خود زشت پنداری زنان

خود زشت پنداری زنان یا اختلال بادی دیسمورفیک، یک اختلال روانی یا رفتارِ وسواس گونه‌ای است که افراد مبتلا به آن، دائماً از چهره و اندام خود ایراد می‌گیرند. آنها مدام تکرار می‌کنند که از چهره خودم راضی نیستم، احساس می‌کنم خیلی زشت هستم، کاش چاق‌تر بودم و اینقدر لاغر نبودم، کاش لاغرتر بودم و اینقدر چاق نبودم، کاش قدم بلند بود  و اینقدر کوتاه قد نبودم، چشمهام ریزن، کاش یکم چشمام درشت تر بود و غیره. این جملات شاید برایتان آشنا باشند. برخی از افراد به دلایل مختلفی فکر می‌کنند که زیبا نیستند و از چهره یا بدن‌شان راضی نیستند. حتی ممکن است هیچ چیزی در صورت یا بدن‌شان نباشد که زشت به نظر برسد. اما خود شخص این احساس را نسبت به خودش دارد.

در این مقاله قصد داریم در رابطه با آن که، چرا افراد خودشان را زشت می‌دانند؛ توضیح دهیم. سپس درباره حل این ذهنیت و طرز تفکر منفی نسبت به خود راهکارهای را معرفی کنیم.

علت خود زشت پنداری زنان

این احساس که برخی از افراد گمان می‌کنند که زشت هستند و از چهره یا بدن‌شان راضی نیستند، در حالی که نقص خاصی در بدن‌شان وجود ندارد، نوعی اختلال روانی محسوب می‌شود. افرادی که این اختلال مبتلا هستند، احساس منفی نسبت به ظاهر صورت یا بدنشان دارند و وقت زیادی را صرف نگاه کردن و بررسی صورت یا بدن خود رو به‌ روی آیینه می‌کنند. هرچند که اطرافیان این افراد معتقد هستند که آنها هیچ زشتی یا نقص خاصی را ندارند. اما این افراد علی رغم حرف‌ها و تعریف و تمجیدهای دیگران، همچنان احساس بدی نسبت به خود دارند.

این احساسات منفی، باعث می‌شود تا شخص اعتماد به نفس پایین داشته باشد و با حضور در جمع احساس شرمندگی، استرس و اضطراب کند. این افراد سعی می‌کنند با آرایش‌های مختلف، قسمتی‌هایی از صورتشان را که به نظرشان زشت است را بپوشانند. یا سعی می‌کنند نقص را کاهش دهند، یا اگر از قسمتی از بدن خود متنفر باشند، سعی می‌کنند آن قسمت را بپوشانند تا دیده نشود.

علائم و نشانه‌های خود زشت پنداری زنان

• ذهن این افراد اغلب درگیر آن قسمت از صورت یا بدنشان، که به نظرشان زشت است؛ خواهد بود.
• اعتقاد راسخ دارند که قسمتی از بدنشان دارای نقص بزرگی است که باعث خجالت‌ آنها می‌شود.
• اعتقاد دارند که دیگران به خاطر ظاهرشان، آنها را مسخره می‌کنند یا نگاه بد و معناداری نسبت به آنها دارند.
• رفتارها یا اقداماتی را در جهت رفع آن نقص انجام می‌دهند. اما همچنان آن احساس منفی را دارند. به عنوان مثال اگر شخص از بینی خود راضی نباشد، در حالی که بینی‌اش هیچ مشکلی ندارد، ممکن است چندین بار زیر تیغ جراحی برود. اما همچنان از زشتی بینی خود شکایت کند و به دکترهای زیادی مراجعه کند.
• دائما خودشان را با دیگران مقایسه می‌کنند و خودشان را سرزنش می‌کنند.
• اعتماد به نفس پایینی دارند و معمولا سعی می‌کنند تا حد امکان در اجتماع حضور پیدا نکنند.
• مرتباً به دنبال تایید گرفتن از دیگران برای ظاهر خود هستند. اما حتی با تایید شدن از طرف دیگران، همچنان احساس زشت بودن دارند.

عوامل موثر در ایجاد اختلال بادی دیسمورفیک

علت دقیق این اختلال تاکنون مشخص نشده است. اما این مسئله می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد که در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد:

سن

این اختلال، بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می‌شود. معمولا علائم این اختلال و نگرانی‌ها درباره صورت یا بدن، بعد از اینکه شخص وارد دوران بزرگسالی می‌شود، کاهش می‌یابد یا رفع می‌شود. اما افرادی هم هستند که در سن بزرگسالی و میانسالی، از اندام خود و تغییراتی که در آن ایجاد شده است (مثل چین و چروک) بسیار نگران و شرمسار هستند.

طرحواره نقص و شرم یکی از دلایل موثر در خود زشت پنداری زنان

طرحواره نقص و شرم می‌تواند باعث ایجاد این تفکرات و ذهنیت منفی نسبت به خود شود. این طرحواره نیز مثل سایر طرحواره‌ها در دوران کودکی به دلایل مختلف شکل می‌گیرد. اگر این طرحواره در فرد بسیار فعال باشد، او از قسمت‌هایی از صورت یا بدن خود متنفر خواهد بود و این احساس را خواهد داشت که نقص و اشکالی در بدن او وجود دارد.

عوامل محیطی یکی از دلایل موثر بر خود زشت پنداری زنان

اگر شخص اغلب در محیطی باشد که مدام دیگران مسخره‌اش می‌کنند و برچسب‌های بدی به او می‌زنند یا با لقاب بدی او را صدا می‌زنند، می‌تواند باعث ایجاد اختلال خود زشت ‌پنداری شود. چرا که به مروراعتماد به نفس شخص کاهش می‌یابد و ذهنیتش درباره خود و ظاهرش، تغییر خواهد کرد.

عوامل تشدید کننده‌ی این اختلال

اختلال خود زشت ‌پنداری، معمولا در اوایل نوجوانی آغاز می‌شود که برخی از زنان را درگیر می‌کند. فاکتورها و عواملی هستند که خطر ابتلا به این اختلال را بیشتر می‌کنند عبارت‌اند از:

• اگر یکی از خویشاوندان یا افراد خانواده درگیر این اختلال باشند.
• اگر شما یا یکی از اعضای خانواده درگیر اختلال وسواس فکری- عملی باشند.
• اگر شخص سابقه مورد تجاوزقرار گرفتن را داشته باشد.
• اگر در کودکی مورد بی‌توجهی و بی‌مهری از طرف خانواده قرار گرفته باشد.
• فرد ویژگی‌های شخصیتی همچون کمال ‌طلبی را داشته باشد.
• از سوی اجتماع برای زیبا و جذاب‌تر بودن در فشار باشد.
• به مشکلات روحی و روانی، همانند افسردگی یا اضطراب شدید مبتلا باشد.

سخن پایانی

برخی از افراد از چهره و یا بدن خود راضی نیستند. احساس زشت بودن می‌کنند و از ظاهرشان خجالت می‌کشند. این افراد بیشتر اوقات روز رو به روی آیینه قرار می‌گیرند و ظاهرشان را بازبینی می‌کنند و بیشتر روی همان نقاط بدنشان متمرکز هستند. اگر این احساسات منفی نسبت به خود به قدری زیاد باشد که باعث استرس، اضطراب، اجتناب از قرار گرفتن در اجتماع و افسردگی شود. این اختلال با روش‌های درمان شناختی و دارو درمانی توسط پزشک روانشناس درمان می‌شود و همچنین خانواده این افراد نیز لازم است از مشاوره خانواده کمک بگیرند. تا طرز برخورد و حمایت از این افراد را آموزش ببینند.

همچنین اگر شخص، ذهنیت و طرز تفکر خود را نسبت به زیبایی و جذابیت تغییر دهد و اصلاح کند، خودش را با افراد مشهور و مدل‌ها مقایسه نکند و بتواند خود را همانطور که هست بپذیرد، می‌تواند بر این ترس‌ها و نگرانی‌های مربوط به ظاهر خود، غلبه کند. اگر شما نیز از ظاهر خود راضی نیستید و خودتان را زشت می‌پندارید، می‌توانید به یک روانشناس مراجعه کنید. روانشناس به شما کمک می‌کند تا اعتماد به نفستان را تقویت کنید، بتوانید بر نگرانی‌های خود غلبه کنید و در اجتماع به عنوان یک زن جذاب و زیبا ظاهر شوید.