در این مقاله سعی بر این است که به تعریف رفلکسولوژی بپردازیم. بنابراین اگر می‌خواهید اطلاعات لازم در این رابطه را به دست آورید تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
رفلکسولوژی یا همان انعکاس درمانی که در زبان انگلیسی به نام Reflex Thrapy و یا زون تراپی که در زبان انگلیسی Zone Thrapy خوانده می شود، در حقیقت روشی برای ریشه یابی، پیدا کردن و تشخیص بیماری ها و سپس درمان و تیمار کردن بدون استفاده از مواد دارویی، شیمیایی و یا طبیعی است و در این روش از فشار و ماساژدادن نقاط معین و مشخصی از اعضای بدن خصوصا پا برای تشخیص و درمان بیماری ها استفاده می شود.
رفلکسولوژی از سالیان دور مورد استفاده قرار گرفته و پیشینه ای کهن دارد. کشورهای چین و هند از جمله اولین کشورهایی هستند که بنیان گذار این روش درمانی بودند و قدمت استفاده از این روش که در حقیقت نوعی هنر به شمار می رود به حدود چهار هزار سال پیش می رسد .
پایه و بنیاد انعکاس درمانی، مالش و ماساژ نواحی مچ پا تا پنجه و انگشتان است که به طور دقیق تر می توان به ماساژ و مالش نواحی کف پا، روی پا، کناره های پا، انگشتان پا، بین و خارج انگشتان پا اشاره نمود.
در روشی که برخی از درمانگران رفلکسولوژی به کار می برند، استفاده از ماساژ برای دست نیز رایج است؛ ولی این ماساژ در حقیقت تکمیل کننده انعکاس درمانی است و در شالوده و اصل و بنای آن جایگاهی ندارد.
اساسی ترین نظریه ای که راجع به انعکاس درمانی وجود دارد، به این قرار است که نقاط تشخیصی یا به عبارتی نقاط بازتابی که روی دست ها و پاها و سایر اعضا از جمله گوش ها قرار دارد که با مالش، ماساژ و اعمال فشار بر روی این نقاط، سبب افزایش فعالیت سلول های این نقاط به طور القایی شده و موجب تسریع گردش خون و اکسیژن رسانی می گردد که نتایج این امر، به کاهش درد و تسکین دردها می انجامد .
به طور خلاصه می توان چنین نتیجه گرفت که یک شخص درمانگر رفلکسولوژیست با اعمال فشار و به کار بردن روش های مالشی و ماساژی در نقاط بازتابی، به کاهش درد و تسکین درد بدن بیمار کمک می کند.
تاریخچه رفلکسولوژی در جهان
همانطور که ذکر شد قدمت استفاده از رفلکسولوژی به حدود چهار هزار سال قبل برمی گردد که مبدا و منشا آن از کشورهای چین و هند بوده است. اما با این حال انعکاس درمانی تا اوایل قرن بیستم در سایر کشورها ناشناخته و غیرقابل استفاده بود. در اوایل قرن بیستم یک پزشک آمریکایی تبار که دارای تخصص گوش و حلق و بینی بود به نام ویلیام فیتز جرالد، این روش را در منطقه خدمت خود به کار گرفت و برای این روش نام زون درمانی را برگزید.
درمانگران چینی این روش را به همراه سوزن درمانی به کار می بردند. اما پزشک ویلیام فیتز جرالد بر اساس تجربه و تنها با ماساژ و مالش نقاط بازتابی به کاهش و تسکین درد کمک می کرد. پس از وی، پزشک یونس اینگرام که دارای تخصص فیزیوتراپی بود، آموخته و تجربیان جرالد را تکمیل کرده و توسعه بخشید و آموخته های وی را با عنوان رفلکسولوژی مدرن می خوانند.
امروزه با پیشرفت علم و شناخت نسبت به مزایا و معایب استفاده از داروها و مکمل های غذایی، استفاده از این روش طرفداران بسیاری پیدا کرده و تقریبا در تمامی کشورهای غربی به وفور و با استقبال فراوان از انعکاس درمانی استفاده می شود.
کدام بیماری ها با انعکاس درمانی امکان درمان آن وجود دارد؟
از انعکاس درمانی برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها استفاده می شود. از جمله:
- مشکلات گوارشی نظیر یبوست و اسهال
- سردردهای عصبی و تنشی و نیز میگرن های حاد
- آرتروز یا آرتریت گردن
- اختلالات خواب برای مثال بی خوابی، کم خوابی و خواب آلودگی
- برای تنظیم تعادلی هورمون های مترشحه
- صدمات جسمی ناشی از کار سنگین، گرفتگی عضلات ناشی از ورزش های سنگین
- کاهش سطح استرس در افرادی که دائما در شرایط استرس زا هستند.
- درمان اختلالت قاعدگی نظیر PMS یا سندروم قبل از قاعدگی که منجر به تغییرات ناگهانی در خلق و خوی بانوان می گردد.
- دردهای مزمن مانند دردکمر و درد ستوان فقرات
- درمان اسکولیوز یا کجی استخوان های ستون فقرات که ناشی از فقر کلسیم یا شکستگی و فشار است.
- برای کاهش دردهای پس از جراحی و نیز برای کاهش درد در بیماران سرطانی استفاده می شود.
برخی از رفلکسولوژیست ها از روش های درمانی مکملی مانند ماساژ دست یا گوش کار می کنند. با این حال رفلکسولوژی پا از معمول ترین روش ها است.
سیاتیک و بهترین درمان برای آن
چه افرادی نباید از انعکاس درمانی برای درمان استفاده کنند؟
چنانچه شما دارای زخم و بریدگی های عمیق و یا سطحی در نواحی نقاط بازتاب هستید؛ بهتر از انجام رفلکسولوژی خودداری نمایید. علاوه بر آن رفلکسولوژی برای افراد با سابقه بیماری های قلبی عروقی و نقرس می تواند خطر ساز باشد.
همچنین محتمل است که انعکاس درمانی برای افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای از جمله دیابت، افراد دارای اختلالات در دستگاه گردش خون، افراد دارای سنگ های کلیه و صفرا و یا برخی از سرطان ها مناسب نباشد.
آیا رفلکسولوژی دردناک است؟
احتمالا همه شما تا به حال حداقل یک بار ماساژ را تجربه کرده اید. همان طور که می دانید ماساژ باید منجر به احساس آرامش و ریلکس شدن بدن و نقاط مورد ماساژ باشد. بنابراین اگر حین انعکاس درمانی احساس درد و یا ناخوشایندی دارید، با رفلکسولوژیست در میان بگذارید.
چنانچه احساس درد داشتید و رفلکسولوژیست پس از اطلاع یافتن به درد شما بی توجه بود، مطمئن شوید که شخص غیرحرفه ای است و یا دوره رفلکسولوژیستی را به اتمام نرسانده است. بنابراین سریعا وی را متوقف نمایید.
دسته بندی انعکاس درمانی بر اساس نقاط بازتابی به شرح زیر است :
نقش ویژه پا در انعکاس درمانی
درمانگران و تیمارکنندگان به این روش اعتقاد دارند، نقاطی را روی پاها می توان یافت که سلامت و عدم گرفتی و سفت شدن و گردش خون سریع در آن نواحی به منزله سلامتی کامل شخص مراجعه کننده است. چنانچه که در این نواحی گرفتگی و یا عدم حالت عادی مشاهده و لمس شود، با توجه به محل آن، بیماری تشخیص داده شده و برای درمان از روش ماساژ و یا مالش استفاده خواهند کرد .
همانطور که همگی شنیده ایم، پا قلب دوم انسان نامیده می شود که علت آن شاید به درمان دردها توسط رفلکسولوژی اشاره داشته باشد. برای آشنای بیشتر با انعکاس درمانی نواحی از پا و ارتباط آن ها با اندام های بدن را برای شما در زیر قید می کنیم:
- نواحی خارجی انگشت شست پا برای کاهش وزن و یا تناسب اندام
- انگشت های میانی برای چشم ها و بیماری های مربوطه
- بندهای پایینی انگشتان پا برای کاهش استرس و اضطراب
- کنار پاشنه پا برای دفع سموم منتشر شده در بدن
- و …
نقش دست ها
مواردی که در مورد پاها صحبت شد، در مورد دست نیز صادق است. یعنی با انعکاس درمانی نواحی خاصی از دست ها می توان بیماری ها را درمان نمود. برای آشنای بیشتر با این نواحی از دست و ارتباط آن ها با اندام های بدن را برای شما در زیر قید می کنیم:
- روی دست ها و مناطق نزدیک به نوک انگشتان مربوط به سر هستند.
- مناطق مربوط به مچ دست و مچ پا مربوط به نواحی ران است.
سندرم کارپ چیست و چه علائمی دارد؟
نقش مقعد
مقعد به بخش انتهایی دستگاه گوارش اطلاق می گردد که وظیفه دفع مواد زائد از سلول های بدن را به عهده دارد. دیواره مقعد دارای خاصیت ارتجاعی است. به علت نقش عمده مقعد در دفع مواد زائد، این عضو نقش بسزایی در جوانسازی و حفظ زیبایی پوست دارد. در صورتی که نقاط بازتابی به درستی در این ناحیه شناسایی نشود، در وضعیت حاصله بیمار بهبودی مشاهده نمی شود. برای آشنایی بیشتر با این نواحی از مقعد و ارتباط آن با اندام های بدن را برای شما در زیر قید می کنیم:
- بخش میانه مقعد: در ارتباط با اندام تناسلی زنانه از جمله واژن و رحم، سیستم گوارشی مانند معده، غده های تیروئید، پاراتیروئید، غده هیپوفیز و اپی فیز و … است.
- بخش جلویی مقعد: بخش جلویی به مثانه، روده کوچک، پروستات و … متصل است.
- بخش پشت مقعد: بخش پشتی مقعد با مهره های سینه ای و مهره های گردن و نیز مغز کوچک رابطه تنگاتنگی دارد.
- بخش چپ مقعد: این قسمت از مقعد به دستگاه گوارش از جمله روده بزرگ، به تخمدان چپ و غدد فوق کلیوی و … مربوط است.
- بخش راست مقعد: این قسمت از مقعد با تخمدان راست، غدد فوق کلیوی، سمت راست مغز و کلیه ها و … مرتبط است.
کاربردهای انعکاس درمانی در درمان
رفلکسولوژی دارای بیشترین میزان موفقیت در درمان اختلالات کاربردی است. کاربردهای این روش درمانی در مواردی است که ذکر شده و این روش در درمان بیماری هایی نظیر عفونت های داخلی نقشی ندارد. نقش رفلکسولوژی عمدتا در مواردی است که در بالا ذکر شد.
نتیجه گیری
با توجه به مزایایی که در مورد انعکاس درمانی ذکر شد، این روش درمانی می تواند جایگزین طیف وسیعی از داروهایی شود که برای درمان دردهای مقطعی در کوتاه مدت و برای درمان دردهای مزمن بلند مدت گردد.
دیدگاهتان را بنویسید