بیماری نقرس ، یک نوع شایع و پیچیده از آرتروز است؛ که ممکن است هر فردی را درگیر کند. حمله نقرس، می‌تواند ناگهانی اتفاق بیفتد و اغلب اوقات فرد را در نیمه شب با این احساس که انگشت شست پا، در حال سوختن است بیدار می‌کند؛ چون در شب پا سردتر می‌شود، این سرما به رسوب کریستال‌های اسید اوریک در مفصل پا کمک می‌کند. به همین علت، بروز حملات درد و تورم ناشی از بیماری نقرس ، در شب بیشتر است.
نقرس چیست؟
بیماری نقرس ، بر اثر تجمع زیاد ماده‌ای به نام “اسید اوریک” ((Uric acid در بدن ایجاد شده و می‌تواند موجب بروز علائمی مثل درد و تورم، در مفاصل شود. بروز نقرس می‌تواند ارتباط نزدیکی با مصرف زیاد غذاهای پر پروتئین، به خصوص گوشت، داشته باشد. مفصل انگشت بزرگ پا، شایع‌ترین مکان برای بروز حملات نقرس است. مفصل‌های دیگر نظیر قوزک پا، زانو، آرنج و مفصل سایر انگشتان نیز می‌توانند دچار نقرس شوند. علائم بیماری نقرس ، با حملات ناگهانی و شدید درد، تورم، قرمزی و حساسیت به لمس مفاصل، که اغلب مفصل انگشت شست پا را درگیر می‌کند، نمایان می‌شود.
علل ایجاد نقرس
بعضی از عواملی که باعث بوجود آمدن این کریستال‌ها و بروز بیماری نقرس می‌شوند، عبارتند از:
مصرف الکل
مصرف الکل، به ویژه آبجو نیز، یکی از عواملی که بروز بیماری نقرس را تشدید می‌کند.
رژیم غذایی
رژیم غذایی غنی از گوشت و غذاهای دریایی و نوشیدنی‌هایی که با قند میوه (فروکتوز) شیرین شده‌اند، سطح اسید اوریک را افزایش می‌دهد.
چاقی
اگر اضافه وزن دارید، بدن اسید اوریک بیشتری تولید می‌کند.
مشکلات پزشکی
برخی بیماری‌ها و شرایط خاص، خطر ابتلا به بیماری نقرس را افزایش می‌دهد. مانند:
- فشار خون بالای درمان نشده
- بیماری‌های قلبی
- دیابت
- چربی یا کلسترول بالای خون و باریک شدن رگ‌ها
- بیماری‌های کلیوی
داروهای خاص
استفاده از دیورتیک‌های تیازید، که معمولا برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود و آسپرین با دوز پایین نیز، می‌تواند سطح اسید اوریک را افزایش دهد. بنابراین، در بسیاری از موارد، داروهای ضد پیوند، برای افرادی که پیوند عضو انجام داده‌اند، تجویز می‌شود.
سابقه خانوادگی نقرس
اگر سایر اعضای خانواده، سابقه‌ی بیماری نقرس داشته باشند، به احتمال زیاد شما هم به این بیماری مبتلا خواهید شد.
سن و جنسیت
نقرس در مردان بیشتر اتفاق می‌افتد. به این دلیل که معمولا زنان، سطح اسید اوریک کمتری دارند. با این حال بعد از یائسگی، میزان اسید اوریک زنان به مردان نزدیک می‌شود. هم‌چنین مردان به احتمال زیاد زودتر دچار نقرس می شوند ( معمولاً در سنین 30 تا 50 سالگی ) در حالی که زنان به طور کلی پس از یائسگی علائم و نشانه‌هایی از آن پیدا می‌کنند.
جراحی یا ضربه
تجربه جراحی یا ضربه، با افزایش خطر ابتلا به حمله و بیماری نقرس همراه است.
علائم بیماری نقرس
از علائم بیماری نقرس ، بروز آنی حملات نقرسی است. در حمله نقرسی، مفصل شست پا ناگهان متورم و دردناک شده و پوست روی آن قرمز و براق می‌شود. ممکن است پوست روی مفصل، کمی پوسته ریزی کند و گاهی احساس خارش هم در مفصل بوجود می‌آید. مفصل به شدت دردناک و حساس می‌شود، به طوری که که تماس پتو به پوست شست هم، ممکن است دردناک باشد. گاهی اوقات بیمار در حین حمله نقرسی، تب می‌کند. این حملات نقرسی معمولا بدون مصرف دارو بعد از گذشت چند ساعت تا چند روز فروکش می‌کند. علائم بیماری به ندرت ممکن است چند هفته هم به درازا بکشد. بعد از فروکش کردن علائم، بیمار بعدا دچار حملات دیگر می‌شود و این مشکل به تناوب در طول سال‌ها تکرار می‌شود.
نشانه‌ها و علائم نقرس، تقریبا همیشه و به طور ناگهانی در شب اتفاق می‌افتد. این علائم عبارتند از:
درد مفصلی شدید
بیماری نقرس ، معمولا مفصل بزرگ انگشت شست پا را هدف قرار می‌دهد. اما ممکن است در هر مفصلی ایجاد شود. مفاصل دیگری که معمولا مبتلا می‌شوند، شامل مچ پا، زانو، آرنج، مچ و انگشتان دست است. درد احتمالا در 4 تا 12 ساعت اول پس از شروع آن شدیدتر است.
ناراحتی طولانی
بعد از فروکش شدیدترین درد، ممکن است برخی از ناراحتی‌های مفصلی از چند روز تا چند هفته طول بکشد. حملات بعدی، احتمالا طولانی‌تر بوده و مفاصل بیشتری را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
التهاب و قرمزی
مفصل یا مفاصل آسیب دیده متورم، نرم، گرم و قرمز خواهند شد.
دامنه حرکتی محدود
با پیشرفت بیماری نقرس ، ممکن است نتوانید مفاصل خود را به طور عادی حرکت دهید.
مقاله جالب راه‌هایی برای درمان انحراف چشم را در مجله زیبایی روژه بخوانید.
درمان بیماری نقرس
درمان نقرس شامل دو مرحله است. در مرحله اول باید سعی کرد تا حمله نقرسی یعنی درد و تورم مفصل بیمار، سریعا کاهش یابد و مرحله بعدی درمان و پیشگیری از بروز حملات در آینده است.
مرحله اول: کنترل و کاهش
- اجتناب از غذاهای حاوی سطح بالایی از پورین، مانند گوشت قرمز، ماهی‌های چرب، غذاهای دریایی و غذاهای حاوی عصاره مخمر، اجتناب از نوشیدنی‌های شیرین و تنقلات را در نظر بگیرید؛ زیرا با افزایش خطر ابتلا به نقرس در ارتباط هستند.
- از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید. رژیم غذایی خود را محدود و سخت نکنید و یا رژیم حاوی پروتئین بالا و کربوهیدرات کم را در پیش بگیرید.
- سعی کنید ورزش‌هایی (مانند شنا) را انجام دهید، که فشار بیش از حد بر مفاصل شما وارد نمی‌کند و این برنامه، به طور منظم اجرا شود.
- بدن خود را کاملا هیدراته نگه‌دارید تا خطر تشکیل کریستال در مفاصل خود را کاهش دهید بنابراین به مقدار زیادی آب بنوشید.
- از مصرف آبجو و به ویژه نوشابه‌های الکلی و هم‌چنین مصرف شراب، جدا دوری کنید.
مرحله دوم: درمان
داروهای NSAID
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) معمولا به عنوان اولین درمان برای نقرس توصیه می‌شود. عملکرد این داروها باعث کاهش درد و التهاب در طول یک حمله می‌شود.
داروی کولشی‌سین
اگر شما قادر به مصرف داروهای NSAIDs نیستید و یا اگر این داروها برای شما بی‌تاثیر هستند، می‌توانید به جای آن، از دارویی به نام کولشی‌سین استفاده کنید.
ورزش درمانی
مدیریت علائم نقرس با فیزیوتراپی، تحت اولویت‌بندی و برنامه ترجیحی برای اختلال تحرک مفصل، عملکرد حرکتی، عملکرد عضلانی و محدوده حرکت همراه با التهاب موضعی انجام می‌شود.
فیزیوتراپیست، باید آگاه باشد که هر بیمار دارای سابقه نقرس، هیپراوریسمی و یا مفصل سپتیک، باید قبل از درمان، برای ارزیابی پزشکی فرستاده شود.
در طول حملات حاد نقرس، درمانگر فیزیکی باید بر تقویت برنامه‌های مدیریت و اسپلینت‌گذاری، ارتز و یا سایر دستگاه‌های کمکی برای محافظت از مفصل مبتلا تمرکز کند.
تحقیقات نشان داده است که استفاده از “سرما درمانی” برای کاهش درد همراه با حملات حاد نقرس، ممکن است موثر واقع شود.
در طول مراحل درمان بین حملات، درمانگران فیزیکی می‌توانند کمک‌های مفیدی در خصوص کاهش دامنه حرکتی، قدرت و عملکرد بیماران ارائه کنند. ضمنا درمانگرهای فیزیکی می‌توانند با تهیه یک برنامه ورزشی منظم ومناسب و نیز کنترل وزن بیماران، آن‌ها را یاری کنند.
برای درمان بیماری‌های مختلف، مقاله جالب فتوتراپی یا نور درمانی چیست؟ را مطالعه کنید.
رهایی از بیماری نقرس با مصرف میوه
نوشیدن آب میوه‌های طبیعی مانند آب انگور، گیلاس و آلبالو و مصرف میوه‌هایی مانند هندوانه و لیمو شیرین برای افرادی که دچار بیماری نقرس هستند، توصیه می‌شود؛ هم‌چنین مصرف سالاد کاهو و ترخون در بهبود نقرس نقش موثری دارد.
علاوه بر آن مصرف آب شاتوت، هویج و خیار برای مبتلایان به نقرس مفید است، افرادی که دچار این عارضه هستند، باید در رژیم غذایی روزانه خود سیب درختی زرد را بگنجانند، سیب درختی زرد، به علت داشتن اسید مالیک، باعث خنثی شدن اسید اوریک خون می‌شود، فراموش نکنید که مصرف میوه‌های حاوی ویتامین C مانند نارنگی، پرتقال، لیمو ترش و کلم بنفش برای مبتلایان به نقرس ضروری است.
نتیجه گیری
تغییر در سبک زندگی، مانند کاهش مصرف غذاهای مرتبط با بیماری نقرس ، اولین گامی است که در صورت بروز حملات نقرسی باید انجام داد. در صورت بروز حملات مکرر، وجود سنگ کلیه به دلیل کریستال‌های اسید اوریک، مشخص شدن آسیب‌دیدگی مفاصل در عکس‌های گرفته شده به وسیله اشعه ایکس، درمان دارویی بیماری نقرس ضروری است و پزشک مربوطه، دوره‌ی درمان را آغاز می‌کند.
دیدگاهتان را بنویسید