از جمله مشکلاتی که ممکن است همه ما را از رسیدن به اهداف زندگی و برنامه های مختلفی که در سر داریم باز دارد، عدم تمرکز در موارد متعدد است. حواس پرتی به معنای عدم توجه به کار مورد نظر یا فکر به موضوع غیر مرتبط و منحرف کننده است. علت حواس پرتی و عدم توانایی در تمرکز کردن، می تواند نتیجه افسردگی و نا امیدی باشد. به بیان دیگر، می توان گفت که این عارضه ممکن است در اثر عدم توانایی فیلتر کردن محرک های بیرونی، همچون صدا یا تفکرات داخلی هنگام تلاش جهت تمرکز بر روی موضوعی خاص ایجاد شود.
از جمله دلایل بروز این اتفاق ممکن است خستگی و خواب آلودگی باشد و یا در مواردی که مسئله تا حدی جدی تر است؛ می تواند یکی از علائم اختلالاتی همچون بیش فعالی همراه با کم توجهی (ADHD) باشد. گرچه این عارضه شایع است؛ اما عدم اهمیت به درمان آن می تواند موجب تشدید و آزار دهنده بودن آن شود و روند عادی زندگی را مختل کند.
اختلال عدم تمرکز و حواس پرتی
یکی از شایع ترین اختلالاتی که امروزه در جامعه بین افراد زیادی فراگیر شده است؛ حواس پرتی و عدم تمرکز بر مسائل مرتبط است. حال در این باره بسیاری از متخصصان، وجود چنین مشکلاتی را ناشی از اختلالات روانی همچون افسردگی، اضطراب و یا اختلالات ارگانیک مغز می دانند. شایان ذکر است که چنین مسائل و مشکلاتی با توجه به زندگی های شلوغ بشر، می تواند امری کاملا عادی به حساب بیاید.
در صورت بروز چنین اختلالاتی، می بایست به دنبال درمان آن باشید. توجه داشته باشید که وجود این اختلال در کودکان می تواند منجر به عدم توانایی یادگیری شده و نهایتا منجر به انزوای فرد شود. گاهاً علت حواس پرتی بیش از اندازه، می تواند جزو علائم اختلالات روانی جدی، همچون اسکیزوفرنی و یا اختلال دو قطبی باشد. علاوه بر موارد ذکر شده مصرف انواع مواد مخدر نیز می تواند منجر به حواس پرتی در افراد مختلف باشد. با این وجود این اختلال می تواند یک علامت غیر اختصاصی باشد که همیشه مرتبط با یک بیماری یا علائمی از آن نیست. از جمله دیگر دلایل ابتلا به این عارضه، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنفس گاز مونوکسید کربن و مسمومیت با این گاز سمی
- تغییر در شرایط زندگی
- ترک اعتیاد یا کنار گذاشتن دارویی خاص
- استفاده از دارو های خاص
- خستگی و افسردگی
در حالت کلی، ابتلا به این اختلال می تواند نتیجه مسائل و مشکلات متعددی باشد که باید فرد مورد نظر در اولین فرصت تحت درمان قرار بگیرد. ابتلا به اختلال، عدم تمرکز و حواس پرتی معمولا با علائم دیگری نیز همراه است. به عنوان مثال افراد مبتلا به آن، دچار احساس خستگی دائمی بدن، فراموشی، گیجی، اختلالات خواب و نشانه هایی از افسردگی و اضطراب را خواهند شد.
علت حواس پرتی و عدم تمرکز
گاها بسیاری از افراد دو اختلال عدم تمرکز و فراموشی را یکی می دانند. اما توجه داشته باشید که این دو مشکل کاملا از یکدیگر مجزا بوده و روش های درمانی متفاوتی دارند. اما می توانند به یکدیگر مرتبط باشند و اثرات مشابهی را در زندگی فرد مبتلا باقی بگذارند. از جمله اصلی ترین و جدی ترین علت حواس پرتی شامل:
علت و راه‌‌های درمان سرگیجه بعد از ورزش
کم خوابی و خواب بی کیفیت
یکی از مهم ترین مواردی که می تواند موجب تمرکز حواس در انسان شود، خواب کافی و با کیفیت است. در حقیقت هنگامی که فرد طی شب، خواب کافی و با کیفیتی را نداشته باشد، دچار خستگی و عدم تمرکز ناشی از آن خواهد بود که می تواند منجر به حواس پرتی و فراموشکاری شود. طی تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، گفته می شود که در شبانه روز بین 7 تا 9 ساعت خواب برای بدن لازم و ضروری است. این در حالی است که میزان خواب مورد نیاز برای جوانان و نوجوانان می تواند بیش از این باشد.
تغذیه نا مناسب
در صورتی که طی شب خواب کافی و با کیفیتی را داشته باشید؛ اما همچنان با اختلال عدم تمرکز و حواس پرتی دست و پنجه می کنید، بهتر است در رژیم غذایی خود تجدید نظر کنید. در حقیقت استفاده از مواد خوراکی که حاوی میزان بالایی از قند هستند، مواد غذایی با کربوهیدرات تصفیه شده همچون نان سفید، نوشیدنی های کافئین دار و خوراکی های دارای ارزش غذایی پایین که ویتامین و مواد مغذی کمی دارند، می توانند به تدریج موجب تضعیف مغز و حافظه شوند.
از این رو می توان تغذیه نامناسب را از جمله علت حواس پرتی در فرد دانست که طبق دستور پزشکان برای درمان آن بهتر است خوراکی هایی همچون سبزیجات تازه، میوه ها، غلات سبوس دار و کربوهیدرات های پیچیده را مصرف کنید.
عدم تعادل در سطح هورمون
احتمالا می دانید که کالبد انسان برای این که بتواند هماهنگی لازم را برای حیات خود و سلامت کامل به وجود بیاورد، می بایست کلکسیونی از هورمون های وابسته را در اختیار داشته باشد. این هورمون ها می توانند باعث تنظیم فعالیت های بدن و موجب پدید آوردن تعادل در عملکرد ارگان های مختلف بدن با یکدیگر شوند. حال در این میان، چنانچه هورمون های بدن با کاهش یا افزایش رو به رو شوند، در نهایت، در بدن موجب نا هماهنگی شده و این عدم هماهنگی بین اعضا، می تواند به شدت فعالیت مغز را کاهش دهد.
التهاب بدن
هنگامی که سیستم ایمنی بدن بیش از میزان نرمال آن عملکرد نشان دهد، می تواند منجر به پدید آمدن التهابات در کالبد شود. این موضوع به تنهایی می تواند منشا بسیاری از مسائل و مشکلات روحی و جسمی همچون بی خوابی، افسردگی و یا حتی زوال عقل شود. علاوه بر آن می تواند در کودکان زمینه ساز مشکلاتی نظیر اوتیسم و سایر اختلالات روانی شود.
مصرف برخی از داروها
جالب است بدانید که برخی از دارو ها، از جمله دارو های ضد افسردگی، می تواند خود موجب به وجود آمدن اختلال حواس پرتی و عدم تمرکز در افراد شود. توجه داشته باشید که چنین دارو هایی می توانند با افزایش التهاب مغز، موجب اختلال در هورمون ها شوند. از این رو بهتر است پس از مشاهده علائمی نظیر فراموشی پس از مصرف این داروها به پزشک مراجعه کنید.
بیش فعالی همراه با کم توجهی
همان گونه که در ابتدا گفته شد؛ یکی از مواردی که می تواند علت حواس پرتی شناخته شود، ابتلا به اختلال ADHD باشد. برخی بر این باورند که اختلال بیش فعالی همراه با کم توجهی، تنها مختص به کودکان است. این در حالی است که بزرگسالان نیز به این اختلال دچار خواهند شد. افرادی که به این اختلال دچار می شوند؛ عموما به دلیل فعالیت های بیش از اندازه ای که در طی روز دارند، بر یک کار تمرکز نداشته و به شکل مداوم با حواس پرتی رو به رو خواهند بود. بزرگسالانی که مبتلا به این اختلال هستند، اغلب با افسردگی، اضطراب و عدم اعتماد به نفس همراه خواهند بود.
علت حواس پرتی ؛ مه مغزی
یکی دیگر از عارضه هایی که می تواند منجر به عدم تمرکز و حواس پرتی در افراد مختلف شود، مه مغزی است که عموماً ابتلا به آن می تواند در نتیجه کاهش سطح استفاده از مواد مغذی مورد نیاز بدن، کم خوابی و یا استرس بیش از اندازه باشد. ابتلا به اختلال مه مغزی می تواند منجر به نوعی حواس پرتی، فراموشی و عدم تمرکز در فرد شود. مه مغزی به عنوان یک عارضه جانبی ناخواسته سبک زندگی، در جوامع صنعتی امروزه به حساب می آید که تاثیر به سزایی بر سلامت جسمانی و روحی و روانی در فرد خواهد داشت.
درمان اختلال حواس پرتی
بسیاری از افراد که به این اختلال دچار هستند، به ویژه کودکان و بزرگسالانی که دچار ADHD هستند، ممکن است با کوچک ترین عوامل، دچار پرتی حواس شده و در لحظه، تمرکز خود را از دست بدهند. از این رو نمی توانند تکالیف و وظایف خود را به خوبی انجام دهند. اما این عارضه به سادگی و با کمک تکنیک های تخصصی قابل درمان است. علاوه بر آن، اصلاح عادات غذایی و فعالیت های بدنی کافی می تواند موجب مدیریت استرس و درمان حواس پرتی شود. از جمله روش های درمانی برای این اختلال شامل:
دلیل کبودی بدن چیست؟
روان درمانی:
در این روش درمانی، بیمار می بایست به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کرده تا بتواند با استفاده از تکنیک های نظم دهی ذهنی این اختلال را درمان کند.
دارو درمانی:
در صورتی که با استفاده از تکنیک های تخصصی پزشک و اصلاح سبک زندگی این عارضه درمان نشود، نهایتا پزشکان برای کمک به بیمار دارو های متعددی نظیر ریتالین، اتوموکسین، آدرال، دکسدرین و … را تجویز خواهند کرد.
نتیجه گیری
ابتلا به این اختلال یکی از عواملی محسوب می شود که می تواند زندگی شخصی فرد از جمله کار، تحصیل و … را درگیر کرده و منجر به مشکلات بزرگتری در زندگی فرد شود. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند؛ عموما در تمرکز و انجام وظایف محوله خود با مشکل مواجه خواهند بود و با کوچک ترین عامل محرک می توانند تمرکز خود را از دست بدهند و یا دچار فراموشی مطالب شوند. شایان ذکر است که ابتلا به این اختلال را نمی توان به تنهایی یک بیماری دانست؛ اما می تواند عوامل و نشانه هایی از یک مسئله جدی به حساب بیاید. از این رو بهتر است پس از تشخیص علت حواس پرتی به درمان آن بپردازید.
دیدگاهتان را بنویسید