درماتیت آتوپیک یا اگزما، یک بیماری پوستی شایع است که بیشتر نوزادان و کودکان خردسال را تحت تأثیر قرار میدهد. اگزما سبب ایجاد خشکی، برآمدگی و خارش روی پوست کودک می‌گردد و رایج‌ترین جایی که علائم تأثیر می‌گذارد روی صورت اوست. با این حال درمان اگزمای نوزادان برای کاهش علائم و کمک به بهبود پوست در دسترس همگان میباشد. اما باید به خاطر داشته باشید که این یک بیماری مزمن است و میتواند در طول زندگی کودک دوباره ظاهر شده و از بین برود. تخمین زده می‌شود که این بیماری 15 تا 20 درصد از نوزادان زیر 2 سال را تحت تأثیر قرار داده و این وضعیت میتواند حتی تا بزرگسالی فرد ادامه یابد.
نحوه اثرگذاری روی پوست
اگزما میتواند پوست کودک شما را خشک، خارش‌دار و حساس‌تر کند که این اتفاق به دلیل تضعیف شدن و عملکرد نامناسب سد محافظی بر روی خارجی‌ترین لایه پوست، می‌افتد. هر بار که علائم تشدید می‌شوند، روند بهبود آنها تا چند هفته ادامه می‌یابد. این بیماری مزمن میتواند به طور غیرمنتظره‌ای دوباره پدیدار شده و یا به طور کلی ناپدید گردد. برخی از کودکان زمانی که به بزرگسالی می‌رسند از این بیماری رهایی می یابند اما همچنان علائم خشکی پوست یا سوزش خفیف را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند.
علائم اگزما نوزادان
این علائم معمولاً در شش ماه اول زندگی نوزاد شروع می‌شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- خشکی پوست
- خارش پوست
- بثورات ناهموار
- تغییر رنگ پوست؛ قرمز یا تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست (هیپرپیگمانتاسیون)
همچنین امکان دارد در هر نقطه از بدن کودک ایجاد گردد، اما اکثر اوقات در نواحی نام برده زیر مشاهده می‌شود:
- صورت
- پوست سر
- پاها
- بازوها
علت بروز اگزما در نوزادان
پوست کودک شما منحصر به فرد است و میتواند به محرک‌های مختلف در محیط خود واکنش نشان دهد که باعث بروز علائم اگزمای خردسالی می‌گردد. در واقع ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی، علت ایجاد این بیماری است. برخی از رایج‌ترین محرک‌ها عبارتند از:
- جنس لباس یا پارچه
- دما، آب و هوا یا تعریق
- صابون یا مواد شوینده
- تماس با یک آلرژن (مو حیوانات خانگی، گرد و غبار، برخی غذاها و گیاهان)
نحوه تشخیص
با معاینه فیزیکی و آزمایش، نتایج قطعی مشخص می‌گردد با این حال متخصص اطفال ممکن است آزمایش‌های بیشتری را برای یافتن اینکه چه چیزی باعث ایجاد علائم روی پوست کودک شما شده، لازم بداند. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشد:
- تست آلرژی
- آزمایشات خون
- نمونه‌برداری از پوست
درمان اگزمای نوزادان
درمان اگزمای نوزادان بر اساس آنچه باعث تشدید علائم کودک شده و شدت علائم، متفاوت میباشد. موارد زیر میتواند از گزینه‌های درمان اگزمای نوزادان باشد:
اجتناب از محرک‌ها: از صابون‌ها، لوسیون تا یا مواد شوینده معطر یا آلرژی‌زا خودداری کنید چرا که این محصولات می‌توانند باعث تشدید علائم کودکتان شوند. امکان دارد پزشک، پوست کودک شما را آزمایش کند تا تشخیص دهد که آیا به چیزهای خاصی در محیط خود که مرتباً با آنها در تماس بوده، حساسیت دارد یا خیر. اگر بتوانید تشخیص دهید که چه چیزی باعث ایجاد این مشکل می‌شود، اجتناب از آن میتواند سرعت درمان و بهبودی پوست را افزایش داده و از تشدید اگزما در آینده جلوگیری کند.
استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی: این پمادهای مقوی مانند لوسیون روی پوست مالیده می‌شوند و به کاهش خارش و تورم و درمان اگزمای نوزادان کمک می‌کنند. برای اگزمای خفیف، پماد موضعی هیدروکورتیزون 1% را دو بار در روز به مدت حداکثر دو هفته استفاده نمایید. برای اگزمای متوسط تا شدید، پزشک شما ممکن است پمادهای استروئیدی قوی را توصیه کند. هرگونه پماد استروئیدی نباید بیش از دو هفته استفاده شود زیرا منجر به نازک شدن پوست و تغییر رنگ آن می‌گردد.
استفاده از مرطوب‌کننده روی پوست کودک: مرطوب نگه‌داشتن پوست کودک میتواند علائم را کاهش دهد، پوست را آرام کند، ناراحتی را از بین ببرد و از سوزش آن جلوگیری کند. مرطوب کننده‌های طراحی شده برای نوزادان را انتخاب کنید که حاوی عطر نباشند. بهترین زمان برای استفاده از مرطوب‌کننده‌ها روی پوست فرزندتان بعد از حمام و چند بار در طول روز هنگامی که پوست او خشک به نظر می‌رسد، میباشد.
روش‌های طبیعی برای درمان اگزمای نوزادان
داروهای طبیعی نیز مانند داروهای معمولی برای یک نوزاد مبتلا به این عارضه کارآمد هستند. شما می‌توانید جایگزین‌های مختلف را آزمایش کنید تا ببینید کدام یک از روش‌های طبیعی بیشتر به درمان اگزمای نوزاد شما کمک می‌کند. از طب سنتی دست نکشید و همواره با پزشک خود در تماس باشید. برخی از پزشکان با داروهای طبیعی برای درمان اگزمای نوزادان موافق هستند و از شما حمایت خواهند کرد. اما حتی اگر متوجه شدید که پزشک شما رویکرد جایگزین را نادیده می‌گیرد، نباید از جستجوی چیزی که برای درمان فرزند شما مؤثر است، دست بردارید. در ادامه خلاصه‌ای از محبوب‌ترین داروهای طبیعی برای درمان اگزمای نوزادان را بیان کردیم:
روغن نارگیل فشرده سرد
علاوه بر اینکه یک مرطوب کننده مؤثر است، شواهد علمی خوبی وجود دارد که نشان میدهد روغن نارگیل دارای خواص ضد باکتریایی بوده و به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به اگزمای عفونی را کاهش میدهد. استفاده از روغن نارگیل به عنوان یک درمان اگزمای نوزادان ارزش امتحان کردن را دارد، به خصوص اگر اگزمای کودک شما مستعد عفونت باشد.
روغن آفتابگردان فشرده سرد
یکی دیگر از مرطوب کننده‌های طبیعی و معجزه‌آسا برای درمان اگزمای نوزادان، روغن آفتابگردان بوده که غنی از اسیدهای چرب ضروری است و به راحتی میتواند از طریق پوست جذب شود. این روغن به بهبود عملکرد سد طبیعی پوست کمک کرده و التهابات را برطرف می‌نماید.
کرم ویتامین B12
تحقیقات جالبی انجام شده است که نشان داده کرم‌های حاوی ویتامین B12 می‌توانند در کنترل علائم این بیماری واقعاً مؤثر باشند. آزمایش‌های بالینی تا به امروز در مقیاس کوچک بوده است، اما نتایج امیدوارکننده به نظر می‌رسند، بنابراین ارزش امتحان کردن را دارد.
کرم کالاندولا
گل همیشه بهار یا کالاندولا، قرن‌هاست که برای بهبود و درمان بیماری‌های پوستی از جمله اگزما استفاده می‌گردد. اعتقاد بر این است که کرم کالاندولا با کاهش التهاب، از بین بردن باکتری‌ها و کمک به التیام پوست میتواند مفید واقع شود.
حمام بلغور جو دوسر
بلغور جو دوسر کلوئیدی (جو دوسر آسیاب شده)، هزاران سال است که برای تسکین خارش و تحریک پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعدادی از مطالعات کوچک نشان می‌دهند که بلغور جو دوسر در واقع علائم آن را با کاهش التهاب و نرمال کردن pH پوست تسکین میدهد، اما این شواهد کاملا قابل اعتماد نیستند. مانند تمام داروهای اگزما، به نظر می‌رسد برای برخی نتیجه بخش باشد اما برای برخی دیگر نه.
روغن گل پامچال و روغن گل گاوزبان
برای مدتی تصور می‌شد، مصرف مکمل‌های این روغن‌ها که سرشار از اسیدهای چرب ضروری هستند به کاهش علائم کمک می‌کنند. اما مطالعات اخیر در مورد اثربخشی آنها تردید ایجاد کرده است. اگرچه شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد این مکمل‌ها می‌توانند تفاوت ایجاد کنند، اما احتمالاً بهتر است از یک رژیم غذایی خوب و متنوع پیروی کنید تا اسیدها چرب ضروری بدن تأمین شوند.
ویتامین دی
مطالعات نشان داده‌اند که اگر اگزما در زمستان بدتر شود، ممکن است دلیل آن، کمبود ویتامین D باشد. بنابراین اگر به نظر می‌رسد که علائم فرزندتان در این فصل تشدید شده، یک مکمل مولتی ویتامین حاوی مقدار زیادی ویتامین D را امتحان کنید. توصیه بهداشتی این است که باید همه کودکان در سنین 6 ماهگی تا 5 سالگی، روزانه یک مکمل مولتی ویتامین با کیفیت مصرف نمایند.
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها یکی دیگر از درمان‌های طبیعی با شواهد غیرقطعی هستند. با این حال، مصرف پروبیوتیک ها به طور کلی مفید در نظر گرفته می‌شود. این امر به ویژه در صورتی صادق است که کودک شما علاوه بر اگزما، سابقه قولنج یا ریفلاکس داشته باشد، زیرا شواهد زیادی موجود است که پروبیوتیک ها می‌توانند در درمان هر دو مفید باشند. توجه داشته باشید که هدف پروبیوتیک ها، ایجاد فلور سالمتر در روده هاست؛ بنابراین حداقل یک ماه طول می‌کشد تا نتایج مشاهده گردد.
ژل آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا ماده ژلاتینی غلیظی است که در داخل برگ‌های گیاه آبدار آلوئه ورا یافت می‌شود. این ژل حاوی بیش از 75 ماده مغذی و همچنین ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب میباشد. اثربخشی ژل آلوئه ورا برای درمان اگزمای نوزادان هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارد اما مطالعات اولیه نشان داده که این گیاه میتواند به آبرسانی و کاهش خارش اگزما کمک کند. همچنین خواص ضد میکروبی و ضدالتهابی ژل آلوئه ورا، خطر عفونت در این بیماری را کاهش میدهد و به بهبود زخم‌ها سرعت می‌بخشد.
عسل مانوکا
عسل مانوکا به دلیل داشتن ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها و همچنین خواص ضد باکتریایی و ضدویروسی قابل‌توجهی که دارد، اغلب به‌عنوان یک «ابر غذا» تلقی می‌شود. با اینکه هنوز هیچ مدرک قطعی مبنی بر مؤثر بودن عسل مانوکا برای این عارضه وجود ندارد اما برخی مطالعات علمی نشان دادند که این ماده مغذی میتواند در درمان اگزمای نوزادان مفید باشد.
تصور می‌شود که عسل مانوکا، علائم این عارضه را با مرطوب نگه داشتن و ایجاد یک سد محافظ برای پوست آسیب‌دیده در برابر عفونت‌ها، بهبود می‌بخشد. همچنین از رشد باکتری‌های مضر جلوگیری کرده و به کاهش التهاب و رفع عفونت کمک کند. عسل مانوکا را می‌توان به صورت خوراکی یا موضعی استفاده کرد اما گفته می‌شود که استفاده از آن به صورت موضعی در درمان اگزمای نوزادان مؤثرتر است.
سؤالات متداول
چه مدت بعد از درمان اگزمای نوزادان، علائم کاهش می یابد؟
پس از شروع درمان، علائم کودک شما میتواند پس از چند روز کاهش یابد. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا پوست نوزاد به طور کامل بهبود یابد.
آیا اگزما نوزاد خود به خود از بین می‌رود؟
اگزمای نوزاد برای از بین رفتن کامل نیاز به درمان دارد. بهترین درمان استفاده از مرطوب‌کننده روزانه یا چند بار در روز برای مرطوب نگه‌داشتن پوست کودک است.
آیا اگزما نوزاد مسری است؟
خیر، این بیماری قابلیت سرایت از فردی به فرد دیگر را ندارد.
دیدگاهتان را بنویسید