کودکان استرسی چه نشانه‌هایی دارند؟

چطور با کودک استرسی برخورد کنیم؟

برخورد صحیح والدین به درمان علائم کودک استرسی کمک خواهد کرد. برخی از این برخوردها عبارتند از:

درباره استرس با کودک خود صحبت کنید

وقتی احساس می‌کنید کودکتان با مشکلی رو ‌به ‌رو شده، با او صحبت کنید. سعی داشته باشید احساس ناخوشایند او را به زبان بیاورید و درمورد آن با او صحبت کنید. به طور مثال، بگویید: (به ‌نظر می‌رسد هنوز از اتفاقی که در زمین بازی افتاده، ناراحت است!) دقت داشته باشید که نباید کودک را متهم کنید. به هیچ عنوان نگویید: «هنوز ناراحتی؟ حالا مگه چی شده!» کودک را هیچگاه مقصر ندانید. با او همدردی کنید و نشان بدهید که به کودک خود توجه می‌کنید و می‌خواهید درمورد مشکلش بیشتر بدانید.

برای کاهش علائم کودک استرسی ، به حرف فرزند خود گوش دهید

از کودک مشکلش را بپرسید، به‌ دقت به صحبت‌هایش گوش بدهید و علاقه، حوصله و توجه به‌ خرج بدهید. از قضاوت کردن، مقصر دانستن و نصیحت کردن کودکتان خودداری کنید. تنها کاری که باید بکنید این است که به حرف‌ها و احساسات او گوش داده و سعی کنید با پرسیدن سوالات مختلف، تمام ماجرا را جویا شوید. مثلا در بین حرف‌هایش از او بپرسید: دیگر چه اتفاقاتی پیش آمد و سوالاتی از این قبیل. برای حل مشکلات فرزند خود وقت بگذارید.

احساس خود را از برخورد کودک نشان دهید

نسبت به مشکلی که کودکتان تجربه می‌کند، واکنش نشان دهید. به طور مثال می‌توانید بگویید: می‌دانید که چقدر برایش سخت و ناراحت کننده بوده یا به او بگویید حق دارد از اینکه دوستانش او را به بازی راه نداده‌اند، ناراحت باشد و این حرکت آنها بی‌انصافی بوده است. این جملات نشان می‌دهد که احساس کودک را درک می‌کنید و به او توجه دارید. ابراز احساسات شما باعث خواهد شد که کودک حمایت شما را درک کند. این نکته خصوصا زمانی که کودکان دچار استرس هستند، بسیار مهم است. اما دقت داشته باشید در همه‌ی موارد حق را به او ندهید. بگذارید در صورت انجام اشتباه، به آن پی ببرد.

به منظور کاهش علائم استرسی ، به او بیاموزید تا احساس خود را با یک کلمه ابراز کند

بسیاری از کودکان خردسال، توانایی بیان احساسات را ندارند. اگر کودک شما عصبانی یا ناامید و ناراحت است. از این واژه‌ها در وصف حال او استفاده کنید تا او هم این واژگان را یاد بگیرد. بیان احساسات در قالب کلمات، موجب می‌شود کودک حالات احساسی خود را بشناسد و آنها را به خوبی درک کند. کودکانی که می‌توانند احساسات خود را در قالب کلمات ابراز کنند، دیرتر عصبانی خواهند شد و برای ابراز ناراحتی و عصبانیت خود از کلمات کمک می‌گیرند.

مشکل کودک را بیش از حد بزرگ نکنید

گاهی اوقات، فقط صحبت کردن و گوش دادن به مشکلات، به رفع ترس و اضطراب کودک کمک خواهد کرد. در این مواقع، حرف زدن، تنها چیزی است که برای حل مشکل لازم و ضروری محسوب می‌شود. بعد از آن، سعی کنید احساس بهتری داشته باشید و مشکل را بیش از حد بزرگ نکنید.

برای کاهش علائم کودک استرسی ، به فرزندتان اجازه دهید تا به برخوردش فکر کند

اگر مشکل خاصی منجر به استرس کودکتان می‌شود، باید درمورد آن با کودک حرف بزنید؛ و با کمک هم به ‌دنبال راه حل برای مشکل او باشید. کودک را به ارائه‌ی راهکاری برای حل مشکل تشویق کنید و همه‌ی کارها را خودتان انجام ندهید.

مشارکت فعال کودک باعث ایجاد اعتماد به نفس در او خواهد شد. از راه‌ حل‌های خوب او حمایت کنید و اگر لازم شد نکاتی را به آن اضافه کنید. از او بخواهید تا نظرش را درباره‌ی راه حل پیشنهادی شما بیان کند.

به منظور کاهش علائم کودک استرسی ، علت استرس را محدود کنید

اگر موقعیت‌های ویژه‌ای باعث ایجاد استرس کودک خواهد شد‌، در صورت امکان سعی کنید آن موقعیت‌ها را محدود کنید. به طور مثال، اگر کلاس‌های فوق برنامه یا فعالیت‌های بعد از مدرسه‌ی کودکتان زیاد است و فشار آنها باعث ایجاد استرس در او می‌شود، می‌توانید این فعالیت‌ها را محدود کرده تا فرزندتان زمان و انرژی بیشتری در اختیار داشته باشد.

از فرزندتان حمایت کنید

زمانی که فرزندتان چندان مایل به صحبت کردن نیست، به حمایت نیاز دارند و انتظار دارند که والدین‌شان آنها را تنها نگذارند. پس اگر می‌بینید که کودکتان استرس دارد، سرحال نیست یا روز بدی داشته است و درمورد آن حرف نمی‌زند؛ برنامه‌ای ترتیب بدهید و در کنارش باشید. با هم قدم بزنید، فیلم ببینید، کیک و شیرینی بپزید یا بازی‌های شاد و ساده انجام بدهید. حضور شما تاثیر مثبتی بر روی او می‌گذارد و باور کنید احساس خوشایندی در هردوی شما به‌ وجود می‌آورد.

روش‌هایی به منظور جلوگیری از ایجاد استرس در کودک

• روال و رفتارهای روزمره در خانه می‌توانند در ایجاد آرامش کودک نقش داشته باشند. به طور مثال، وقتی همه‌ی اعضای خانواده با هم فیلم نگاه می‌کنند یا شام می‌خورند، استرس در کودکان کاهش خواهد یافت.
• در خانه فضایی آرام، امن و قابل ‌اعتماد برای فرزندانتان ایجاد کنید.
• کودک فتارهای شما را الگوی خود قرار می‌دهد. پس سعی داشته باشید استرس خودتان را درست مدیریت کنید و الگوی خوبی برای او باشید.
• درمورد برنامه‌های تلویزیونی، انتخاب‌ها و بازی‌های کودکتان وسواس به‌خرج بدهید و حواستان باشد که او چه می‌بیند؛ چه می‌خواند و چه بازی‌هایی انجام می‌دهد. اخبار یا برنامه‌های خشونت‌آمیز و بعضی از بازی‌ها، موجب ایجاد استرس در کودکان می‌شوند. پس به این نکته توجه داشته باشید.
• در مورد تغییرات احتمالی در خانواده با کودک خود صحبت کنید. برای مثال، او را از نقل مکان، تغییر شغلتان و … باخبر کنید.
• مهارت گوش دادن را بیاموزید. بدون نقد و قضاوت به صحبت‌های کودک گوش بدهید و سعی نکنید سریعا اقدامی برای حل مشکل از خود نشان دهید. در عوض به کودک کمک کنید تا پی ببرد چه چیزی او را ناراحت کرده و بهترین راه ‌حل چیست.
• به کودک خود کمک کنید تا به ارزش‌هایش آگاه باشد.
• دقت کنید که تنبیه کودکان اثرات نامطلوبی برای آنها به همراه دارد. در عوض او را تشویق کنید و به آنها محبت کنید. کودک را به انجام فعالیت‌هایی که می‌تواند در آنها موفق شود، تشویق کنید.
• فرصت‌ انتخاب کردن، مدیریت و کنترل بعضی از امور زندگی را برای کودکتان فراهم کنید. کودک شما هرچه بیشتر احساس کنترل بر شرایط را داشته باشد، در رو به رو شدن با مشکلات و استرس‌ها بهتر عمل خواهد کرد.
• کودک را به انجام فعالیت‌های بدنی و ورزشی تشویق کنید.
• سعی کنید استرس و مشکلات حل‌ نشده‌ی کودک را جویا شوید.
• اگر علائم استرس در کودکان از بین نرود یا کاهش پیدا نکند، باید به مشاور و متخصص مراجعه کنید.

نتیجه گیری

همانطور که گفته شد، استرس ممکن است در کودکان نیز ایجاد شوند. اگر فرزند شما علائم کودک استرسی را داشته باشد، والدین باید به رفع و کنترل اضطراب او کمک نمایند. کودکان از رفتارها و برخوردهای شما الگو می‌گیرند. بنابراین مهم است که والدین مراقب رفتار خود باشند. دقت داشته باشید شما بهترین کمک را به فرزندتان می‌‌توانید بکنید. بنابراین او را در این راه تنها نگذارید.