اوتیسم کودکان ، یک اختلال رشدی است که با تاثیر بر روی مغز کودک، رفتارهای اجتماعی و مهارت ارتباط برقرار کردن را مختل می‌کند.
اوتیسم بیماری نیست، به دلیل آن که بیماری، پاسخ پاتوفیزیولوژیک به یک محرک خارجیز(مثل میکروب‌ها) و یا داخلی (مثل سلول‌های سرطانی) است؛ اما اختلال به علت تفاوت در فعالیت‌های ساختاری یا عملکردی اجزای بدن، حاصل می‌شود. اوتیسم در پسران، چهار برابر بیشتر از دختران، رخ می‌دهد؛ شاید دلیل این عدم تناسب، به ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و تشخیصی مربوط باشد. در ایران از هر ۱۵۰ نوزاد، یک کودک، مبتلا به اختلال اوتیسم است. آشنایی با علائم اوتیسم، می‌تواند تاثیر به سزایی در تشخیص زود هنگام این بیماری و درمان آن داشته باشد.
علائم مشترک اوتیسم کودکان
در اوتیسم کودکان که نوعی اختلال رشدی است، علائم به مرور نمایان می‌گردند به این معنی که والدین متوجه می‌شوند آن چیزی که مطابق با رشد یک کودک عادی و رفتار مناسب او، مورد انتظار است برای کودک آن‌ها رخ نمی‌دهد.
دلایل سردرد کودکان چیست؟، مقاله‌ای کاربردی برای والدین روژه مگ
از علائم هشداردهنده ی اوتیسم کودکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم تماس چشمی
- مهارت‌های گفتاری و ارتباطی تاخیری
- وابستگی شدید به روتین‌های زندگی
- ناراحتی شدید از تغییرات نسبتا جزئی
- واکنش‌های غیر منتظره به صداها، بوها، مناظر و لمس شدن یا لمس کردن چیزی
- عدم درک احساسات و حالات عاطفی دیگران
- تمرکز وسواسی بر روی اشیاء و علایق
- رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای
علائم اوتیسم کودکان از نوزادی تا2 سالگی
- کودک تا 6 ماهگی نخندد
- کودک هیچ علاقه ای به بازی‌هایی که با او می‌کنند، ندارد و به آن واکنشی نشان نمی‌دهد
- کودک تا 12 ماهگی به نام خود، واکنشی نشان نمی‌دهد
- کودک به اشیاء اشاره شده توسط دیگران نگاه نمی‌کند
- کودک از صداهای بلند ناراحت می‌گردد
- کودک برای آرام شدن به دنبال پدر و مادر خود نیست. در هنگام پریشانی و گریه بچه، والدین در آرام کردنش ناموفق هستند؛ برای نمونه اگر مادر او را به آغوش بگیرد باز هم گریه می‌کند
- کودک از تنهایی بازی کردن راضی است و عدم علاقه به بازی‌های اجتماعی یا عدم تمایل به نزدیک شدن به دیگر کودکان
- کودک تماس و ارتباط چشمی برقرار نمی‌کند
- عدم رشد مهارت‌های زبانی مانند گفتن ماما یا بابا در یک سالگی یا عدم توانایی بیان جملات ساده در دو سالگی
- تکرار بسیار کلمات
- وجود رفتارهای تکراری و حرکت‌های کلیشه‌ای مانند ضربه زدن با دست یا تکان دادن اشیاء
- عدم استفاده از دست‌ها به عنوان ابزار
- بیشتر به اشیاء علاقه‌مند است تا به افراد
- حرکات غیرمعمول با انگشتان
- واکنش‌های غیرمعمول نسبت به صداها، بوها و نور
نکته: در حدود 25 تا 30 درصد کودکان دارای اوتیسم تا 18 ماهگی، مهارت‌های زبانی را تجربه می‌کنند، اما پس از این، شروع به از دست دادن آن می‌کنند. برخی دیگر از این کودکان نیز بازی یا مهارت‌های اجتماعی که تا کنون برای آن‌ها شکل گرفته و در آن‌ها دیده شده است را از دست می‌دهند.
علائم اوتیسم کودکان بین 2 تا 5 سال
- عدم بیان احساسات و عواطف و یا نمایش این عواطف به شکلی کاملا محدود
- وجود مشکلاتی در تفسیر احساسات دیگران
- به نظر نمی‌رسد وابستگی به والدین خود داشته باشند
- عدم علاقه به شرکت در بازی‌های اجتماعی
- علاقه به بازی با اسباب بازی یا یک شی خاص
- تکرار زیاد کلمات
- عدم توانایی در جمله سازی
- عدم توانایی در درست پاسخ دادن به سوالات؛ یعنی سوالات پرسیده شده را با تکرار همان پرسش پاسخ می‌دهند
- عدم استفاده از زبان بدن
- استفاده غیر معمول از اسباب بازی‌ها
- توجه کوتاه مدت و بیش فعال بودن
- عدم وجود احساس خطر و رفتار پر خطر داشتن
- استفاده از زبان و اصطلاحات رسمی به جای زبان عامیانه
- عدم رشد مهارت‌های کلامی و زبانی به میزان مورد انتظار
- مشکلاتی در آموزش دستشویی رفتن
- داشتن بدخلقی
- مشاهده رفتار پرخاشگرانه جسمی
- وجود محدودیت‌ها و عدم انعطاف حرکتی به شکلی که احساس می‌شود مانند یک ربات عمل می‌کنند
- وجود رفتارهای چالش برانگیز مانند هرزه خواری یا خود آزاری
- وجود رفتارهای تکراری مانند بال بال زدن و دور خود چرخیدن
- صحبت کردن با صدا و لحن غیر عادی؛ مثلا هر جمله را طوری تمام می‌کنند که انگار سوالی پرسیده‌اند
- به صورت نادرست از کلمات در جملات خود استفاده می‌کنند
- عدم توانایی در نشان دادن محبت خود. این کودکان ممکن است نزدیکان خود را دوست داشته باشند، اما نمی‌دانند که چگونه می‌توان این دوست داشتن را نشان داد.
- قوانین فعالیت‌های نوبتی را رعایت نمی‌کنند و متاسفانه به همین خاطر ممکن است دیگر کودکان آن‌ها را در بازی‌های خود، کنار بزنند.
علائم اوتیسم در کودکان و نوجوانان
اگرچه می‌توان اختلال اوتیسم را تا سن دو سالگی با قطعیت تشخیص داد؛ اما بسیاری از موارد اوتیسم کودکان تا سنین مدرسه تشخیص داده نمی‌شود، به خصوص کودکانی که دارای اوتیسم عملکرد بالا یا اوتیسم خفیف هستند. علائم اوتیسم کودکان در این دوره بدین اشکال است:
- وجود علایق وسواسی به شی یا موضوعاتی خاص
- درگیر بودن با طیف وسیعی از رفتارهای تکراری مانند شکستن قلنج دست، تکان دادن دست، چرخیدن
- وجود مشکلاتی در تعامل اجتماعی
- عدم درک احساسات دیگران و یا احساس خود به دیگران
- ترجیح بر تنها بودن
- خودداری کردن از تماس جسمی با دیگران
- داشتن الگوهای خواب غیر معمول
- تاکید بر روال‌ها و اصول در زندگی
- ترجیح دادن برخی لباس‌ها ،غذاها و اشیاء خاص
- عدم مطابقت حالات هیجانی چهره آن‌ها، با چیزی که بیان می‌کنند؛ برای نمونه ممکن است مطلب ناراحت کننده را با شادی و لبخند بیان کنند.
اما کودکانی که در این مقطع سنی هستند و دارای علائم شدیدتر اوتیسم هستند، این علائم را نشان می‌دهند:
- به هیچ وجه از گفتار استفاده نمی‌کنند
- از تغییرات روزمره بسیار مضطرب می‌گردند
- نمایش رفتار چالش برانگیز شدید مانند کوبیدن سر به دیوار یا پرخاشگری
- در زندگی روزمره خود مانند حمام کردن و لباس پوشیدن هم به کمک احتیاج پیدا می‌کند
کتاب تشخیص ترنس (تراجنسی - ترنسکشوال Transsexual) از کودکی + قوانین عجیب ادیان
عکس هایی که شاید برایتان آشنا باشد
قیمت: ۲۹,۰۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۱۵,۶۰۰ تومان
اطلاعات بیشتردلایل ابتلای کودکان به اوتیسم
علت بیماری اوتیسم به درستی شناخته نشده است؛ اما پزشکان عواملی مانند رشد مغزی، ژنتیک، سموم، سن والدین و شرایط دوران بارداری را با آن مرتبط می‌دانند.
اگر کودک دلبندتان دچار مشکل قارچ‌های پوستی است، مقاله قارچ پوستی در کودکان و درمان آن را از دست ندهید.
مصرف داروهای خاص در دوران بارداری
محققان می‌گویند، نوزادانی که داخل رحم مادر در معرض برخی از داروهای خاص قرار دارند، از جمله والپروئیک اسید و تالیدومید، خطر ابتلا به اوتیسم در آن‌ها بسیار افزایش می‌یابد.
فقر آهن در مادر
براساس نتایج تحقیقاتی که در امریکا صورت گرفته، ثابت شده است که کمبود آهن می‌تواند خطر اوتیسم کودکان را تا پنج برابر بالا ببرد.
دیابت داشتن مادر
علاوه بر مادران کم خون، احتمال دارد مادران دیابتی هم فرزندی اوتیسمی به دنیا بیاورند. براساس نظرات محققان، فرزند مادرانی که از هفته 26 بارداری به بعد، به دیابت بارداری دچار می‌شوند، 63 درصد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری اوتیسم قرار می‌گیرد.
اختلال در رشد مغز
تحقیقات نشان داد کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم در مغز خود سیناپس بیش از حد دارند. در حالی‌که علت بیماری اوتیسم به درستی شناخته نشده است، اما محققان بر این باورند که این اختلالات در ساختار مغز است که کارکرد درست آن را تحریک می‌کند.
سموم و مواد شیمایی مانند آفت کش‌ها
محققان به این نتیجه رسیدند، زنانی که هنگام بارداری در معرض یا در نزدیکی سموم یا کودهای شیمیایی قرار دارند یا در مزارعی که از این سموم استفاده می‌کنند، کار یا زندگی می‌کنند، به احتمال بیشتری، فرزندانی اوتیسمی به دنیا می‌آورند. با توجه به نتایج پژوهش‌ها، احتمال اینکه کودک این مادران به اوتیسم مبتلا شود، به میزان دو سوم، بیشتر از فرزند مادرانی است که در دوره بارداری در معرض این سموم قرار نداشته‌اند.
ژنتیک
شواهدی موجود است که تغییرات ژن، یکی از دلایل ابتلا به اوتیسم است. برخی بررسی‌ها می‌گویند، احتمال به ارث رسیدن اوتیسم از خانواده مادری بیشتر از خانواده پدری است؛ هم‌چنین مشاهده شده است، در خانواده‌هایی که یک کودک مبتلا به اوتیسم وجود دارد، خطر اینکه کودکی دیگر با این بیماری داشته باشند، بیشتر است.
سن بالای والدین برای بچه دار شدن
در این مورد، دانشمندان هنوز به نتیجه نهایی دست نیافته‌اند؛ ولی این احتمال را می‌دهند که تولد کودک اوتیسمی مربوط به جهش‌های ژنتیکی باشد، که با افزایش سن پدر و مادر از طریق اسپرم و تخمک آن‌ها، این اتفاق روی می‌دهد.
بالا رفتن سن مادر از 40 سال خطر اوتیسمی شدن کودکش را تا 15 درصد افزایش می‌دهد؛ اما محققان می‌گویند مادرانی که بیش از اندازه کم سن و سال هستند هم، نمی‌توانند بچه‌های سالمی را به دنیا بیاورند.
مطالعات نشان می‌دهد که پیر بودن پدر، به اندازه بالا بودن سن مادر، در سلامت فرزندان تاثیر ندارد؛ اما اوتیسم کودکان ، از جمله اختلالاتی است که پیر بودن اسپرم‌های پدر هم، می‌تواند خطر ابتلا به آن را بیشتر کند.
اختلاف سنی والدین هم در سالم بودن یا اوتیسمی شدن کودک تاثیرگذار است. براساس نظر محققان والدینی که اختلاف سنی زیادی با یکدیگر دارند، بیشتر احتمال دارد که فرزندی اوتیسمی به دنیا بیاورند.
شیوه‌های مختلف درمان اوتیسم کودکان
روش ای بی ای ( ABA )
اصل مهم درمان اوتیسم کودکان ، این است که، احتمال تکرار و افزایش رفتارهایی که مورد تشویق قرار می‌گیرند، بیشتر است؛ در این روش هر تمرینی که به کودک داده می‌شود، شامل یک دستور به کودک، یک عمل از طرف کودک و یک عکس‌العمل از طرف درمانگر است.
این روش، علاوه بر کمک به تصحیح رفتارهای کودک، آموزش مهارت‌های جدید، هم‌چون مهارت‌های اولیه مانند خوابیدن و لباس پوشیدن تا مهارت‌های ارتباطی را شامل می‌شود.
روش فلورتایم ( Floor Time )
این روش که اولین بار توسط یک روانشناس کودک، به نام استانلی گرین اسپن ارائه شد، شباهت زیادی به بازی درمانی دارد و فرایند درمان، از طریق بازی انجام می‌گیرد.
این روش در شش مرحله ارائه می‌شود و کودک در طی این مراحل، تقلید و چگونه یاد گرفتن را از درمانگر خود می‌آموزد.
این روش، از نظر احساسی و روانی به کودک کمک می‌کند تا درک بهتری داشته باشد و از طریق آگاهی و تجربه، بتواند به بهبود مهارت‌های خود کمک کند.
روش پکس ( PECS )
این روش درمان اوتیسم کودکان ، که با استفاده از آموزش تصویری ارائه می‌شود، به بهبود ارتباط غیرکلامی در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک زیادی می کند. روش درمانی پکس، بر تقویت ارتباط غیرکلامی کودک تاکید دارد. در این روش کودک می‌آموزد که برای فهماندن خواسته‌هایش به اطرافیان، از تصاویر استفاده کند و با زبان تصویر با دیگران ارتباط بگیرد.
درمان اوتیسم با این روش، به کودک کمک می‌کند که توانایی توجه و دقت در یادگیری را به دست آورده و مهارت‌های چگونگی ارتباط با اطرافیان را بیاموزد.
روش سانرایز ( Sunrise )
بر اساس این روش، برای تعامل با کودک مبتلا به اوتیسم، لازم است به درک همه جانبه شناختی، عاطفی، هیجانی و رفتاری این کودکان و دلیل بروز مشکلات رسید.
تقویت مهارت‌های کودکان اوتیسمی، از طریق تحریک شدید احساسات با استفاده از ژست‌ها و بازی با کودک، امکان پذیر است.
انجام موفقیت آمیز این روش، در گرو وارد شدن به دنیایی است که، کودک مبتلا به اوتیسم، در آن به سر می‌برد، نه اینکه سعی در توقف فعالیت‌های کودک و خارج کردن وی از دنیای خود داشته باشیم.
نتیجه گیری
با این که اختلالات اوتیسم کودکان، مادام‌العمر هستند، اما فرد مبتلا، با آموزش‌‌های مستمر، می‌تواند از زندگی طبیعی‌تری برخوردار شود. توجه داشته باشید که اگر ناتوانی‌های کودکان اوتیسمی را نادیده بگیریم و فقط به توانایی‌های آن‌ها توجه کنیم، مانع پیشرفت کودک می‌شویم چون به مرور ضعف‌ها شدیدتر می‌شوند و حتی روی توانایی‌ها سایه می‌اندازد.
دیدگاهتان را بنویسید