روش‌های درمان آرتروز

امروزه روش های درمان آرتروز مانند سال‌های گذشته نبوده و طب‌های نوین نظیر طب فیزیکی و توانبخشی پیشرفت‌های زیادی در زمینه کاهش درد و درمان آرتروز در مراحل مختلف بیماری را داشته است.در ادامه‌ی مطلب شما را با روش های درمان آرتروز و نتیجی که از آن‌ها حاصل شده بیشتر آشنا می‌نماییم.

آرتروز چیست؟

بعد از سال‌های متمادی کار کشیدن از مفاصل ستون فقرات، مهره‌ها، مفاصل زانو، تاندون‌ها، دیسک و یا استفاده ناصحیح از این اعضا، به مرور زمان این ارگان‌ها آسیب دیده و دچار تغییراتی شده که در نهایت موجب بروز درد در آن‌ها می‌شود. آرتروز مفاصل مهم بدن در بین بیماران مسن‌تر شایع‌تر است. اما امکان دارد در رده‌های سنی دیگر نیز مشاهده گردد.

آرتروز ممکن است بر قسمت‌های مختلف بدن تأثیر متفاوتی بگذارد. از جمله:

مفصل ران

درد در ناحیه کشاله ران یا باسن و گاهی در قسمت داخلی زانو یا ران احساس می‌شود.

انگشتان

رشد استخوانی (خار) در لبه مفاصل باعث تورم و قرمز شدن انگشتان می‌شود. ممکن است درد در قسمت شست نیز وجود داشته باشد.

پا

در انگشت شست پا احساس درد می‌کنید. ممکن است مچ پا یا انگشتان پا متورم شود. با بدتر شدن آرتروز، غضروف‌ها ممکن است دچار شکاف‌های ناهموار شوند. استخوان‌ها ممکن است سفت شوند، تغییر شکل دهند و دچار ناهمواری شوند. وقتی غضروف از بین رود، به خودی خود رشد نمی‌کند.

گردن

بیماری آرتروز گردن به تغییراتی اطلاق می‌شود  که در مهره‌های گردن ایجاد و ساییدگی آن‌ها را رقم می‌زند و باعث اعمال فشار به اعصابی که به دست‌ها و پاها و مثانه می‌روند می‌شود.

زانو

آرتروز زانو یک بیماری تخریبی در مفصل است و از شایع‌ترین دلایل ایجاد درد در افراد بالای چهل سال است که میزان ابتلا در خانم‌ها بیشتر از آقایان است. از علائم آرتروز زانو می‌توان خشکی مفصل و ضعف عضلات اطراف ناحیه مفصل را نام برد.

عوامل خطرزا

سن بالا: خطر آرتروز با افزایش سن افزایش می‌یابد و با بالا رفتن سن، بیشتر به روش های درمان آرتروز احتیاج پیدا خواهید کرد.

جنسیت: زنان بیشتر به آرتروز مبتلا می‌شوند؛ هرچند دلیل آن روشن نیست.

چاقی: حمل وزن اضافی بدن از چند جهت به افزایش آرتروز کمک می‌کند و هرچه وزن بیشتری داشته باشید خطر شما بیشتر می‌شود. افزایش وزن باعث افزایش فشار به مفاصل تحمل‌کننده وزن مانند لگن و زانو می‌شود. همچنین، بافت چربی پروتئین‌هایی تولید می‌کند که می‌تواند باعث التهاب مضر در اطراف مفاصل شما شود.

آسیب‌های مفصلی: آسیب‌هایی مانند آسیب‌هایی که هنگام ورزش یا هنگام تصادف رخ می‌دهد، می‌تواند خطر آرتروز را افزایش دهد. حتی صدماتی که سال‌ها پیش رخ داده و به ظاهر بهبود یافته‌اند نیز می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند.

فشار مکرر بر روی مفصل: اگر شغلی که دارید یا ورزشی که می‌کنید فشار تکراری را روی مفصل وارد می‌کند، ممکن است در نهایت این مفصل دچار آرتروز شود.

ژنتیک: برخی از افراد آرتروز را به ارث می‌برند.

تغییر شکل استخوان: برخی از افراد با بدشکلی مفاصل و یا غضروف معیوب متولد می‌شوند.

برخی از بیماری‌های متابولیک: این موارد شامل دیابت و شرایطی است که بدن شما آهن زیادی دارد (هموکروماتوز).

روش های درمان آرتروز

روش های درمان آرتروز بر روی تسکین علائم و تقویت عملکرد مفاصل تمرکز دارد. ممکن است پیش از آن که روش درمانی مناسب شما تعیین شود، لازم باشد روش‌های مختلفی را امتحان کنید یا ترکیبی از آن‌ها را بکار ببرید.

 داروها

داروهای بکاررفته در درمان آرتروز بسته به نوع این بیماری، متفاوت هستند. داروهای رایج مورد استفاده عبارتند از:

مسکن‌ها: این داروها به کاهش درد کمک می‌کنند ولی تأثیری بر التهاب ندارند. یکی از انواع بدون‌ نسخه‌ی آن‌ها استامینوفن است.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): این داروها علاوه بر درد، التهاب را نیز کاهش می‌دهند. یکی از انواع بدون نسخه‌ی آن‌ها ایبوپروفن است. بعضی از انواع آن‌ها هم تنها با تجویز پزشک قابل تهیه هستند.

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند سبب تحریک معده و افزایش خطر ابتلا به حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی شوند. بعضی از این داروها به شکل کرم یا ژل در دسترسند و می‌توان آن‌ها را روی مفاصل مالید.

داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs): این داروها سبب کاهش یا توقف تهاجم سیستم ایمنی بدن به مفاصل می‌شوند. داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری را غالباً برای معالجه‌ی آرتروز روماتوئید (روماتیسم مفصلی) بکار می‌برند. از این داروها می‌توان به متوترکسات (methotrexate) و هیدروکسی کلروکین (hydroxychloroquine) اشاره کرد.

اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک: این داروها که معمولاً به‌همراه داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs) بکار می‌روند، به‌طریق ژنتیکی به‌گونه‌ای مهندسی شده‌اند که مولکول‌های پروتئینی مختلفی که در پاسخ ایمنی نقش دارند را مورد هدف قرار دهند.

انواع مختلفی از اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک وجود دارد. یکی از انواع رایج آن‌ها مهارکننده‌های فاکتور نکروزدهنده تومور (TNF) است. از این مهارکننده‌ها می‌توان اتانرسپت (etanercept) و اینفلیکسی‌مب (infliximab) را نام برد.

کورتیکواستروئیدها: این کلاس از داروها سیستم ایمنی را سرکوب کرده و سبب کاهش التهاب می‌شوند. از این داروها می‌توان به پردنیزون (prednisone) و کورتیزون (cortisone) اشاره کرد. کورتیکواستروئیدها را می‌توان به صورت خوراکی مصرف کرد یا اینکه آن‌ها را مستقیماً به مفصل دردناک تزریق نمود.

تراپی و روش های درمان آرتروز

فیزیوتراپی می‌تواند در معالجه‌ی بعضی از انواع آرتروز مؤثر باشد. انجام تمرینات ورزشی می‌تواند باعث افزایش دامنه‌ی حرکتی و تقویت عضلات مجاور مفصل شود. در بعضی از موارد ممکن است استفاده از آتل یا برِیس (زانوبند و …) تجویز گردد.

عمل جراحی و روش های درمان آرتروز

اگر روش‌های قبلی مؤثر واقع نشدند، پزشک‌ ممکن است برایتان عمل جراحی تجویز نماید. عمل‌های جراحی شامل موارد زیر می‌شوند:

ترمیم مفصل: در بعضی موارد به ‌منظور کاهش درد یا بهبود عملکرد، می‌توان سطوح مفصلی را صاف و بازآرایی کرد. این عمل معمولاً به‌شیوه‌ی آرتروسکوپیک (از طریق ایجاد برش‌های کوچکی در مفصل) انجام می‌شود.

جایگزینی مفصل: به عنوان یکی از روش های درمان آرتروز ، در این عمل، مفصل آسیب‌دیده برداشته‌می‌شود و توسط یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌گردد. این عمل را بیشتر برای جایگزینی مفصل لگن و زانو به کار می‌برند.

فیوژن (خشک‌ کردن) مفصل: این عمل بیشتر برای مفاصل کوچک‌تر (مثل: مفاصل مچ دست، قوزک پا یا انگشتان) استفاده می‌شود. در عمل فیوژن مفصل، انتهای دو استخوان را در محل مفصل برمی‌دارند و سپس این دو استخوان را به هم قفل می‌کنند تا اینکه سرانجام با یکدیگر یک واحد سخت و محکم را تشکیل دهند.

سبک زندگی و روش های درمان آرتروز

در بسیاری از موارد می‌توان شدت علائم آرتروز را با اقدامات زیر کاهش داد:

کاهش وزن: اگر چاق هستید، می‌توانید با کاهش وزن، فشار وارده بر مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن را کاهش دهید. این کار ممکن است تحرک‌تان را افزایش دهد و آسیب‌دیدگی‌های بعدی مفصل را محدود نماید.

ورزش: انجام تمرینات ورزشی می‌تواند به انعطاف‌پذیرنگه‌داشتن مفاصل کمک کند. شنا و ایروبیک آبی می‌توانند از روش های درمان آرتروز گزینه‌های مناسبی باشند. زیرا نیروی شناوری آب سبب کاهش فشار وارده بر مفاصل تحمل‌کننده‌ی وزن می‌شود.

گرما و سرما: استفاده از پدهای حرارتی یا کیسه‌های یخ ممکن است سبب تسکین علائم ناشی از آرتروز شود.

وسایل کمکی: استفاده ار عصا، کفی‌های طبی، واکر، توالت فرنگی و سایر وسایل کمکی می‌تواند از مفاصل شما حفاظت کند و توانایی‌تان را در انجام فعالیت‌های روزمره افزایش دهد.

جلوگیری از آرتروز

1- نگه داشتن وزن در حد مطلوب

۲- حفظ فعالیت فیزیکی و ورزش

۳- جلوگیری از آسیب به مفاصل

۴- اجتناب از کارها و مشاغلی که نیاز به خم کردن بیش از حد مفصل یا حمل وسیله سنگین باشد

۵- حفظ تغذیه مناسب

نتیجه گیری

هیچ یک از روش های درمان آرتروز قطعی نیستند. اما دارو، روش‌های غیردارویی و کارهای جانبی می‌توانند به کاهش درد کمک کنند. به عنوان آخرین چاره، می‌توان یک مفصل آسیب دیده را با یک اتصال فلزی، پلاستیکی یا سرامیکی جایگزین کرد.