عوارض مصرف کورتون چیست؟

بسیاری از شما به دلایل مختلف بدون آگاهی از عوارض مصرف کورتون آن را مصرف می‌کنید. اگر التهاب پوستی دارید راهی آسان‌تر و کاربردی‌تر از کورتون برای کنترل آن نیست که به آن گلوکوکورتیکوئید نیز گفته می‌شود. اما در عین حالی که این داروهای ضدالتهاب قدرتمند می‌توانند زندگی‌تان را نجات دهند، می‌توانند معایب مصرف کورتون جانبی بسیار شدید و زننده‌ای نیز داشته باشند. برای کاهش ریسک عوارض جانبی کورتون، پزشکان معمولاً استفاده از پائین‌ترین دوز آن را در کوتاه‌ترین زمان ممکن توصیه می‌کنند. اما در برخی از موارد، پزشکان ممکن است برای شما تجویز کنند در مدت زمانی طولانی دوز پایین را مصرف نمایید.

عوارض مصرف کورتون

در ادامه توصیه‌هایی برای کمک به حداقل شدن ریسک برخی از مشکلات و عوارض مصرف کورتون ها آورده‌ایم:

افزایش وزن ناشی از عوارض مصرف کورتون

استروئیدها بر روی متابولیسم بدن شما تاثیر گذاشته و بر سیستم ذخیره چربی موثرند. در ابتدا، بیشتر افزایش وزن شما به دلیلی ذخیره آب خواهد بود. اما به مرور زمان، چربی بدن شما نیز ممکن است افزایش یابد. کورتون‌ها اشتهای شما را افزایش داده و شما را وادار به خوردن بیشتر از حدی که نیاز دارید می‌کنند. ممکن است شما از عوارض مصرف کورتون تجمع چربی در صورت، پشت گردن و اطراف شکم خود مشاهده کنید.

چاره چیه؟

میزان کالری مصرفی خود را یادداشت کنید و به صورت منظم ورزش نمایید تا از انباشتگی چربی و چاقی و عوارض مصرف کورتون جلوگیری نمایید. میزان مصرف نمک را نیز حتماً در نظر داشته باشید. چرا که باعث تجمع مایعات می‌شود. اگر دچار اضافه وزن شدید، این حالت همیشگی نخواهد بود. بیشتر افراد با قطع استفاده از استروئیدها مجدداً به آسانی شروع به کاهش وزن خواهند کرد.

نوسانات در خلق و خو و عوارض مصرف کورتون

کورتون‌ها در بعضی از افراد باعث ایجاد حس مثبت و شادی شده؛ اما در برخی دیگر باعث ناراحتی، اضطراب، استرس یا افسردگی می‌شوند.

چاره چیه؟

به طور کلی، تاثیرات مثبت و منفی بر روی خلق و خو پس از گذشت چند هفته پس از شروع درمان فروکش می‌کند. احساس اضطراب و مشکلات در خواب می‌تواند با مصرف داروی در اول صبح بر طرف گردد. راه‌های سنتی کاهش استرس از جمله ورزش کردن، یوگا با مدیتیشن نیز می‌تواند به شما کمک کند خلق و خوی خود را در زمان مصرف دارو کنترل نمایید. اما در صورتی که تغییر رفتار و خلق و خوی شدید احساس کردید حتما با پزشک خود مشورت نمایید.

عفونت یکی از عوارض مصرف کورتون

کورتون‌ها عکس‌العمل سیستم خود ایمنی بدن را سرکوب می‌کنند و از این طریق باعث کم کردن التهاب می‌شوند. بنابراین، می‌توانند عوارض مصرف کورتون عکس‌العمل بدن به عفونت را نیز سرکوب نمایند و باعث شوند حتی عفونت‌های جزئی، جدی شوند.

چاره چیه؟

حتماً به صورت سالانه واکسن آنفولانزا را تزریق نموده و در خصوص واکسن ذات‌الریه با پزشک خود مشورت نماید. به هیچ وجه واکسن‌های زنده چون واکسن سرخک، اوریون، سرخجه و ابله مرغان تزریق نکنید. این واکسن‌ها در زمان مصرف کورتون احتمالاً به شدت یافتن بیماری شما خواهند انجامید. دائما دست‌های خود را بشوئید تا از آلودگی‌ها جلوگیری نمایید. از حضور در مکان‌های شلوغ و در میان افرادی که می‌دانید بیمار هستند خودداری نمایید. در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت، یا سرفه خشک، تب و یا ادرار دردناک حتماً سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.

نازک شدن پوست

از عوارض مصرف کورتون می‌توان گفت که مانع تولید کلاژن می‌شود، این ماده یک مولفه اصلی در پوست است. کاهش کلاژن باعث نازکی و ضعیف شدن پوست می‌شود و ممکن است باعث ایجاد کشیدگی، کبودی و دیده شدن رگ‌های زیر پوست شما شود.

چاره چیه؟

اگر چه راه حل‌های موجود برای جلوگیری از نازک شدن پوست پس از مصرف موضعی یا خوراکی کورتون وجود دارد، بسیار کم است. اما تعدادی محصول وجود دارند که می‌توانند آسیب و نازک شدن پوست شما را بهبود بخشند. از جمله این محصولات می‌توان به هیدرولیز کلاژن و ویتامین E اشاره کرد. آرایش می‌تواند باعث استتار رگ‌هایی که در زیر پوست شما دیده می‌شوند و کبودی‌های احتمالی شود.

آب مروارید و آب سیاه از جمله عوارض مصرف کورتون

اسعوارض مصرف کورتون می‌تواند خطر ابتلا به دو بیماری چشم را افزایش داده با بدتر کند.

چاره چیه؟

برای کاهش خطر آب مروارید، از دیگر عوامل خطر این بیماری مانند مشاهده مستقیم نور خورشید و مصرف سیگار جلوگیری کنید. با این که آب مروارید قابل پیشگیری نیست، آزمایش‌های چشمی منظم می‌تواند شما را از آسیب‌های احتمالی به چشم آگاه سازد. ممکن است لازم باشد داروهای شما تغییر یافته یا دوز آن کاهش پیدا کند. چکاپ‌های چشمی منظم برای تشخیص بیماری آب سیاه نیز مهم هستند. این بیماری در صورت تشخیص، درمان پذیر و برگشت پذیر است.

پوکی استخوان

یکی از رایج‌ترین و مخرب‌ترین عوارض مصرف کورتون، پوکی استخوان است. پوک شدن استخوان‌ها می‌تواند باعث شکستگی‌های دردناک و ناتوان کننده شود.

چاره چیه؟

در زمان استفاده از کورتون‌ها، بیش از هر زمانی مهم است که مصرف سیگار را متوقف کرده و به میزان کافی کلسیم دریافت کنید (1500 میلی گرم در روز). مصرف ویتامین D (به میزان 800 میلی گرم در روز) نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. تمرینات ورزشی از جمله پیاده روی، رقص و ورزش با وزنه‌های ورزشی نیز می‌تواند در جلوگیری از پوکی استخوان مفید باشد. اگر نیاز است بیش از 3 ماه کورتون مصرف کنید، حتماً آزمایش‌های حجم استخوان و مصرف داروی پوکی استخوان تحت عنوان بیس فسفونات را در نظر بگیرید.

تغییرات در قند خون یکی از عوارض مصرف کورتون

کورتون‌ها به علت تاثیرگذاری بر متابولیسم قند خون و گلوکز بدن گلوکوکورتیکوئیدها نیز نامیده می‌شوند. احتمال افزایش سطوح گلوکز خون در افرادی که استروئید مصرف می‌کنند بیشتر است. برخی از افراد ممکن است دچار بیماری دیابت ناشی از مصرف استروئید شوند.

چاره چیه؟

افرادی که دارای بیماری دیابت هستند، در زمان مصرف کورتون باید بیشتر و بیشتر تحت نظر پزشک خود قرار گیرند تا قند خون آن‌ها مرتب آزمایش شود و داروی مناسب تجویز گردد. مشکلات مرتبط با گلوکوز خون معمولاً پس از کاهش یا قطع مصرف کورتون بهبود می‌یابند.

نتیجه گیری

بیشتر عوارض مصرف کورتون مربوط به میزان دارویی است که شما دریافت می‌کنید. برخی از عوارض جانبی تقریبا در هر فردی که از این دارو استفاده می‌کند رخ می‌دهد ولی برخی دیگر از عوارض جانبی، کمتر شایع است. اگر نیاز است که شما داروهای استروئیدی را بیش از یک یا دو هفته مصرف نمایید، مصرف آن را ناگهان متوقف نکنید. عوارض ترک ناگهانی این دارو می‌توانند جدی باشند. بنابراین شما باید آغاز و پایان استفاده از این دارو را با احتیاط انجام دهید. پزشک شما توصیه‌های لازم را برای قطع مصرف دارو می‌دهد.