در گذشته آمار باروری در زنان بسیار زیاد بوده، به شکلی که تقریبا هر یک یا دو سال فرزندی به دنیا می آورند. اما با پیشرفت علم روش هایی برای جلوگیری از بارداری به وجود آمد که یکی از این روش ها استفاده از دستگاهی به نام IUD است که به دستگاه درون رحمی نیز شناخته می شود. در ادامه هر آنچه باید در خصوص دستگاه IUD بدانید را به شما خواهیم گفت پس مطالعه ی این مقاله را از دست ندهید.
تعریفی از IUD یا دستگاه درون رحمی
Intrauterine Device یا IUD به دستگاهی گفته می شود که درون رحم قرار می گیرد. عملکرد آن اینگونه است که ماده ای به نام پروژستین که نوعی پروژسترون مصنوعی که همان یون های مس است را آزاد می کند تا تخمک و اسپرم لقاح پیدا نکنند. این میله ی T شکل باید توسط پزشک زنان درون رحم قرار داده شود.
انواع IUD و عملکرد آن ها
به طور کلی دو نوع IUD وجود دارد که هر یک عملکردی تقریبا متفاوت با دیگری دارند. انواع آن به شرح زیر است:
دستگاه IUD هورمونی
این نوع از دستگاه، هورمون هایی که از خود متصاعد کرده را در دهانه رحم جمع می کند که ضخامت زیادی نیز دارند، با این کار اسپرم ها توانایی نفوذ نخواهند داشت. دیگر ویژگی آن این است که موجب نازک شدن جداره ی رحم می شود. از همین رو تخمک های لقاح یافته توانایی کاشت و رشد نخواهند داشت.
دستگاه IUD مسی
عملکرد این دستگاه با نوع قبلی کمی متفاوت است. بدین معنا که یون های مس را آزاد کرده و توانایی حرکت را از اسپرم ها را سلب می کند. در واقع مس برای اسپرم ها یک ماده ی سمی به شمار می آید.
آیا دستگاه IUD تاثیر مثبتی به همراه دارد؟
همانطور که می دانید راه های زیادی برای جلوگیری از بارداری وجود دارد. هر یک از آن ها تا حدی اثر گذار هستند. بر اساس آمار به دست آمده از تمامی آن ها میزان تاثیرگذاری آ یو دی چیزی حدود 2/0 تا 8/0 است. این در حالی است که قرص های ضد بارداری 9 درصد و کاندوم تا 18 درصد موثر است. با توجه به نوع آ یو دی این دستگاه می تواند از 3 تا 10 سال در بدن فرد طول عمر داشته باشد.
IUD چگونه در رحم قرار داده می شود؟
شخصی که قصد دارد برای او از دستگاه های IUD قرار داده شود؛ ابتدا باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کند. پس از مراجعه پزشک از او آزمایشاتی می گیرد تا مطمئن شود که شخص باردار نیست. حتی اگر در چند روز گذشته باردار بوده را نیز تشخیص می دهد. در صورتی که جواب منفی باشد؛ پزشک معاینات معمولی را انجام می دهد. یعنی با استفاده از یک وسیله به نام اسپکولوم دهانه رحم را باز می کند. برخی از افراد حین معاینه احساس درد دارند که در این صورت پزشک از داروهای بی حسی استفاده می کند.
حتی ممکن است از دهانه رحم نمونه برداری انجام شود تا متخصص از نبود عفونت های مقاربتی اطمینان حاصل کند. در مرحله بعد پزشک دستگاهی را استفاده می کند تا به کمک آن دهانه رحم باز نگه داشته شود؛ سپس عمق رحم اندازه گیری خواهد شد. در واقع اندازه گیری رحم برای آن است که دستگاه IUD دقیق تر کار گذاشته شود. حال نوبت به مرحله اصلی یعنی قرار دادن دستگاه درون رحم است.
همانطور که گفتیم این دستگاه شبیه به T است؛ اما برای آن که بتوان به راحتی درون رحم قرار بگیرد، ابتدا بازوهای آن جمع شده تا به شکل یک چوب کبریت شود. پس از این که سرجای اصلی خود قرار گرفت، بازوهای آن باز خواهد شد. جالب است بدانید که قرار دادن دستگاه IUD در عرض چند دقیقه انجام می شود.
علائم بارداری کدام‌اند و چه زمانی احساس می‌شوند؟
چه کسانی می توانند از IUD استفاده کنند؟
تقریبا تمامی کسانی که نمی خواهند در حین برقراری رابطه جنسی باردار شوند، می توانند از این دستگاه استفاده کنند. جالب است بدانید که حتی زنان شیرده نیز برای استفاده از دستگاه درون رحمی مانعی نخواهند داشت چرا که این دستگاه هیچ تاثیر منفی روی نوزاد نخواهد داشت. لازم به ذکر است که پیش از قرار دادن دستگاه درون رحم، پزشک آزمایشات لازم را انجام می دهد و در صورتی که مشکل یا مانعی وجود داشته باشد؛ حتما به شخص اطلاع خواهد داد.
دستگاه IUD چه مزیت هایی به همراه دارد؟
بدون شک همه ی ما می دانیم که استفاده از دستگاه آ یو دی برای جلوگیری از بارداری استفاده می شود. اما مزیت های دیگری نیز به همراه دارد که بهتر است آن ها را با هم مرور کنیم.
- یک دستگاه بسیار موثر و راحت برای پیشگیری از بارداری محسوب می شود.
- مدت ماندگاری آن با توجه به نوع دستگاه می تواند چیزی بین 3 تا 10 سال باشد. یعنی در این مدت به هیچ یک از روش های دیگر بارداری نیاز نخواهید داشت.
- با توجه به طول عمری که دارد هزینه اش به صرفه است.
- برخلاف سایر روش های بارداری مثل قرص، استفاده از این دستگاه تعادل هورمون های بانوان را از بین نمی برد. در نتیجه بهتر است از این روش به جای سایر موارد مشابه استفاده کرد.
- در صورتی که از دستگاه IUD مسی استفاده کنید؛ هر زمان که قصد بارداری داشته باشید به محض این که آن را بردارید قادر به باروری خواهید بود. لازم به ذکر است که خارج کردن آن از رحم بسیار ساده است.
- دستگاه IUD مشکلی برای برقراری رابطه جنسی ایجاد نمی کند.
- از دیگر مزیت های آن می توان به این مورد اشاره کرد که حتی پس از گذشت 5 روز از رابطه جنسی در صورتی که در بدن قرار داده شود از بارداری جلوگیری خواهد کرد.
نکات مهم در خصوص استفاده از دستگاه درون رحمی IUD
درست است که استفاده از این دستگاه خاطری آسوده برای شخص به همراه دارد. اما این بدان معنا نیست که باید نسبت به آن بی اعتنا بود. چرا که نکاتی در این باره وجود دارد. از مهم ترین نکاتی که باید در خصوص دستگاه آ یو دی دانست به شرح زیر است:
- پس از هر بار عادت ماهیانه باید آن را بررسی کرد. زیرا ممکن است که جابه جا شده باشد، در این صورت باید به پزشک مراجعه کنید. زیرا اگر در جای خود قرار نگیرد ممکن است به درستی عمل نکند.
- توجه داشته باشید که اگر هر نوع دردی هنگام مقاربت، ترشحات واژن و درد قسمت زیر شکم مشاهده کردید؛ باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- نکته ی دیگری که در این میان وجود دارد این است که اگر پس از عادت ماهیانه همچنان خونریزی داشتید باید به متخصص مراجعه کنید.
چه زمانی نباید از دستگاه IUD استفاده کرد؟
همیشه در خصوص هر چیزی یکسری استثنائات وجود دارد. از جمله استثنائاتی که در خصوص استفاده از دستگاه درون رحمی وجود دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گاهی با توجه به شرایطی که فرد دارد و تشخیص پزشک، نباید هیچ گاه برای شخص از آ یو دی مسی استفاده کرد.
- در صورتی که شخص قصد بارداری داشته باشد.
- چنانچه مراجعه کننده به عفونت های لگنی مبتلا باشد.
- در صورتی که فرد خونریزی های غیر معمولی از واژن داشته باشد و علت آن هنوز مشخص نباشد.
- از دیگر نکات که باید در خصوص استفاده از دستگاه IUD در نظر داشت؛ این است که اگر شخص سرطان گردن رحم داشته و تحت درمان باشد به هیچ وجه نباید از این وسیله استفاده کند.
خطرات نگهداری حیوان خانگی در دوران بارداری
آیا دستگاه درون رحمی عوارضی هم دارد؟
مسلما هر چیزی در یک شرایط خاص می تواند به جای مزایا، معایبی داشته باشد. این موضوع برای دستگاه درون رحمی نیز صدق می کند. مهم ترین عوارضی که پس از استفاده از این دستگاه برای شخص ممکن است به وجود بیاید شامل موارد فوق است:
- امکان دارد هنگام قرار دادن آن یا چند ماه پس از استفاده رحم سوراخ یا پاره شود. البته این مورد بسیار نادر است. در صورتی که چنین چیزی رخ دهد باید با استفاده از جراحی برای رفع آن اقدام کرد.
- گاهی فرد ممکن به کمر درد یا دردهای شکمی دچار می شود. حتی در برخی موارد این دردها با خونریزی همراه است.
- خونریزی های شدید و دردهای ماهیانه افزایش پیدا می کند. البته این عارضه در رابطه با آ یو دی مسی صدق می کند.
- عفونت رحمی که در هفته های اول پس از به کار گذاشته شدن دستگاه برای فرد به وجود می آید.
- از دیگر عوارض آن می توان به حاملگی خارج از رحم اشاره کرد.
نتیجه گیری
دستگاه درون رحمی یا همان IUD به وسیله ای گفته می شود که برای پیشگیری از بارداری درون رحم قرار داده خواهد شد. این دستگاه دو نوع مختلف دارد که هر دو به یک صورت درون رحم قرار می گیرد؛ اما نحوه ی عملکرد هر یک متفاوت است. به طور مثال دستگاه IUD هورمونی مخاط ضخیمی را در دهانه رحم ایجاد کرده و مانع از ورود اسپرم ها می شود. این در حالی است که نوع مسی آن با ایجاد یک محیط قلیایی مانع از حرکت اسپرم ها شده و در واقع آن را می کشد؛ زیرا مانند یک سم عمل خواهد کرد.
دیدگاهتان را بنویسید