فرزند سیگاری یکی از نگرانی‌های والدین است. چرا که نوجوانانی که در این سن پایین، به سمت مواد مخدر یا سیگار کشیده می‌شود باید جدی گرفته شود تا در بزرگسالی آنها را به سمت مشکلات ناراحت کننده‌تر نکشاند. کنار آمدن با نوجوان‌هایی که می‌خواهند خود رادر گروه بزرگ‌ترها ببینند و با همین تصور، گاهی سختگیر و خود رای می‌شوند؛ آسان نیست. سال‌های نوجوانی، پرچالش‌ترین سال‌های زندگی است و وقت آن رسیده که شما هم نیازهای تازه فرزندتان در این دوره را بشناسید. در این مقاله قصد داریم درباره این معضل که بسیاری از والدین و نوجوانان را درگیر کرده بیشتر صحبت کنیم.
دلیل سیگاری شدن نوجوانان
یکی از مهم‌ترین علت‌های ترک ناموفق سیگار، تعارضات حل نشده و رفع نشدن مشکلات اولیه است. شاید فرزندتان می‌خواهد با آتش سیگار تنش‌هایش را آرام کند و شاید دوست دارد با این کار کمی با شما لجبازی کنند. پس با فراهم کردن خانه‌ای آرام و تقویت ارتباط‌تان این انگیزه‌ها را از او بگیرید. از طرف دیگر، ممکن است او با این روش بخواهد در میان همسالانش وجهه‌ای کسب و احساس غرور و مردی کند. با کمک یک مشاور یا روانشناس شما می‌توانید انگیزه‌های احتمالی سیگار کشیدن او را کشف کنید و با توجه به نیازهای فرزندتان برای ترک سیگار او تلاش کنید.
چطور با فرزند سیگاری برخورد کنیم؟
قبل از قضاوت در مورد درستی یا نادرستی رفتار و عصبانیت او، بهتر است علت عصبانیت‌هایش را پیدا کنید. شاید او احساس می‌کند توسط خانواده‌اش درک نمی‌شود و کسی به نیازهایش اهمیتی نمی‌دهد. پس اگر فرزند نوجوانتان با چنین افکاری خودش را آزار می‌دهد، ممکن است با توصیه‌هایی که در ادامه آورده‌ایم از پس حل مشکلات یا کمرنگ کردن‌شان بربیایید. اما چه برخوردی درست و صحیح است؟
نوجوانتان را تهدید نکنید
اگر رفتارهای او خشمگین‌تان می‌کند، برای حفظ امنیت، استحکام و صمیمیت خانواده از هرگونه برخورد و واکنشی خودداری کنید و به هر شکل ممکن، خود را به طور موقت از شرایط تحریک کننده کنار بکشید. زمانی که آرامش خود را به دست آوردید. با دقت به صحبت‌های نوجوانتان گوش دهید و موارد صحیح و منطقی آن را دریابید و با تایید آنها، آنچه از نظر خود درست می‌دانید را هم به حرف‌های فرزندتان اضافه کنید. گفت و گوی شما بیشتر از آنکه شبیه تهدید باشد، باید به یک همفکری برای پیدا کردن مسیر درست شبیه شود. همفکری‌‌هایی که با تجربه و آگاهی بیشتر شما، به نتیجه‌ای بهتر می‌رسد.
در برخورد با فرزند سیگاری ، آرامش خود را حفظ کنید
شاید لازم باشد همزمان با تغییر رفتار نوجوانتان، شما و دیگر اعضای خانواده هم تغییراتی را در نگرش و رفتار خود ایجاد کنید. برای مثال اگر هنگام عصبانیت، لحن یا رفتار آزاردهنده‌ای دارید؛ فورا از او معذرت خواهی کنید. بعد از مدتی تمرین می‌توانید قبل از آن که با عصبانیت شروع به حرف زدن کنید، به خود برای انتخاب لحن و واژه‌های درست هشدار دهید. سپس با آرامش و احترام به صحبت خود ادامه دهید. بپذیرید که فرزند نوجوانتان همان کودک خردسال دیروز نیست.
صحبت‌های نوجوان خود را بشنوید
هنگام بروز اختلاف ضمن حفظ احترام به شخصیت نوجوان، به دقت به صحبت‌های او گوش دهید و موارد قابل قبول، صحیح و منطقی در گفته‌هایش را بیابید. هدف اصلی شما به عنوان والدین او، باید درک خواسته‌های نوجوان باشد. می‌توانید عقیده و نظر خود را بیان کنید و به جای تاکید و پافشاری بر نظر و عقیده خود، به خواسته‌های واقعی هر دو طرف توجه کنید. یادتان نرود برای بسیاری از مسائل بیش از یک راه حل وجود دارد. پس به دنبال راه حلی بگردید که می‌تواند هر دو طرف را راضی نگه دارید.
مشکل شما سخت است اما نشدنی نیست!
مشکلی که با آن رو به رو شده‌اید کوچک نیست و حل شدنش هم ساده نیست. پس صبور باشید و اجازه ندهید اضطرابی که در شما ایجاد شده، اوضاع را بدتر کند. وقت آن رسیده که بپذیرید روش‌های تربیتی قبلی کارآمد نبوده و لازم است در برخورد با این مشکلات با آگاهی و درایت بیشتری رفتار کنید. شاید شمایی که همیشه به شیوه امروزتان با فرزند خود برخورد می‌کرده‌اید و این روزها پاسخ دلخواه‌تان را از او نمی‌گیرید، برای تغییر رفتارهای‌تان نیاز به کمک متخصص داشته باشید. اگر سردرگم شدید و ندانستید تغییر را از کجا باید شروع کنید، با روانشناسان یا متخصصان تربیتی مشورت کنید.
در برخورد با فرزند سیگاری ، در اوج مهربانی قاطع باشید
لازم است که در اوج مهربانی قاطع هم باشید. به فرزندتان آزادی بدهید اما در عین حال محدودیت‌هایی را هم برای او وضع کنید و در مورد این محدودیت‌ها قاطع باشید. ساعات ورود و خروج فرزندتان باید مشخص باشد. اما با سخت گیری بیش از حد و محدود کردن بی‌اندازه رفت و آمدش، کار را سخت‌تر نکنید. به او آزادی‌های بی‌خطری بدهید و در مقابل با او برای پذیرش برخی محدودیت‌ها توافق کنید. گذشته از این، با رفتار درست، فرزندتان را متکی به خود بار بیاورید. به او نشان دهید که در صورت نیاز، همیشه برای حمایت از او حاضر هستید. اما قرار نیست مسئولیت اشتباهات او را برعهده بگیرید. فرزندتان نباید به پشتوانه حمایت‌های شما، بدون ترس از عواقب رفتارش آگاهانه اشتباه کند.
با همسرتان هم نظر باشید
شما و همسرتان باید روش مشترکی را در برخورد با فرزندتان در پیش بگیرید. رفتار دوگانه شما و مشاجراتتان در مورد روش‌های فرزند پروری، می‌تواند او را نسبت به توصیه‌های هر دوی شما بی‌اعتماد کند. نوجوانانی که در یک خانه آرام و در کنار خانواده‌ای همدل و صمیمی زندگی می‌کنند، کمتر به رفتارهای آسیب‌زا رو می‌آورند. اگر می‌خواهید فرزندتان رفتار سالم‌تری در پیش بگیرد، وقت بیشتری با او بگذرانید و صمیمیت بیشتری در خانه ایجاد کنید. از طرف دیگر با نظارت و مدیریت غیرمستقیم فرزندانتان، امکان تجربه کردن را به او بدهید و اعتماد به نفس‌اش را تقویت کنید. هر روز بایدها و نبایدهای جدیدی را برایش تعریف نکنید و این حس را در فرزندتان ایجاد کنید که توان تمایز خوب و بد را دارد و در صورت ابهام پیدا کردن در برخی موارد، می‌تواند با همفکری شما مشکلش را حل کند.
در برخورد با فرزند سیگاری ، تفاوت‌ها را در نظر بگیرید
قطعا وقت آن رسیده که تفاوت‌های اساسی میان خود و فرزندتان را کشف کنید. اگر می‌خواهید این رابطه را ترمیم کنید، باید از روحیات و خصوصیات یکدیگر مطلع شوید. برای درک یکدیگر به دنبال زبانی مشترک بگردید و راه حلی پیدا کنید که اجرا شدنش خواسته هر دوی شما باشد.
نگرانی خود را ابراز کنید
خواسته‌ها و نگرانی‌های خود را با فرزندتان در میان بگذارید و به جای تعبیر و تفسیر نامطمئن رفتار نوجوان از او در مورد اندیشه‌ها، نیازها و دلایلی که برای رفتارهایش دارید سوال کنید؛ تا بهتر متوجه موضوع شوید و سپس به دنبال راه حل بگردید.
او را وارد دنیای بزرگسالان کنید
به نوجوانتان فرصت اظهار نظر بدهید و در مورد کارهای گوناگون با او مشورت کنید تا در ضمن احترام به شخصیت و حفظ استقلال او، حس مسئولیت پذیری و اعتماد به نفس‌اش را هم تقویت کرده باشید. مشورت با نوجوانان آنها را به دنیای بزرگسالان وارد می‌کند و از طرف دیگر با برخورد اندیشه‌های نوجوان و والدین، کم کم نگرش صحیح‌تری در هر دو طرف ایجاد می‌شود و به جای حل مشکلات، نظرها در جریان گفت و گو به هم نزدیک‌تر می‌شوند.
در برخورد با فرزند سیگاری ، نه گفتن را به او آموزش دهید
فرزند شما باید مهارت‌های زندگی و به ویژه مهارت نه گفتن را یاد بگیرد. او باید بتواند با درخواست‌های نابجای دیگران مقابله کند و در برابر خواسته‌های آنها برای مصرف سیگار یا دیگر مواد آسیب‌زا نه بگوید. اگر بتوانید اعتماد به نفس فرزندتان را تقویت کنید، قطعا نگرانی‌تان در این مورد کمتر خواهد شد.
نتیجه گیری
والدین نقش بسیاری در تربیت و جهت گیری افکار فرزندان دارند. به همین منظور بهتر است در برخورد و رفتار با نوجوانان خود توجه لازم را داشته باشید. از سخت گیری و خط و نشان کشیدن برای آنها خودداری کنید و سعی کنید قبل از هر چیز بهترین دوست او باشید و به نزدیک او شوید تا بتوانید در مسیری درست، آنها را راهنمایی کنید.
دیدگاهتان را بنویسید