رفتار قاطعانه یکی از مهارت‌های رفتاری بسیار کاربردی است. چرا که شما وقتی قاطعانه رفتار می‌کنید همزمان برخوردتان عادلانه هم خواهد بود. هنگام قاطعانه رفتار کردن قدرتی که از آن استفاده می‌کنید از اطمینانی می‌آید که به خودتان دارید؛ نه از خوار کردن دیگران و نه از قلدربازی. وقتی این طور با احترام و عادلانه با دیگران رفتار کنید، آنها هم با شما همین برخورد را خواهند داشت. اینگونه محبوب می‌شوید و دیگران به شما به چشم یک رهبر نگاه می‌کنند و کار کردن و برخورد با شما را لذت‌بخش می‌دانند.
ویژگی‌های فرد قاطع:
- بیانِ صریحِ نظرات و احساسات خود
- مانع تحمیل نظرات دیگران در زندگی خود هستند
- بی‌احترامی نمی‌کنند و بی‌احترامی را نمی‌پذیرند
- نه ظالم می‌شوند نه مظلوم
- کنترل و مدیریت احساسات دارند
- از اینکه به راحتی “نه” بگویند، احساس گناه نمی‌کنند
- حرفشان، حرف هست
- خود انضباطی قوی در انجام کارها دارند
- در برخورد با مسائل و موقعیت‌های جدید بسیار جسور و شجاع هستند
- دارای حس درونی خودباوری و خود اتکایی بالایی هستند
برای داشتن رفتار قاطعانه چه کنیم؟
افکار و احساسات منفی را به شکلی سالم و مثبت بیان کنید
در رفتار قاطعانه به خود اجازه عصبانی شدن بدهید، اما همیشه احترام را نگه دارید. همان چیزی که به آن فکر می‌کنید را بگویید، اما طوری بیانش کنید که به احساسات طرف مقابل لطمه نزند. خوددار باشید و احساسات‌تان را کنترل کنید. از خودتان دفاع کنید و در مقابل کسانی که شما و یا حقوق‌تان را به چالش می‌کشند، بایستید.
بپذیرید که هرکس مسئول رفتار خودش است
اشتباه نکنید و مسئولیت واکنشی که دیگران به رفتار قاطعانه شما نشان می‌دهند (مثلا خشم، تنفر) را نپذیرید. شما فقط و فقط می‌توانید خودتان را مهار کنید، نه هیچ‌کس دیگر را. تا زمانی که جلوی برآورده شدن خواسته‌های دیگران را نگرفته‌اید، حق دارید که آنچه می‌خواهید بگویید و انجام دهید.
برای نشان دادن یک رفتار قاطعانه زمان بیشتر طلب کنید
وقتی پیشنهادی به شما میشود، همیشه سعی کنید، فرصت بخرید، وقتی فرصت می‌گیرید، آن وقت می‌توانید با تمرکز بیشتر به جزئیات توجه کنید و احتمال موفقیت خود را افزایش دهید.
گرفتن وقت، یکی از کارهایی ست که افراد قاطع انجام می‌دهند و به دیگران می‌فهمانند که ما هستیم که از میان این فرصت‌ها، فرصت دلخواه را انتخاب می‌کنیم نه فرصت‌ها ما را، و این اوج اقتدار و قاطعیت است. این همان رفتار قاطعانه است.
ویژگی شخصیت تحلیل گر
هم با انتقاد و هم با تحسین، به شیوه‌ای مثبت برخورد کنید
اگر از شما تعریف کردند، مؤدبانه آن را بپذیرید. رفتار قاطعانه یعنی به خود اجازه اشتباه کردن و کمک خواستن از دیگران را بدهید. بازخوردها را به شکل مثبت بپذیرید؛ برای اعلام کردن مخالفت‌تان آماده باشید اما نه عصبانی شوید و نه حالت دفاعی به خود بگیرید.
یاد بگیرید که هر وقت لازم بود «نه» بگویید
محدودیت‌های خودتان را بشناسید و بدانید چه چیزهایی باعث می‌شوند احساس کنید از شما سوءِاستفاده شده است. بپذیرید که انجام دادن همه کارها و راضی کردن همه افراد از توان‌تان خارج است. یاد بگیرید که با این قضیه کنار بیایید. همان راهی را بروید که برای شخص شما مناسب است.دنبال راه‌های جایگزینی باشید که نتیجه‌اش برد هر دو طرف باشد. زیر بار هر حرف و عملی نروید. رفتار قاطعانه یعنی بلد باشید در جای مناسب و موقعیتی که شما را حقیر یا معذب می‌کند “نه” بگویید.
با یک رفتار قاطعانه برای خودتان و حق و حقوق‌تان ارزش قائل باشید
حق و حقوق شما، افکار، احساسات وخواسته‌های شما همان قدر مهم‌اند که برای بقیه افراد مهم است، نه بیشتر و نه کمتر. حقوق‌تان را بشناسید و از آنها دفاع کنید. باور داشته باشید که لایق این هستید که همیشه با احترام و کرامت با شما برخورد شود. دست از عذرخواهی کردن برای هرچیزی بردارید.
خواسته‌هایتان را بدانید و درخواست کنید، به آنها رسیدگی شود
منتظر ننشینید که یک نفر دیگر بیاید و به خواسته‌های شما توجه کند. در این صورت ممکن است تا ابد چشم به راه بمانید! درک کنید که اگر می‌خواهید عملکردتان در بیشترین حد خود باشد، لازم است که به خواسته‌هایتان رسیدگی شود.
افعال‌تان را عوض کنید
قدرت واژگان یکی از مهم‌ترین مواردی ست که اساس رفتار و زندگی ما را می‌سازد، هر واژه‌ای یک قدرت و فرکانس در ذهن ما ایجاد می‌کند. با استفاده مداوم از واژگانی که فرکانس انرژی بالایی دارند، ذهنیت و طرز فکر ما قدرت می‌یابد و از آن جایی که طرز فکر ما بر نوع برداشت‌ها و رفتار ما نسبت به مسائل تاثیر می‌گذارد، با به کار بردن بعضی افعال می‌توانیم قاطعیت محکم از خود بسازیم
به طور مثال:
نگوییم : نمی‌توانم انجام دهم
بگوییم : نمی‌خواهم انجام دهم
نگوییم : لازمش دارم
بگوییم : می‌خوامش
نگوییم : باید این کار رو انجام بدم
بگوییم : می‌خواهم این کار رو انجام بدم
نگوییم : مجبورم این کار رو هم انجام بدم
بگوییم : می‌تونم این کار رو هم انجام بدم
از مقایسه کردن خود با دیگران دست بردارید
اراده قوی، بهانه‌ها ممنوع، رفتار قاطعانه
زمانی می‌توانید در روابط خود رفتار قاطعانه داشته باشید که، اول از همه با خودتان قاطعانه رفتار کنید. وقتی در انجام کاری و یا رسیدن به هدفی، هیچ بهانه‌ای را نمی‌پذیرید و با خود انضباطی و اراده قوی، کارهای خود را به هر نحوی که شده پیش می‌برید و حتی برای لحظه‌ای اجازه نفوذ افکار منفی و ناامید کننده به ذهن خود نمی‌دهید، آن گاه می‌توان گفت، قاطعیت در شما به صورت ذاتی در حال شکل‌گیریست.
افرادی که در روابط خود قاطع هستند، کسانی‌اند که اول از همه با خودشان قاطع و محکم برخورد می‌کنند و هرگونه احساسات مخرب که مانع رسیدنشان به اهداف و آرمان‌هایشان میشود را پس می‌زنند آن گاه در دنیای بیرون به چشم شخصیتی راسخ و عملگرا دیده می‌شوند.
برای این که بتوانید قاطعیت را در روابطتان ایجاد کنید، باید با خودتان قاطع باشید.
تکنیک تشدیدِ تدریجیِ قاطعیت
این نوع از رفتار قاطعانه زمانی لازم میشود که چند بار برای رسیدن به خواسته‌تان تلاش کرده‌اید، اما نتیجه‌ای حاصل نشده. تکنیک این گونه است که هرچقدر می‌گذرد، بیشتر و بیشتر قاطعانه برخورد کنید. شاید آخر این مسیر این باشد که به فرد مقابل بگویید که جلب نشدن رضایت‌تان چه عاقبتی خواهد داشت. اما به یاد داشته باشید که هر پیامد ناگواری هم که در ذهن طرف‌تان ترسیم کنید، باز هم امکان دارد به خواسته‌تان نرسید.
نتیجه گیری
اگر قرار است رفتار قاطعانه را یاد بگیرید و تحت نظر دیگران نباشید، بهتر است مخالفت منطقی را تمرین کنید. یعنی اگر با نظر دیگران مخالف هستید به دلیل این که دوست دارید رابطه خوب‌تان از بین نرود با لبخند زدن و سر تکان دادن، تظاهر به موافقت نکنید. به جای آن که موضوع بحث را تغییر دهید اگر به نظر خودتان اطمینان دارید به صورت فعال مخالفت کنید. مثلا اگر کسی از شما می‌خواهد کار غیرمنطقی را انجام دهید از او بپرسید چرا باید این کار را انجام دهید؟ یادتان باشد نباید کاری را بدون پرسش بپذیرید. سعی کنید در آن زمینه صحبت کنید و احساس خود را در آن مورد بیان کنید تا دیگران هم احساس شما را بدانند.
دیدگاهتان را بنویسید