سیکل قاعدگی یا عادت ماهیانه، به صورت دوره‌ای با خروج خون به همراه ذرات ریزش یافته داخلی (به حالت لخته) آغاز میشود. لخته‌های خون در دوران قاعدگی ترکیبی از خون کامل و بافت‌های جدا شده از رحم است. به طور معمول دوره‌های قاعدگی بین 3 تا 5 روز زمان می‌برد. در یک سیکل قاعدگی ، بدن بانوان دچار تغییراتی میشود تا در هر ماه آمادگی برای بارور شدن را پیدا کنند. به طور کلی مغز، غده هیپوفیز، رحم و گردن رحم، لوله‌های فالوپ، واژن و تخمدان‌ها قسمت‌هایی هستند که در شکل گیری یک قاعدگی دخالت دارند. زمانی که هورمون‌های جنسی در بدن تغییر می‌کنند، مراحل سیکل قاعدگی ایجاد میشود. دو هورمون اصلی مرتبط با قاعدگی استروژن و پروژسترون هستند که به وسیله تخمدان‌ها به وجود می‌آیند. هورمون‌های FSH (اف اس اچ) و LH (ال اچ) که در هیپوفیز ساخته می‌شوند در این امر مستقیماً تاثیرگذار هستند. برای آشنایی بیشتر با این دوران و اتفاقات مربوط به آن، این مقاله را مطالعه نمایید.
سیکل قاعدگی چیست؟
خون ریزی، بخشی از سیکل قاعدگی است و همواره اتفاق می‌افتد. معمولا زمان یک دوره‌ی عادت ماهیانه 28 روز است که از 23 تا 35 روز طول می‌کشد. از روز اول پریودی تا روز اول قاعدگی بعدی، یک سیکل پریودی نام گذاری میشود.
در نیمه اول این دوره، سطح استروژن رو به افزایش است و باعث میشود که سلول‌های رحمی رشد کنند. در پاسخ به هورمون FSH، یک تخمک در درون یکی از تخمدان‌ها رشد خود را آغاز می‌کند. در نزدیکی روز 14ام از یک سیکل 28 روزه، تخمک در پاسخ به هورمون LH از تخمدان جدا میشود، که این حالت آغاز مرحله تخمک گذاری خواهد بود.
در نیمه دوم، تخمک وارد لوله فالوپ میشود که در بین تخمدان و رحم قرار دارد. در این مرحله، سطح پروژسترون افزایش یافته و رحم آماده بارور شدن است. اگر در این مرحله تخمک به واسطه اسپرم لقاح یابد، فرد مورد نظر باردار میشود. در غیر این صورت، تخمک بعد از مدتی از بین می‌رود. اگر فرد باردار نشود، سطح استروژن و پروژسترون کاهش پیدا می‌کند و باعث میشود که لایه ضخیم رحم ریزش کند و خونریزی قاعدگی یا عادت ماهیانه آغاز شود.
نشانه‌های یک سیکل قاعدگی منظم
قاعدگی معمولی 3 تا 5 روز بوده که پریودهای 2 تا 7 روزه نیز طبیعی هستند. اگر پریودی شما بیشتر از یک هفته طول کشید یا دچار بی‌نظمی شد؛ باید به پزشک مراجعه کنید. گاهی خانم‌های جوان پریود نمی‌شوند و یا پریودی آنها به تاخیر می‌افتد. علت این حالت به دلیل استرس، کاهش وزن، ورزش سنگین است. اما پریود نشدن به معنای بارداری یا وجود مشکل نیست. پس آرامش خود را حفظ کنید و زیاد به خود استرس ندهید. چرا که خود استرس، یکی از علت‌هایی است که در ایجاد تاخیر پریودی، اثرگذار خواهد بود.
علائم و نشانه‌های هر روز سیکل قاعدگی
نشانه‌های چرخه‌ی قاعدگی عبارتند از:
روز اول تا هفتم سیکل قاعدگی:
این هفته برای خانم‌ها کمی طاقت فرسا خواهد بود. با شروع قاعدگی ممکن است کمی بدن خانم‌ها تحت تاثیر قرار بگیرد و حالت خوشایندی نداشته باشند. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که میزان پروستاگلاندین افزایش پیدا کند. این ماده‌ی شیمیایی باعث تحریک روده میشود. افرادی که آسم یا میگرن دارند، در این دوره کمی بیشتر اذیت خواهند شد.
اما مغز در این هفته آرام‌تر از قبل است. روز ششم وارد یک مرحله فولیکولی می‌شوید. این زمان دوران آرامی است. چرا که تخمک‌ها آماده خارج شدن از تخمدان هستند. در این دوران، ذهن فرد آرام است و می‌تواند در کارهای خود خلاقانه عمل کند.
نظر متخصصین درباره روابط جنسی زناشویی در این دوره به این صورت است که میزان استروژن کم، باعث میشود که فرد دیر‌تر تحریک شود. به همین دلیل باید از شریک جنسی بخواهید فعالیت جنسی خود را برای تحریک افزایش دهد.
روز 8 تا 14 سیکل قاعدگی:
در این زمان، بدن خود را برای تخمک گذاری در روز 14ام آماده خواهد کرد. میزان استروژن هم، به مرور افزایش پیدا می‌کند. این هفته بهترین زمان برای تولید مثل است. مواردی که به شما نشان میدهد تخمک گذاری صورت می‌گیرد، و توان باروری دارید شامل موارد زیر است:
- مایع تخلیه شده از مهبل از زرد یا سفید شروع میشود. تا اینکه به طور کامل شفاف شود.
- در بعضی افراد خون ریزی و دل درد هم دیده شده است.
- میزان استروژن ابتدا به صورت یک نواخت بالا می‌رود. اما بعد از مدتی سرعت می‌گیرد؛ تا در روز 14 (تخمک گذاری)، احساس تعادل خواهید کرد. در این زمان حس خوشایندی به فرد دست میدهد و حس بی‌حوصلگی بر طرف میشود.
- این دوره بهترین زمان برای ایجاد رابطه جنسی و رسیدن به ارگاسم است. در این دوره، دو طرف رابطه لذت زیادی می‌برند.
روز 15 تا 21 سیکل قاعدگی:
در این هفته مجدداً پوشش رحم ساخته میشود و ممکن است جوش و لک روی پوست خود مشاهده کنید. در این شرایط بهتر است با یک متخصص پوست در این رابطه مشورت نمایید.
به اواسط هفته که نزدیک می‌شوید، میزان پروژسترون بالا می‌رود که حس نشاط و خوش آیندی برای شما ایجاد خواهد کرد. تا می‌توانید از این دوران لذت ببرید.
روز 22 تا 28 سیکل قاعدگی:
در این زمان، میزان پروژسترون به بالاترین مقدار خود رسیده که نشان میدهد که شما به دوره قبل از قاعدگی وارد شده‌اید. البته ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید و یا فقط بعضی علائم را در خود مشاهده کنید. در این دوره، مقدار کمی هورمون تستوسترون ترشح میشود که سبب میشود موهایی در بدن رشد کند و بوی عرق بدن کمی تند شود.
احساس افسردگی و افزایش اشتها در این دوره کاملا طبیعی است. ممکن است بیشتر از قبل غذا بخورید. بنابراین بهتر است غذاهایی بخورید که به بهبودی شما سرعت ببخشد. به طور مثال برگر بوقلمون یا سیب زمینی پخته که هر دو دارای آمینواسید هستند و روحیه فرد را تقویت می‌کند، گزینه مناسبی خواهد بود. اگر احساس نفخ داشتید؛ از غذاهایی استفاده کنید که پروتئین بالا و کربوهیدرات کمتری داشته و نیز کم نمک باشد که باعث کاهش حالت نفخ شود و به تقویت روحیه شما کمک کند. نگران چاق شدن هم نباشید، به خاطر بالاتر بودن درجه حرارت بدن، کالری بیشتری در بدن سوزانده خواهد شد. بنابراین چاق نخواهید شد. تولید تستوسترون بدن را آرام می‌کند و حتی جذابیت خاصی به صدای فرد میدهد.
روز 28 سیکل قاعدگی:
به گفته پزشکان در این روز با علائمی مواجه می‌شوید که نشان دهنده آن است که فردا، روز قاعدگی خواهد بود. این علائم معمولا با باد کردن شکم، کم خوابی و سر درد همراه خواهد بود.
محاسبه تخمک گذاری و شدت احتمال باردای
بارداری هنگامی اتفاق می‌افتد که تخمک 24 ساعت بعد از آزاد شدن، از تخمدان و در طی عبور از لوله فالوپ بارور باشد و در دیواره رحم جای بگیرد. با نوشتن اولین روز از آخرین قاعدگی خود و طول دوره عادت ماهیانه، می‌توانید بازه تخمک گذاری را محاسبه کنید. برای باردار شدن بهتر است در بازه تخمک گذاری، به صورت یک شب در میان ارتباط جنسی برقرار کنید.
اقدامات لازم در دوران عادت ماهیانه
برای رعایت بهداشت و مراقبت از خود باید رعایت نکاتی را در نظر بگیرید:
- مرتب حمام کنید. برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که حمام رفتن ممکن است سبب نازایی شود. اما حمام کردن باعث پیشگیری از عفونت خواهد شد.
- روزانه لباس زیر خود را تعویض کنید.
- بعد از تعویض نوار بهداشتی دست‌هایتان را بشویید.
- مصرف داروهای ضدالتهابی و مسکن می‌تواند کمک حالتان باشد.
- تغذیه سالم، کاهش مصرف کافئین در این دوران بسیار موثر خواهد بود.
- خوردن کربوهیدرات‌ها مانند: میوه، سبزیجات و غذاهای کامل می‌تواند در بهبودی شما نقش مهمی داشته باشد. غذاهایی مانند زردآلو، پرتقال، آلو، گلابی، خیار، ذرت و هویج را در برنامه غذایی خود جای دهید.
- کافئین نخورید. زیرا باعثافزایش اسید معده میشود و اگر معده حساسی داشته باشید، اذیت خواهید شد.
- از انواع کلسیم‌ها بهره ببرید. خانم‌ها روزانه به1200 میلی گرم کلسیم احتیاج دارند. بنابراین می‌توانید از مواردی مثل کلم، کشک، بروکلی، ماست و شیر استفاده نمایید.
- شکلات تلخ میل کنید.
- به اندازه کافی آب بنوشید.
- ویتامین‌هایی مانند E، B6،C مصرف کنید.
نتیجه گیری
سیکل قاعدگی یا همان پریودی، دورانی است که معمولا خانم‌ها هر 28 روز یکبار آن را تجربه می‌کنند. این دوران با خونریزی قاعدگی شروع میشود و در صورت باردار بودن شخص متوقف میشود. در غیر اینصورت، مجدداً این چرخه ادامه پیدا می‌کند. در این مقاله اتفاقات و علائم این دوران را برای شما به طور کامل توضیح داده‌ایم تا بیشتر با نشانه‌ها و اقدامات لازم در این چرخه آشنا شوید.
دیدگاهتان را بنویسید