وجود نمی‌کنند، شاید هرگز نفهمند استعدادی منحصربه فرد هم داشته‌اند! چه چیزی می‌تواند از این ترسناک‌تر باشد؟ همین مسئله ما را تشویق می‌کند که به درون بازگردیم و بیشتر خودمان را بشناسیم.
دیدگاهتان را بنویسید