حفظ سلامت ناحیه تناسلی برای خانم ها، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد، از این رو در صورت مشاهده کوچک ترین مشکل در این ناحیه، ضروری است که برای درمان آن اقداماتی صورت بگیرد. یکی از رایج ترین این اختلالات، خشکی واژن است که بیشتر در دوران یائسگی و پس از آن اتفاق می افتد. به طور طبیعی، دیواره های واژن با لایه ای نازک از مایعی شفاف، مرطوب و روان می شوند و هورمون استروژن نیز به حفظ این مایع کمک کرده تا در نتیجه یک لایه محافظتی سالم، ضخیم و با قابلیت ارتجاعی ایجاد شود.
کاهش سطح استروژن میتواند میزان رطوبت موجود در واژن را کاهش دهد و این اتفاق، احتمال دارد در هر سنی و به هر دلیلی رخ دهد. در واقع خشکی واژن به معنای نازک شدن دیواره واژن و ملتهب شدن آن، در اثر کاهش هورمون استروژن یا ابتلا به برخی بیماری ها و عفونت ها، می باشد. علاوه بر این، کمبود رطوبت واژن تأثیر زیادی بر زندگی جنسی شما خواهد داشت. خوشبختانه چندین روش برای درمان خشکی واژن وجود دارد که در این مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
علل ایجاد خشکی واژن
لازم به ذکر است که کاهش هورمون استروژن تنها به دلیل یائسگی اتفاق نمی افتد بلکه دلایل متعددی می تواند بر روی این هورمون تاثیر گذار باشد. رژیم غذایی و استفاده از برخی داروها نیز از عوامل مهم هستند. شما می توانید انتظار داشته باشید که هر دارویی که باعث خشکی چشم و دهان می شود، تأثیر مشابهی نیز بر واژن داشته باشد. دلایل دیگر عبارتند از:
- زایمان و شیردهی
- درمان سرطان با شیمی درمانی و رادیوتراپی
- برداشتن تخمدان ها
- مصرف داروهای ضد استروژن
- استفاده از دوش های واژینال
- ابتلا به سندرم شوگران (یک اختلال خود ایمنی که به سلول های تولید کننده رطوبت در بدن حمله می کند)
- مصرف برخی داروها (مانند دیفن هیدارمین)
- مصرف دخانیات
- تغییرات هورمونی
- حساسیت و آلرژی پوستی به انواع پدها و شوینده ها
- استرس
علائم
این عارضه معمولا با علائمی همچون سوزش، خارش، احساس سوزن سوزن شدن در داخل واژن یا ورودی آن و سوزش در مجرای ادراری، شروع می شود و احتمالا فرد مبتلا، در هنگام برقراری رابطه جنسی، سوزش و خونریزی مختصری را تجربه کند. این علائم به تدریج تشدید یافته و سبب آزار فرد می شود. از دیگر عوارض ناشی از ابتلا به خشکی واژن می توان به بروز علائم ادراری مثل تکرر ادرار، سوزش ادرار و همین طور عفونت های ادراری اشاره کرد.
درمان خشکی واژن
در اینجا چند مورد وجود دارد که می توانید برای کاهش خشکی واژن امتحان کنید:
- استفاده از محصولاتی که به عنوان مرطوب کننده واژن به شمار میروند، دو تا سه بار در هفته در نظر بگیرید.
- برای علائم مرتبط با مقاربت، مقدار کمی روغن گیاهی خالص یا روغن زیتون می تواند مفید باشد.
- از صابون ها، لوسیون ها یا ژل های حمام حاوی عطر، خودداری کنید.
- از حمام با نمک حمام و روغن های معطر خودداری کنید.
- هنگام حمام کردن یا دوش گرفتن از آب داغ استفاده نکنید.
- از زدن اسپری ها و عطرهای بهداشتی زنانه در ناحیه واژن خودداری کنید.
- از دستمال مرطوب مخصوص بزرگسالان یا نوزادان در ناحیه مورد نظر، استفاده نکنید.
- از پوشیدن لباس های تنگ و جوراب شلواری خودداری کنید.
- لباس زیر هایی از جنس پنبه صد در صد، بپوشید.
در حالی که این توصیه ها می تواند برای بسیاری از زنان مفید باشد، اگر علائم با وجود این تغییرات همچنان ادامه داشته باشد، پزشک شما می تواند گزینه های دیگری را برای درمان خشکی واژن پیشنهاد کند.
راه های تشخیص
مطمئن ترین و مرسوم ترین روش برای تشخیص علت، معاینه توسط پزشک متخصص است. از دیگر روش های تشخیصی که به منظور قطعیت بیماری انجام می شود، انجام تست پاپ اسمیر، آزمایش ادرار و بررسی هورمون ها می باشد. هرگونه سوزش، خارش یا ناراحتی در این ناحیه ارزش تماس با متخصص زنان را دارد. آنها درباره سوابق سلامت واژن می پرسند و متوجه می شوند که چه مدت علائم را داشته اید یا چه چیزهایی سبب بهتر یا بدتر شدن آنها شده است.
پزشک معاینه لگنی انجام می دهد و واژن را برای هر گونه قرمزی یا نازکی پوست، بررسی می کند. این معاینه کمک میکند تا رد پای سایر علل احتمالی ناراحتی، از جمله عفونت واژن یا مجاری ادراری را پیدا کنید. همچنین امکان دارد که پزشک برای آزمایش پاپ اسمیر از سلول های دیواره واژن یا دهانه رحم نمونه برداری کند.
درمان خشکی واژن توسط پزشک
با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش های تشخیصی بسیاری برای درمان خشکی واژن وجود دارد که نوع درمان با توجه به علت زمینه ای بیماری و صلاحدید متخصص زنان متفاوت می باشد. در ادامه چند مورد از درمان هایی که شاید پزشک، برایتان در نظر بگیرد بیان شده است:
- کربوکسی تراپی: روشی است که در آن، گاز دی اکسید کربن موجب درمان خشکی واژن میشود.
- اوزون تراپی: یک روش بسیار موثر برای درمان خشکی واژن با حداقل عوارض.
- لیزر درمانی: دستگاه های لیزر در حیطه پزشکی کاربرد های بسیاری دارند که در درمان و انجام جراحی های زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند. لیزر درمانی یک روش کم تهاجمی می باشد که با حداقل عوارض، باعث درمان خشکی واژن و جوانسازی میشود.
- ژل های لوبریکات و مرطوب کننده واژن: لوبریکات با رطوبت رسانی به واژن کمک میکند تا درد حین رابطه جنسی کمتر شود. همچنین مرطوب کننده های مخصوص واژن در بازار موجود هستند که مصرف مداوم آنها منجر به درمان خشکی واژن میشود.
- استروژن واژینال: از موثرترین روش های درمان خشکی واژن محسوب میشود که به کاهش هورمون استروژن در زمانی که بدن قادر به تولید آن نیست کمک میکند. استروژن تا حدودی (میزان بسیار اندک) جذب جریان خون می شود. در نتیجه این درمان باید تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرد. از سه طریق می توان استروژن واژینال را دریافت نمود که عبارتند از:
- حلقه استرینگ: بسیار منعطف و نرم است و در داخل واژن قرار میگیرد. استفاده از آن، جریان مداوم استروژن را راحت تر میکند.
- قرص واژیفم: دوبار در هفته و تا زمانی که دیگر احتیاجی به آن نباشد، استفاده شود. با کمک اپلیکاتور داخل واژن قرار میگیرد.
- کرم استروژن واژینال: این کرم ها حاوی استروژن بوده که با کمک اپلیکاتور و به صورت هفتگی در داخل واژن گذاشته می شوند. نکته ی قابل توجه این است که این نوع داروها با عارضه ای همچون درد در ناحیه سینه و خونریزی واژن همراه خواهند بود. علاوه بر این استفاده از آن ها برای مبتلایان به سرطان و اندومتریوز، افراد باردار و شیرده و کسانی که خونریزی واژن به دلیل نامشخص دارند، ممنوع میباشد.
کمبود آب بدن می تواند باعث خشکی واژن شود؟
کاهش آب بدن شاید بر روی خشکی پوست و سایر اعضای بدن تاثیر گذار باشد اما قطعا نمی تواند زمینه ساز ابتلا به این بیماری گردد.
کلام آخر
اگر چه این بیماری می تواند بر روی کیفیت روابط زناشویی افراد تاثیر بگذارد اما نگران کننده نخواهد بود؛ زیرا قابل درمان میباشد. در برخی موارد ممکن است منجر به علائم ناراحت کننده ای مانند درد هنگام رابطه جنسی، سوزش، ناراحتی، خارش یا ترشحات غیر طبیعی واژن شود. همچنین شاید علائم مربوط به ادرار، مانند ادرار مکرر یا دردناک را تجربه کنید. با مشاهده هر کدام از علائم توصیه میشود که به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید تا با مشورت و بررسی های لازم بهترین روش درمان خشکی واژن برای شما تعیین گردد.
دیدگاهتان را بنویسید