همه ما، اسم آلزایمر به گوشمان خورده است. ممکن است یکی از ما، یک روزی به این بیماری دچار شویم و فراموشی بگیریم. آلزایمر یکی از شایع‌ترین همراهان کهولت سن است، که کم کم همدم پیری ما خواهد شد. حالا برای اینکه در آینده درگیر آلزایمر نشویم، چه کنیم؟ برای جلوگیری از آلزایمر چه باید کرد؟ چه غذاها و مواد مغذی‌ای برای جلوگیری از آلزایمر مفید هستند؟ در ادامه‌ی مطلب با همراهان روژه به پاسخ این سوالات می‌پردازیم.

آلزایمر چیست؟

بیماری آلزایمر یک بیماری مغزی پیش‌رونده و غیرقابل ‌برگشت است که به آرامی حافظه و قدرت تفکر را از بین برده و حتی توانایی انجام کارهای ساده را از فرد می‌گیرد. بیماری آلزایمر، به آرامی شروع می‌شود و نیاز دارد تا جلوگیری از آلزایمر را قبل از وقوع و پیشروی شدید آن آغاز کرد. این بیماری در وهله اول، قسمت‌هایی از مغز که کنترل حافظه و زبان را به عهده دارند دربرمی‌گیرد. پیش روندگی آلزایمر به این معناست که به مرور زمان به قسمت‌های بیشتری از مغز آسیب می‌رساند. زمانی که این اتفاق می‌افتد، علائم بیشتری دیده شده و بیماری تشدید می‌گردد. بیماری آلزایمر یک بیماری مهلک است که در نهایت بر تمام شرایط زندگی فرد تأثیر می‌گذارد.

دلیل آلزایمر چه چیزی است؟

دلیل اصلی ابتلا به بیماری آلزایمر هنوز شناخته نشده است، البته برخی از عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد عبارتند از:

• افزایش سن
• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری آلزایمر
• آسیب‌دیدگی‌های شدید سر در گذشته
• عوامل مربوط به سبک زندگی و عوارضی که به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی ایجاد می‌شوند.

11 مورد از علائم آلزایمر

هر فردی گاهی میزانی از فراموشی را تجربه می‌کند. اما افراد مبتلا به آلزایمر، رفتارها و علائم مداومی را از خود نشان می‌دهند که با گذشت زمان بدتر می شود، نشانه‌های اولیه آلزایمر در میان افراد، متفاوت است، اما در میان همه نشانه‌ها می‌توان به برخی از علایمی که میان خیلی‌ها مشترک است اشاره کرد.

1- از دست دادن حافظه

یکی از شایع‌ترین علایم آلزایمر فراموش کردن چیز‌هایی است که در فاصله زمانی نه چندان دور فرا گرفته‌اید. در حالی که فراموش کردن قرار ملاقات، نام یا شماره تلفن دوستان طبیعی است، اما در افراد مبتلا به آلزایمر، فراموشی بیشتر اتفاق می‌افتد و بعد‌ها هم با گذر زمان موارد فراموش شده را به خاطر نخواهند آورد.

2- دست کشیدن از انجام کارهای روزمره

بی‌علاقگی، بی‌تفاوتی و دست کشیدن از فعالیت‌ها و افراد موردعلاقه‌تان، می‌تواند یکی از علائم آلزایمر باشد. برای مثال دیگر طرفدار تیم مورد علاقه‌ی خود نیستید، حوصله ندارید برای نوه‌های عزیزتان وقت بگذارید، دیگر بافتنی نمی‌بافید یا نجاری نمی‌کنید و حتی دیگر ماهی یک‌بار هم با دوستان خود قرار نمی‌گذارید.

3- اختلال در انجام امور زندگی و کار‌های روزانه

افراد مبتلا به آلزایمر به سختی می‌توانند وظایف خود را بدون فکر کردن به خاطر بیاورند. فراموش کردن شیوه پخت غذا، تعمیر لوازم منزل و یا بازی‌های ساده از جمله مشکلات این افراد است.

4- قرار دادن اشیا در جای نادرست

هر کسی ممکن است به طور اتفاقی کلید یا کیف پول خود را در جای غلط بگذارد. اما افراد مبتلا به آلزایمر، اغلب چیز‌ها را در جای غلط می‌گذارند. مثلا ممکن است جوارب‌هایشان را در یخچال بگذارند.

5- مشکلات زبانی

هر فردی ممکن است بعضی اوقات به سختی بتواند کلمات درست را پیدا کند. اما افراد مبتلا به آلزایمر، اغلب مواقع، کلمات ساده را فراموش یا واژه‌های غیر معمولی را جایگزین می‌کنند.

با فشار خون بالا خداحافظی کنید، بهترین مقاله برای کسانی که فشار خون بالا دارند.

6- سردرگمی زمانی و مکانی

فراموش کردن تاریخ روز و یا این که به سمت کجا در حال رفتن هستید، تا حدودی نرمال است. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب خیابان خودشان را گم و فراموش می‌کنند، کجا هستند و یا چگونه به این نقطه رسیده‌اند و یا این که چگونه به خانه باز گردند.

7- تغییر شخصیتی

شخصیت افراد در طول زندگی، معمولا تا حدودی عوض می‌شود، اما افراد مبتلا به آلزایمر به طور بارزی تغییر شخصیت می‌دهند. مثلا ممکن است بدگمان، ترسو یا وابسته به سایر افراد خانواده شوند.

8- تغییر در رفتار

افراد مبتلا به آلزایمر به سرعت تغییر خلق و خو می‌دهند. مثلا ممکن است بدون هیچ دلیل مشخص از حالت آرام به گریه و یا عصبانیت، تغییر خلق دهند.

9- کاهش قوه قضاوت

هیچ کس در همه زمان‌ها قضاوت درستی ندارد. اما افرادی که به آلزایمر مبتلا هستند، اغلب بدون در نظر گرفتن آب و هوا لباس می‌پوشند. مثلا ممکن است در روز‌های گرم چندین بلوز روی هم بپوشند و یا برعکس.

10- از دست دادن قوه ابتکار و نوآوری

بعضی اوقات خستگی بابت کار‌های خانه، فعالیت‌های تجاری و یا مسئولیت‌های اجتماعی، طبیعی است. اما افراد مبتلا به آلزایمر، اغلب بسیار غیرفعال هستند. ساعت‌های طولانی به تماشای تلویزیون می‌نشینند. بیش از حد طبیعی می‌خوابند و هیچ تمایلی برای فعالیت ندارند.

مشکلات دیابت برای پوست و مو، بهترین گزینه برای کسانی است که دچار این مشکلات شده‌اند.

11- مشکل در تفکر انتزاعی

کسانی که آلزایمر دارند، اغلب به طور کلی شماره‌ها را فراموش می‌کنند و یا نمی‌دانند که چه کاری باید با آن انجام داد.

مراحل آلزایمر

آلزایمر به هشت مرحله تقسیم بندی می شود:

مرحله 1- هیچ علائمی در این مرحله وجود ندارد؛ اما ممکن است بر اساس سابقه خانوادگی، تشخیص زود هنگام صورت گیرد.

مرحله 2- ابتدایی‌ترین علائم ظاهر می‌شوند، مانند فراموشی

مرحله 3- اختلال فیزیکی و ذهنی خفیف ظاهر می‌شود، مانند کاهش حافظه و تمرکز

مرحه 4- اغلب اوقات آلزایمر در این مرحله تشخیص داده می‌شود؛ اما همچنان خفیف در نظر گرفته می‌شود. از دست دادن حافظه و ناتوانی در انجام کارهای روزانه آشکار است.

مرحله 5- علائم متوسط تا شدید که نیازمند کمک عزیزان یا مراقبین فرد است.

مرحله 6- در این مرحله، ممکن است فرد در کارهایی مانند خوردن و پوشیدن لباس به کمک نیاز داشته باشد.

مرحله 8- شدیدترین و نهایی‌ترین مرحله آلزایمر است. ممکن است توانایی تکلم و ایجاد حالات در صورت از بین برود.

با پیشرفت بیمار در این مراحل، نیاز آن ها به حمایت نیز بیشتر خواهد شد.

روش های پیشگیری از آلزایمر چیست؟

برای جلوگیری از آلزایمر روش‌های مختلفی وجود دارد از جمله:

اسکن پایه مغز

بر اساس گزارش انجمن آلزایمر، تصویربرداری عصبی با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا همان MRI یا ترموگرافی کامپیوتری یا CT، یکی از زمینه‌های خوب برای شناسایی اولیه این بیماری و جلوگیری از آلزایمر است.

خواب کافی

یک تحقیق نشان می‌دهد، افرادی که در میانسالی مشکلات مزمن خواب دارند، ممکن است خطر بیماری آلزایمر را در زندگی خود افزایش دهند. برای جلوگیری از آلزایمر و دور شدن از این بیماری غم‌انگیز، سعی کنید به اندازه بخوابید و خوابتان حتما کافی باشد.

فعالیت اجتماعی

تحقیقات بیانگر این است؛ افرادی که همراه با یک شبکه اجتماعی بزرگ پیش می‌روند خطر آلزایمر و زوال عقل در آن‌ها کمتر است و کسانی که از نظر اجتماعی فعال‌تر هستند، دیرتر درگیر آلزایمر خواهند شد.

مشکلات دیابت برای پوست و مو را جدی بگیرید.

آموختن مداوم

به نظر می‌رسد آموزش، یک ذخایر شناختی ایجاد می‌کند که مغز را قادر می‌سازد تا بهتر در برابر صدمات عصبی مقاومت کند. پس برای جلوگیری از آلزایمر ، همیشه در حال آموختن باشید.

یادگیری دو زبان

با توجه به تحقیقات، توانایی صحبت کردن با بیش از یک زبان، می‌تواند از شما در برابر بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل، حفاظت کند. اگر مایلید که برای جلوگیری از آلزایمر کاری کنید؛ در اولین قدم بکوشید یم زبان دیگر هم یاد بگیرید.

کار‌های تعمیراتی

به چالش انداختن مغز به شیوه‌های جدید می‌تواند حافظه را همراه با سن بالا ببرد. می‌توانید کارهای تعمیراتی را خودتان انجام دهید و مغزتان را به چالش بکشید تا ورزیده‌تر شود.

ورزش منظم

تحقیقات نشان داده، افرادی که به طور مرتب ورزش می‌کنند، می‌توانند زوال عقلی را تا ۳۸درصد کاهش دهند و به جلوگیری از آلزایمر کمک کنند.

سلامت قلب

مراقب قلبتان باشید، زیرا بیماری‌هایی مثل فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا که خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند، ممکن است خطر بروز آلزایمر را هم افزایش دهند.

برای جلوگیری از آلزایمر ، چه بخوریم؟

• شکلات تلخ

بنا بر تحقیقات انجام‌شده، فلاوونوئید موجود در کاکائو، جریان خون را به طرف مغز افزایش می‌دهد و ممکن است از بدن در برابر حالاتی که منجر به کاهش جریان خون مغز می‌شوند (مثل دیمانس و سکته مغزی) محافظت کند. برای جلوگیری از آلزایمر و استفاده از بیشترین خواص، شکلات با میزان شکر کم و محتوای کاکائوی بالا خریداری کنید.

• سالمون

افرادی که به طور متوسط سه وعده غذایی ماهی روغنی در هفته مصرف می‌کنند، تقریبا ۵۰درصد کمتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری‌های آلزایمر و دیمانس قرار می‌گیرند.

سالمون منبع غنی اسید‌های چرب ضروری امگا۳ و دیگر مواد غذایی مهم مثل ویتامین D و ویتامین B12 است، که به جلوگیری از برخی اختلالات عصبی کمک می‌کنند. استفاده‌ی حداقل ۲ یا ۳ وعده ماهی روغنی در هفته، به تأمین ترکیبات ضدالتهاب و جلوگیری از آلزایمر کمک می‌کند.

• زردچوبه

به نظر می‌رسد پلاک‌های جمع‌شده در مغز، به گسترش زوال سلول‌های مغزی کمک کنند و منجر به بیماری آلزایمر شوند. یک مطالعه نشان داد کورکومین موجود در زردچوبه ماده موثری است که پلاک‌های مغزی را از بین می‌برد. زنجبیل هم مثل زردچوبه دارای خواص ضدالتهابی مشابه است.

• سیب

تحقیقات نشان داده کوئرستین، که به مقدار فراوان در پوست سیب وجود دارد، از مغز در برابر آسیب‌های همراه بیماری آلزایمر و دیگر ناهنجاری‌های عصبی محافظت می‌کند. دیگر مطالعات هم نشان داده‌اند که خوردن سیب ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.

• گردو

تحقیقات صورت‌گرفته در مورد پیری، نشان داد که یک رژیم غذایی متعادل حاوی گردو به ارتقای مهارت‌های عملی و ذهنی در افراد پیرتر کمک می‌کند. کارشناسان معتقدند که ترکیب پلی‌فنول‌ها، اسید‌های چرب امگا۳ و دیگر مواد فعال‌کننده زیستی که در گردو وجود دارد، مسئول انجام‌گرفتن این اثر مفید است، اما مصرف مقدار بیشتر از آن الزاما خوب نیست.

• چای سبز

چای سبز، غنی از نوعی فلاوونوئید است که به نام “کاتچین” خوانده می‌شود. مطالعات بسیاری به خواص سلامتی و مفید چای سبز از جمله به توانایی آن در کاهش خطر ابتلا به سرطان و هم‌چنین بیماری‌های عصبی برگشت‌پذیر دست یافته‌اند.

• مارچوبه

بررسی‌ها نشان داده در افرادی که کمبود فولات دارند، احتمال گسترش دیمانس ۵/۳برابر بیشتر است. برای اینکه از دریافت کافی فولات مطمئن شوید، از مارچوبه به عنوان یک افزودنی متناوب در غذای خود استفاده کنید چرا که برای جلوگیری از آلزایمر بسیار مفید است.

• انواع گیلاس

دانشمندان دریافته‌اند که ترکیبات آنتی‌اکسیدان و آنتوسیانین‌ها که به گیلاس رنگ قرمز شفافی می‌بخشند، خواص ضدالتهابی دارند، اما فاقد هرگونه اثر جانبی احتمالی هستند، گیلاس‌ها و میوه‌هایی مانند خانواده توت‌ها، مثل تمشک و توت‌فرنگی، همگی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد ضدالتهاب هستند که به کاهش التهابات مغزی و فشار اکسیداتیو مغز کمک می‌کنند.

نتیجه گیری

برای جلوگیری از آلزایمر ، رژیم غذایی و ورزش از اهمیت بالایی برخوردار هستند. مطالعات نشان می دهند افرادی که رژیم غذایی مدیترانه‌ای و غنی از سبزیجات، ماهی و حبوبات مصرف کرده و همراه آن فعالیت بدنی زیادی دارند، کمترین احتمال ابتلا به آلزایمر را دارند.