با کودک بی‌علاقه به درس خواندن چه کنیم؟

برای انجام تکالیف کودک محیط مناسبی فراهم کنید

بستگی به انتخاب خود کودک دارد؛ داخل آشپزخانه، داخل اتاقش یا مکانی که همه افراد خانواده دور و بر او هستند. بعضی از بچه‌ها بیشتر از بچه‌های دیگر نیاز دارند تا با حضور والدینشان احساس حمایت کنند. اما در کل، هر چه کودک بزرگ‌تر شود، برای انجام تکالیفش بیشتر به تنهایی نیاز دارد. بنابراین روش درست، آن است که از این استقلال حمایت کنیم. برای آن که مطمئن شوید تکالیفش را انجام داده او را نپایید. بلکه نشان دهید که به او اعتماد دارید. در عین حال نشان دهید که برای پاسخگویی به سؤالاتش در دسترس و مراقب ادامه روند تحصیلی‌‌اش هستید. این‌گونه فرزندتان را به انجام تکالیف مشتاق می‌کنید و به درمان درس نخواندن کودکان کمک خواهید کرد.

اجازه دهید که کودک خوش تصمیم بگیرد و با نتایج آن روبه‌رو شود

به فرزندتان اجازه دهید که خودش تصمیم بگیرد. وقتی تصمیم اشتباهی می‌گیرد، بگذارید با نتایج طبیعی که به دنبال آن تصمیم اشتباه ایجاد می‌شود، روبه‌رو شود و خودش مسئولیت آن اشتباه را بپذیرد.

مثلا اگر نتیجه‌ی انجام ندادن تکالیف مدرسه، استفاده نکردن از کامپیوتر است، امکانِ بازگرداندن زمان استفاده از کامپیوتر را در دستان خود او بگذارید. یعنی اگر تکلیفی را که به او محول شده تمام کند، زمان استفاده از کامپیوتر را که بر سر آن توافق کرده‌اید، به دست می‌آورد. این می‌تواند برای او انگیزه‌ای در جهتِ درست باشد. بدون اینکه لازم باشد به او بگویید که چه کاری انجام بدهد، چگونه این کار را انجام بدهد و بدون اینکه لازم باشد درباره اهمیت انجام تکالیف سخنرانی کنید. شما باید به عنوان پدر و مادر از خود بپرسید که «در مورد چه چیزهایی باید صبور باشم؟ ارزش‌ها و اصول من کدامند؟» و به آن‌ها پایبند باشید، در این صورت است که درمان درس نخواندن کودکان هم ممکن می‌شود.

درمان درس نخواندن کودکان با مدیریت زمان

اغلب بچه‌ها وقتی عادت می‌کنند تکالیفشان را به‌طور نامنظم انجام دهند، عاجز می‌شوند. ازاین رو باید خیلی زود به آن‌ها ریتم منظم کاری داد. وقتی کودک از مدرسه به خانه برمی‌گردد، چه زمانی بیشتر احساس راحتی می‌کند تا تکالیفش را انجام دهد؟ با درنظر گرفتن علایق او و محدودیت‌های خانواده، یک ساعت مشخص را برایش تعیین کنید. بدین‌ ترتیب کودکی که از همان کلاس اول هر روز بعد از خوردن عصرانه به خواندن عادت کند، بعد‌ها نیز راحت‌تر می‌تواند وقت بیشتری را به‌‌طور منظم به انجام تکالیف مدرسه‌‌اش اختصاص دهد.

کودک را قضاوت نکنید، بر او نظارت کنید

در هر حالتی، کودک باید تکالیفش را خودش به تنهایی انجام دهد. چنان‌چه تکالیف کودک را به جای او، انجام دهید، باعث می‌شود همه اعتمادی که به قابلیت‌هایش برای پیشرفت کردن دارد را از دست بدهد. در حالی‌که اجازه نمی‌دهید پیامدهای اشتباهاتش را تجربه کند، او را بی‌مسئولیت بارمی‌آورید. پدر و مادر بنا به درخواست کودک و برای آن که ببینند تکالیفش را به اتمام رسانده است باید مداخله کنند. این نظارت فرصتی است تا نقاط ضعف دانش آموز را مشخص کنند و به‌ویژه نشان دهند که شاهد تلاش‌ها و زحمات او هستند. همین کار قوت قلبی برای کودک و درمان درس نخواندن کودکان تلقی می‌شود.

بگذارید کودک بین درس خواندن، استراحت کند

در حین درس خواندن و انجام تکالیف برای فرزندتان، زمانی جهت استراحت و رفع خستگی در نظر بگیرید. میزان این استراحت باید کم، اما کافی باشد. بهترین حالت این است که به ازای هر یک ساعت مشق نوشتن، 10 تا 15 دقیقه استراحت بدهید. در وقت استراحت فرزند شما می‌تواند تلویزیون ببیند، کمی بازی فیزیکی کند، چیزی بخورد و یا با دوستانش حرف بزند. نکته مهم این است که به این زمان پایبند باشید. به محض تمام شدن زمان، فرزندتان را دوباره به فضای درس برگردانید.

چه چیزهایی درمان درس نخواندن کودکان را بی‌اثر می‌کند؟

تنش‌های خانوادگی

اگر والدین بین خود مسائل و مشکلاتی دارند و در حضور کودک به مشاجره می‌پردازند، روحیه و انگیزه کودک خراب می‌شود. این کار سبب بی‌میلی به درس خواندن کودک می‌شود.

اجبار به تحصیل

اگر والدین با خشم، تهدید و تروشرویی کودک را به تحصیل وادار کنند، با خشونت از او بخواهند که به مدرسه برود یا تکالیف خود را انجام دهد، در این صورت انگیزه کودک تضعیف می‌شود. چون ترشرویی و بداخلاقی والدین با تحصیل تداعی می‌شود. همان‌طور که تهدید و ترشرویی نفرت آور است درس خواندن نیز اینگونه می‌شود.

انتقاد و سرزنش

اگر کودک به تحصیل توجه ندارد، اما والدین مدام او را به خاطر این کار سرزنش می‌کنند، باید بدانند که این کار هیچ تاثیری بر حل مشکل بی‌میلی به درس خواندن کودکان ندارد. مثلا به او می‌گویند که او در آینده به هیچ جایی نخواهد رسید و کسی نخواهد شد. این برخوردها نه تنها انگیزه کودک را تحریک نخواهد کرد، بلکه روحیه و اشتیاق او را تخریب می‌کند. علت بی‌میلی به درس خواندن بسیاری از کودکان هم همین است.

تنبیه روش درمان درس نخواندن کودکان نیست!

تنبیه کردن کودک به خاطر مدرسه یا تکالیف درسی اثر مخرب بر روی انگیزه او دارد. خصوصا اگر تنبیه جنبه بدنی داشته باشد.

شاید این موارد علت بی‌میلی به درس خواندن کودکان باشند

مشکلات جسمی

ممکن است فرزند شما در بینایی یا شنوایی ضعف داشته باشد. شاید به بیماری مزمنی مبتلا باشد. مراجعه به متخصص، نگرانی شما را از این جهت از بین می‌‏برد.

مشکلات روحی

فشارهای روحی ناشی از اختلاف پدر و مادر، حسادت به فرزند تازه متولد شده، تبعیض و مقایسه‏‌ی کودک با دیگران، سرزنش و توبیخ و… به طور قطع در رشد تحصیلی او اثر منفی دارد و او را از انجام امور درسی باز خواهد داشت.

اختلال در یادگیری

اختلال در یادگیری یا ناتوانایی‏‌های یادگیری که ۸۰ درصد به صورت اختلال در خواندن خود را نشان می‏‌دهد، یکی از عوامل مشکلات درسی و عدم انجام تکالیف است.

کودکان مبتلا به این اختلال از جهت بهره هوشی، متوسط رو به بالا هستند. پس برخلاف تصور برخی، اختلال در یادگیری، به معنای عقب‏ ماندگی ذهنی نیست.

مشکلات این گونه کودکان، مربوط به ادراک، حافظه و توالی دیداری و شنیداری است و به طور معمول در تشخیص کلمات مشابه چون دوز و زود و غاز و زاغ، روز و زور، و… مشکل دارند.

خستگی

بازی و فعالیت‏های فیزیکی بیش از حد، سبب خستگی فراوان و در نتیجه، عدم انجام تکالیف خواهد شد؛ پس این گونه فعالیت‏‌ها نیز باید حساب شده و براساس برنامه باشد.

حواس ‏پرتی

برخی کودکان، وقتی تنها هستند، حواسشان پرت می‏‌شود. پس باید زمینه‌های فراهم شود که یا مادر در اتاق کودک باشد یا کودک در محل فعالیت مادر (آشپزخانه) به تکالیفش برسد تا در صورت حواس‏پرتی، مادر به او کمک کند.

برای بالا بردن تمرکز و هوش کودکتان، مقاله بازی هایی برای افزایش تمرکز کودکان را مطالعه کنید.

هوش فوق‏‌العاده

در مواردی، بهره هوشی بالای کودک، مانع از انجام تکالیف است؛ زیرا از دید او، انجام تکالیف، بسیار بچگانه است. برای چنین کودکی می‏توانید با هماهنگی با معلم، برنامه ‏ی ویژه ‌ای را ترتیب دهید.

نتیجه گیری

برای درمان درس نخواندن کودکان ، کنترل کردن او نتیجه مثبتی در بر ندارد، اما در تربیت قاطع باشید. برای هر تعامل و تجربه منفی با کودکتان، سعی کنید تعامل و تجربه مثبت ایجاد کنید و انگیزه‌اش را تقویت کنید. پیوند زدن درس‌ها با زندگی روزانه منجر به درک ملموس و عمیق مفاهیم و موضوعات درسی می‌شود. هم‌چنین به خاطر سپردن آن‌ها نیز برای کودک آسان‌تر خواهد شد. با جذاب کردن درس خواندن و خارج کردن آن از حالت کسل‌کننده می‌توانید بی‌میلی به درس خواندن در کودک را از بین ببرید.