از علائم تا روش های تشخیص و درمان پره اکلامپسی پس از زایمان

پره اکلامپسی پس از زایمان یکی از مشکلاتی است که در حین بارداری ممکن است برای مادر به وجود آید. این عارضه برخی از ارگان های داخلی بدن از جمله کلیه ها و کبد را تحت تاثیر قرار می دهد و با علائمی نیز همراه است. دوران بارداری به قدری حساس است که مادر باید بیش از هر زمان دیگری، به سلامت خود و جنین اهمیت دهد. زیرا در این برهه زمانی مشکلات مختلفی ممکن است گریبان گیر مادر شود. یکی از این مشکلات پره اکلامپسی نام دارد. با توجه به آمار به دست آمده از بارداری ها، چیزی بین 5 تا 7 درصد از زنان باردار با این مشکل مواجه می شوند.

این اختلال نه تنها برای مادر، بلکه برای جنین نیز خطراتی به همراه دارد که بروز آن از هفته بیستم به بعد است. از شایع ترین علائم بروز آن می توان به افزایش فشار خون یا دفع پروتئین در ادرار که به پروتئینوری شناخته می شود اشاره کرد. چنانچه در زمان مناسب برای کنترل یا درمان آن اقدام نشود؛ باید منتظر عوارض ناشی از آن، مثل تشنج یا عوارض مغزی بود. در صورتی که چنین مشکلی به وجود آید، باید به ناچار به حاملگی، با استفاده از سقط یا سزارین پایان داد. در مقاله ای که پیش رو دارید قصد داریم راجع به پره اکلامپسی پس از زایمان صحبت کنیم. پیشنهاد می کنیم با ما همراه باشید تا هر آن چه باید در این باره بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.

علائم پره اکلامپسی چیست؟

همانند سایر عارضه هایی که پس از بروز، علائمی به همراه دارند؛ این عارضه نیز همراه با یکسری علائم است. از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

توجه داشته باشید که گاهی با توجه به شرایط شخص این عارضه هیچ علائمی ندارد که البته بسیار نادر است.

• فشار خون بیمار به یکباره یا به تدریج بالا می رود.
• در ادرار بیش از حد مجاز و استاندارد پروتئین وجود دارد که می تواند نشان دهنده ی وجود مشکلات کلیوی باشد.
• شخص به طور مکرر یا مقطعی بدون هیچ دلیل خاصی دچار سردرد خواهد شد.
• مادر ممکن است در بینایی مشکلاتی را تجربه کند که از دست دادن موقت بینایی، تاری دید و حساسیت به نور از جمله این مشکلات است.
• حالت تهوع یا استفراغ نیز از دیگر علائم این بیماری است. شاید با خود بگویید که این یک مورد کاملا طبیعی در بارداری است. حالت تهوع و استفراغ در ماه های اول تا زمانی که بدن به این تغییرات هورمونی عادت کند طبیعی است. اما این عارضه بعد از هفته 20 به بعد است. پس علائم مذکور در این زمان نمی تواند طبیعی باشد.
• تولید ادرار به شدت کاهش می یابد.
• پلاکت های خون که به ترومبوسیتوپنی یا thrombocytopenia شناخته می شود کاهش می یابند.
• عملکرد کبد با اختلالاتی روبه رو خواهد شد.
• حتی ممکن است مادر دچار تنگی نفس نیز شود که این موضوع بر اثر مایع درون ریه ها به وجود می آید.
• گاهی وزن مادر به طور ناگهانی بالا می رود یا این که دست ها و صورت متورم می شوند که همه ی این ها نشان از پره اکلامپسی است.

پره اکلامپسی پس زایمان به چه علت به وجود می آید؟

بر اساس تحقیقات انجام شده روی این بیماری مشخص شد که بسیاری از عوامل در به وجود آمدن آن دخالت دارند. اما در این میان بیشترین چیزی که می تواند تاثیر داشته باشد جفت است. یعنی همان ارگانی که به عنوان منبع تغذیه جنین تا پایان بارداری شناخته می شود. در اوایل بارداری رگ های خونی به وجود می آیند که پس از مدتی رشد کرده و تکامل می یابند تا بتوانند خون را به درستی به جفت برسانند و نوزاد مشکلی برای رشد نداشته باشد. اما زنانی که دچار این عارضه می شوند، رگ های خونی به درستی رشد نداشته یا این که عملکرد صحیحی ندارند.

با بررسی های دقیق تر مشخص شد که رگ های خونی در این دسته از زنان، باریک تر از رگ های خونی است. علاوه بر آن این رگ ها در برابر سیگنال های هورمونی واکنش نشان می دهند که نتیجه ی آن کاهش میزان خون موجود در رگ ها خواهد شد. اما به چه علت این رگ ها رشد یا کارایی غیر طبیعی دارند، علل آن عبارتند از:

• جریان خون کافی در رحم وجود نخواهد داشت.
• به رگ های خونی آسیب وارد شده است.
• در سیستم ایمنی مادر نقص یا مشکلی وجود دارد.
• برخی ژن های خاص در بدن مادر یافت می شود.

هر آنچه که باید از بی حسی اپیدورال در زایمان بدانید

پره اکلامپسی پس از زایمان چه عوارضی به همراه دارد؟

این عارضه به گونه ای است که حتی مادر پس از فارغ شدن نیز با یکسری مشکلات رو به رو خواهد شد. از جمله عوارض پره اکلامپسی پس از زایمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تورم در ریه

اولین عوارض پره اکلامپسی پس از زایمان تورم ریه ها است. با تورم ریه ها شخص نمی تواند به درستی تنفس داشته باشد. در واقع این موضوع به سبب تشکیل مایعات اضافی در ریه ها به وجود می آید.

بروز سکته مغزی

سکته مغزی که جزو عوارض پره اکلامپسی پس از زایمان است زمانی رخ می دهد که در بخشی از مغز، خون رسانی وجود نداشته باشد یا این که میزان آن به شدت کاهش یابد. همانطور که می دانید در خون اکسیژن و مواد ضروری بدن وجود دارد. در صورتی که قسمتی از بدن یا مغز برای مدتی هر چند کوتاه با نبود این مواد ضروری روبه رو شوند، سکته مغزی بروز می کند.

بروز ترومبوآمبولی

ترومبوآمبولی یا انسداد رگ های خونی هم می تواند از دیگر عوارضی باشد که همراه با پره اکلامپسی پس از زایمان گریبان گیر شخص خواهد شد. این عارضه به سبب وجود لخته ای خون در رگ های خونی به وجود می آید.

به وجود آمدن سندرم HELLP

این عارضه که نوعی سندرم به شمار می آید و HELLP یا همولیز نام  دارد به تخریب گلبول های قرمز، آنزیم های کبدی بالا و تعداد پلاکت های پائین اشاره دارد. هر یک از این موارد می تواند جان مادر را به خطر اندازد.

از چه راهی می توان برای تشخیص پره اکلامپسی پس از زایمان اقدام کرد؟

اگر دقت کرده باشید؛ در ابتدای مقاله گفتیم که در برخی از افراد پره اکلامپسی بدون علائم است. این بدان معنا نیست که عوارض یا مشکلی برای شخص نخواهد داشت. بلکه مشکلات آن به پس از زایمان منتقل می شود. در صورتی که پزشک تشخیص دهد که مادر پس از زایمان هر یک از علائم این عارضه را به همراه دارد. برای اطمینان از حدسیات خود از یکسری روش های خاص استفاده می کند. از جمله راه هایی که می توان تشخیص داد پره اکلامپسی پس از زایمان وجود دارد یا خیر؛ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آزمایش خون

در آزمایش خون مشخص می شود که کلیه ها و کبد به چه صورت کار می کنند. در صورتی که در هر یک از آن ها درگیر مشکلی باشند؛ بدان معناست که شخص به پره اکلامپسی پس از زایمان مبتلا شده است. به طور مثال این بیماری بر کبد و عملکرد آن تاثیر منفی دارد. از همین رو آنزیم های آن ممکن است بسیار افزایش پیدا کنند. از دیگر دلایلی که باید مادر آزمایش خون دهد؛ این است که مشخص شود پلاکت های لازم برای لخته شدن خون یا جلوگیری از آن وجود دارد یا خیر.

آزمایش ادرار

در نمونه ادرار نیز می توان مبتلا بودن به ای عارضه را مشخص کرد. در این آزمایش میزان پروتئین موجود در ادرار مشخص می شود. گاهی از بیمار خواسته می شود تا ادرار خود را در مدت 24 ساعت جمع آوری و به آزمایشگاه تحویل دهد تا میزان پروتئین آن مشخص شود.

روش های درمان

مانند هر بیماری دیگری که با مراجعه به پزشک ابتدا باید شدت و نوع آن مشخص شود. در این بیماری نیز ابتدا باید مراجعه به پزشک صورت گیرد تا در صورت نیاز آزمایشات لازم گرفته شده و سپس درمان آغاز شود. با توجه به نتایج به دست آمده و شرایط مادر، ممکن است از داروهایی که در ادامه ذکر کرده ایم استفاده شود:

چه لوازمی هنگام زایمان برای بیمارستان آماده کنیم؟

داروهایی برای کاهش و کنترل فشار خون بالا

در صورتی که فشار خون مادر بالا باشد؛ با استفاده از داروهایی که موجب کاهش فشار خون و کنترل آن می شود این عارضه کنترل خواهد شد.

داروهایی که از تشنج جلوگیری می کند

برخی از مادران علائم بسیار شدیدی دارند. در صورتی که پزشک تشخیص دهد که علائم و نشانه ها بسیار شدید هستند؛ ممکن است از داروهای ضد تشنج برای مادر تجویز کند. اما نگران نباشید چرا که مصرف آن در بهترین حالت معمولا 24 ساعت طول می کشد. لازم به ذکر است که داروهای تجویز شده هیچ خطری برای کودک به همراه ندارند. پس اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند هیچ نگرانی در این باره نداشته باشید.

نتیجه گیری

پره اکلامپسی یکی از مشکلاتی است که در حین بارداری ممکن است برای مادر به وجود آید. این عارضه برخی از ارگان های داخلی بدن از جمله کلیه ها و کبد را تحت تاثیر قرار می دهد و با علائمی نیز همراه است. برخلاف بسیاری از بیماری ها که پس از زایمان از بین می رود؛ اما این بیماری ممکن است پس از زایمان نمایان شود. علائم، عوارض، راه های درمان و… همگی در خصوص پره اکلامپسی پس از زایمان را در این مقاله ذکر کرده ایم.