زمان زیادی از تب زایمان در تاریخ های خاص و رند کشور نمی گذرد. همان گونه که می دانید طی سال های اخیر، والدین سعی دارند که فرزندشان در یک تاریخ تولد لاکچری یا اصطلاحا تاریخ تولد تقویمی به دنیا بیایند. باید توجه داشته باشید که این سزارین هایی که عموما در بیمارستان های خصوصی صورت می گیرد، علاوه بر یک تاریخ تولد رند که در شناسنامه کودک ثبت می کند، بنا به گفته پزشکان و کارشناسان می تواند عوارض زایمان زودتر از موعد را برای مادر و فرزند به دنبال داشته باشد.
از طرفی نیز بسیاری از مادران این دلنگرانی را دارند که دچار زایمان زودرس نشوند. این دسته از افراد با حس کردن هر نوع درد شکمی این دل نگرانی را دارند که مبادا با زایمان زودرس مواجه شوند و خطری خود و فرزندشان را تهدید کند. این دوره از زندگی جزو حساس ترین دوران ها برای زندگی مادر و فرزند به شمار می رود که باید تحت نظر و مراقبت های ویژه قرار بگیرند.
زایمان زودتر از موعد چه زمانی اتفاق می افتد؟
در واقع زمانی که بدن مادر پیش از موعد مقرر برای زایمان آماده می شود، زایمان زودرس رخ خواهد داد. در حالت کلی، چنانچه حدودا بیش از 3 هفته نوزاد زودتر به دنیا بیاید، آن را زایمان زودرس می خوانند. عوارض زایمان زودتر از موعد برای کودک و مادر بسیار زیاد است. چرا که کودکانی که پیش از موعد مقرر به دنیا می آیند، در مقایسه با دیگر کودکان، بیشتر در معرض خطر مربوط به سلامتی هستند.
اما با این حال، در موارد خاص چاره ای جز به دنیا آمدن نوزاد پیش از موعد مقرر وجود ندارد و ممکن است سلامت مادر و فرزند را به خطر بیندازد. در حقیقت کادر پزشکی باید جهت پیشگیری از عوامل زایمان زودرس تلاش کنند. چرا که به هر میزان کودک بتواند در شکم مادر تا تاریخ دقیق زایمان رشد بیشتری داشته باشد، احتمال ابتلای آن بعد از تولد، به برخی از اختلالات به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
مشکلات و عوارض زایمان زودتر از موعد برای مادران و نوزادان
احتمالا می دانید که اندام های حساسی همچون مغز و ریه در نوزادان، طی هفته های آخر یعنی هفته 37 و 38 همچنان در حال رشد و شکل گیری است. علاوه بر آن، بدن نوزاد در طی این هفته ها چربی ذخیره می کند که به آن ها کمک می کند تا دمای بدنشان را در سطح سالم تری نگه دارند. همچنین مادرانی که نوزادشان در هفته 39 به دنیا بیاید کمتر دچار افسردگی پس از زایمان خواهند شد. احتمالا این مسئله می تواند بدین علت باشد که نوزادشان زودتر از دیگر نوزادان به دنیا آمده و ممکن است دچار مشکل شود.
جالب است بدانید نوزادانی که پیش از هفته 39 به دنیا می آیند، به دلیل این که خطرات بیشتری آن ها را تهدید می کند، ممکن است دچار عوارضی شوند که نیاز به مراقبت های ویژه داشته باشند. از جمله عوارض زایمان زودتر از موعد برای نوزادان شامل:
مشکلات کلیوی: کلیه پس از زایمان کامل می شود. اما در روز های اول ممکن است با مشکل تعدیل ضایعات بدن مواجه شود.
عفونت های جدی و بسیار خطرناک: درمان آن بسیار سخت است. چرا که سیستم ایمنی بدن نوزاد کامل نشده است.
مشکلات تنفسی: ریه ها به شکل کامل رشد نکرده اند و اغلب با کمبود سورفاکتانت رو به رو هستند.
مشکلات قلبی: رایج ترین عارضه زایمان زودرس بوده که بر اساس آن کانال شریانی قلب نوزاد باز می ماند.
مشکلات تغذیه ای: نوزاد هنوز توانایی مکیدن یا بلعیدن را ندارد.
مراقبت از پوست نوزاد حین و بعد از استحمام
مشکلات مغزی: برخی از نوزادانی که پیش از موعد مقرر به دنیا می آیند؛ ممکن است دچار خونریزی مغزی شوند. اگر خفیف باشد آسیبی به مغز وارد نمی کند. اما اگر شدید باشد منجر به آسیب های دائمی خواهد شد.
مواردی که تا کنون عنوان شد جزو برخی از عوارض زایمان زودتر از موعد به صورت کوتاه مدت بوده است که می تواند در مدت کوتاهی برطرف شوند. اما باید توجه داشته باشید که علاوه بر عوارض ذکر شده، موارد دیگری نیز وجود دارد که در دسته عوارض بلند مدت زایمان زود هنگام قرار گرفته است که از جمله آن شامل:
فلج مغزی: یک اختلال حرکتی است که تا پایان عمر نوزاد ادامه داشته و به شکل پیش رونده خواهد بود. این مشکل به دلیل عفونت جریان خون نامناسب یا آسیب مغزی در دوران حاملگی به وجود می آید.
مشکلات بینایی: ممکن است رگ های خونی پشت چشم با التهاب و تورم مواجه شوند.
مشکلات شنوایی: برخی از نوزادان نارس دچار این عارضه خواهند شد که علت آن هنوز ناشناخته مانده است.
مشکلات دندانی: بد رنگی، تاخیر در رشد و ناهماهنگی آن را به دنبال خواهد داشت.
مشکلات رفتاری: این افراد بیش از سایرین در معرض مشکلات رفتاری قرار خواهند داشت.
اختلال در عملکرد ادراکی: این کودکان ممکن است در مقایسه با سایرین با سرعت کمتری رشد کنند.
چه عواملی خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد؟
در صورتی که پیش از موعد مقرر مادر دچار انقباضات رحمی شود که دهانه رحم بر اثر آن ممکن است باز شده و نازک تر شود، پزشک متخصص با بررسی موضوع، معاینه و لمس دهانه رحم، به ناچار تشخیص زایمان زودرس را خواهد داد. مواردی که می تواند خطر ابتلا به زایمان زودرس را در مادران افزایش دهد عبارتند از:
بررسی واکسن های مهم و ضروری نوزادان
- مصرف مواد مخدر
- اضافه وزن یا کاهش وزن بسیار زیاد مادران پیش از بارداری
- نوشیدن الکل در حین حاملگی
- مشکلات رحم یا دهانه رحم
- بارداری پیش از 17 سالگی یا پس از 35 سالگی
- مراقبت های اشتباه در دوران بارداری
- وجود مشکلاتی همچون فشار خون بالا، دیابت، اختلالات لخته شدن خون و عفونت
- حاملگی با استفاده از لقاح آزمایشگاهی
- بارداری های 2 قلو
- سوابق شخصی یا خانوادگی زایمان زودرس
- بارداری سریع پس از زایمان
- شغل هایی با فعالیت های فیزیکی سنگین
- استرس بالا یا دعوا و خشونت خانگی
- فوت عزیزان که منجر به استرس و ناراحتی مادر شود
- صدمه فیزیکی یا تروما
- عدم دریافت خدمات پزشکی مناسب
سخن پایانی
نوزادانی که به هر دلیل پیش از موعد مقرر به دنیا می آیند بیش از سایر آن ها در معرض مشکلات مختلف سلامتی قرار می گیرند. توجه داشته باشید که این کودکان مستعد ابتلا به بیماری های مختلفی هستند و در مواردی نیز ممکن است مرگ ناگهانی نوزاد را در پی داشته باشد. از این رو بهتر است به جای در نظر گرفتن تاریخ تولد لاکچری و تقویمی، سلامت کودک و مادر را در نظر داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید