ابتدا قصد داریم تعریف استرس و نگرانی را با هم مطالعه کنیم؛ سپس به تفاوت استرس با نگرانی بپردازیم. زمانی که فرد به این مفهوم برسد که امکاناتی که در اختیارش است، از خواسته هایی که ازش انتظار دارند بیشتر است؛ دچار حسی می شود که به آن استرس می گویند. از طرفی بعضی وقت ها یک سری اتفاقات به ذهن ما خطور می کنند که شاید اصلا قرار نباشد که روزی به وجود بیاید. اما باعث می شود حس ناخوشایندی در ما به وجود آید که آن را نگرانی می نامند. استرس و نگرانی هردو می توانند بدن را برای شروع یک اتفاق غیر منتظره آماده کند.
پس اگر این حالات به صورت دائمی باشد؛ می تواند مشکلاتی را در سلامت شخص ایجاد نماید. اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که مدام با استرس و نگرانی دست و پنجه نرم می کنید اما با حالات خود آشنا نیستید؛ توصیه می کنیم مطالعه مطالبی که در ادامه ذکر خواهیم کرد را از دست ندهید.
استرس به چه معناست؟
همانطور که مطالعه کردید؛ زمانی که فرد به این مفهوم برسد که امکاناتی که در اختیارش است، از خواسته هایی که ازش انتظار دارند بیشتر است؛ دچار حسی می شود که به آن استرس می گویند. استرس ممکن است در دو حالت وجود داشته باشد:
- عواملی که بیرون از محدوده بدن وجود دارد و حس استرس را برای ما به وجود می آورد. به طور مثال ما باید صبح فردا در یک آزمون شرکت کنیم؛ اما تایم کافی برای مطالعه آن نداریم که این امر باعث استرس در ما می شود.
- عواملی که باعث می شود ناخودآگاه در بدن ما حسی مثل استرس به وجود آید. مثل اینکه ما یک نامه داشته باشیم و برای خواندن آن حسی مثل استرس را احساس کنیم که نخواهیم آن نامه را مطالعه کنیم. این حس استرس را عکس العمل بدن به مسائل استرس زا می گویند.
همه چیز در رابطه با هورمون کورتیزول یا استرس
نشانه های استرس را از کجا تشخیص دهیم؟
با اینکه این عوامل در همه ممکن است ایجاد نشود؛ اما به صورت کلی شامل نشانه های زیر است. همین نشانه ها علت به وجود آمدن تفاوت استرس با نگرانی است:
- تمرکز نداشتن
- اسهال
- یبوست
- نداشتن انرژی کافی
- عدم خواب مناسب و کافی
- اختلال در اشتها
- سردرد و دردهای عضلانی
- تعرق زیاد
- لرزش دست و پا
- تنگی نفس
- پرخاشگری
- و…
علاوه بر نکات ذکر شده، استرس بر روی روان و همچنین تفکر نیز تاثیر می گذارد که از جمله آن ها می توان به عصبی شدن، کم رویی، از دست دادن اعتماد به نفس، عدم صبر، حواس پرتی، داشتن فکر های آشفته و… اشاره کرد. اما بهتر است بدانید که استرس یک امر طبیعی است و راه کارهایی برای دور شدن از آن وجود دارد که در قسمت زیر برای شما گفته می شود. شما با رعایت آن ها می توانید به راحتی آن را کنترل کنید:
- داشتن هدف مشخص
- مشارکت در فعالیت های اجتماعی
- اولویت بندی برای کارها
- شوخ طبعی
- در زمان حال زندگی کردن
- به خود باوری رسیدن
- داشتن تفریح و استراحت کافی
- ورزش کردن
نگرانی به چه معناست؟
بعضی وقت ها یک سری اتفاقات به ذهن ما خطور می کند که شاید اصلا قرار نباشد روزی به وجود بیاید. اما باعث می شود حس ناخوشایندی در ما ایجاد شود که آن را نگرانی می نامند. مثلا به این فکر می کنید اگر فرزندتان فلان روز بیرون برود و تصادف کند چیکار کنید؟ شما در این لحظه شما دارید به اتفاقی که احتمال به وجود آمدنش بسیار ناچیز است فکر می کنیم. وقوع این اتفاق خیلی بد است. اما گاه ما نگران زندگی و آینده هستیم که این نگرانی باعث می شود برای یک زندگی بهتر تلاش کنیم. در اینجا نگرانی، یک گام پیشرفت است. اما بهتر است بدانید که اتفاق های زیادی ممکن است رخ دهد که ما نباید از قبل وقوع آن فکر خود را درگیر کنیم. چرا که در این صورت از زندگی و لذت های آن جا می مانیم. پس با این توضیحات نگرانی های ما به دو بخش تقسیم می شوند:
- نگرانی کار ساز
در این نوع نگرانی ما متوجه می شویم که بعضی از نگرانی ها علاوه بر این که ضرر ندارد؛ بلکه سود هم دارد. مثل اینکه نگران سلامت خود باشیم و از سیگار کشیدن دوری کنیم.
- نگرانی دردسر ساز
در این نوع نگرانی به اتفاق هایی که هنوز رخ نداده فکر می کنیم که این خود باعث استرس و عقب افتادگی از کارها می شود.
افراد استرسی بخوانند
راه کارهایی برای دور شدن از نگرانی های بی مورد
در طول شبانه روز تایمی را که ترجیحا قبل از خواب شما نیست را انتخاب کنید. یک قلم و کاغذ بیاورید. نگرانی های خود را روی آن بنویسید. سپس آنها را اولویت بندی کنید. یعنی طبق اولویت بندیتان اولین مورد را برای خود تجسم کنید؛ ببینید در چه حد ممکن است ناراحت شوید و تا آن جا که می دانید آن را بزرگ کنید. نترسید اتفاقی نمی افتد؛ هرروز این کار را انجام دهید تا نگرانی تان در آن باره کم تر شود. اما این را فراموش نکنید همه ما حتما فکرهایی به سراغمان خواهد آمد که تا حد امکان بهتر است خود را درگیر آن فکرها نکنیم.
تفاوت استرس با نگرانی
حال زمان آن رسیده که به تفاوت میان استرس و نگرانی بپردازیم. تا اینجا که گفته شد متوجه شدید که نگرانی و استرس با هم متفاوت هستند؛ اما همه ی ما آن ها را یکی می دانیم. بهتر است بدانید که نگرانی فقط روی ذهن اثر می گذارد و روی جسم ما هیچ تاثیری ندارد و فقط فکر ما را درگیر خواهد کرد که ممکن است از لحاظ روحی به ما آسیب برساند. اما استرس علاوه بر درگیری فکری به جسم ما نیز آسیب می رساند؛ حتی در دراز مدت ممکن است باعث ناراحتی قلبی، فشار خون و… شود.
نتیجه گیری
نا گفته نماند که استرس بعد از این که منبع آن از بین برود؛ خودش نیز از بین می رود. پس ما ابتدا باید حتما منبع استرس را شناسایی کنیم. اما تفاوت استرس با نگرانی در این جا مشخص می شود که نگرانی جزئی از فکر و روح ما می شود و هر لحظه منتظر رخ دادن یک اتفاق هستیم که این خود بسیار آزار دهنده است.
تا می توانید با کارهای مختلف خود را سرگرم کنید تا فکرتان درگیر نگرانی و استرس نشود. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید، موسیقی آرام بخش و شاد گوش کنید، مدتیشن انجام دهید، اگر حیوان خانگی دارید با حیوانتان سرگرم شوید. در صورت امکان، مسافرت بروید و کارهایی که دوست دارید انجام دهید تا حالتان بهتر شود. اگر با این وجود بهتر نشدید؛ حتما به روان شناس مراجعه کنید. مشاور حتما با کمال میل ناراحتی ها و نگرانی های شما رو گوش خواهد داد و روش صحیح مقابله با آن ها را به شما خواهد گفت و حتی در صورت نیاز برای شما داروهایی خاصی تجویز می کند.
دیدگاهتان را بنویسید