به عمل خروج گاز های معده از طریق دهان، آروغ زدن گفته می شود که در اصطلاح پزشکی به آن Eructation و یا باد گلو گفته می شود. این کار را می توان یک واکنش طبیعی پس از خوردن نوشابه، وعده های غذایی سنگین، مواد غذایی تند یا خوراکی های سرشار از چربی دانست. اما در صورتی که بیش از حد ادامه داشته باشد؛ می تواند نشان دهنده وجود مشکلات گوارشی در بدن فرد شود. از این رو بهتر است سریعا نسبت به درمان آروغ عمل کنید.
مفهوم آروغ زدن
بدن همه انسان ها گاز دارد. حال دستگاه گوارش برای خروج گاز ها از معده واکنش نشان داده و عمل خروج هوا از طریق دهان انجام خواهد شد که به آن آروغ زدن گفته می شود. این حالت عموما زمانی رخ می دهد که معده به دلیل بلع گاز، منبسط شده باشد. از این رو دستگاه گوارش طی یک حرکت معکوس، گاز های اضافه را خارج سازی می کند. آروغ زدن یک واکنش طبیعی از بدن انسان است که نیازی به درمان ندارد. اما اگر به دلیل مشکلات گوارشی که گاها در انسان به وجود می آید، این عکس العمل بیشتر شود. ممکن است در صورت عدم درمان علائم آن افزایش یافته و موجب تکدر خاطر اطرافیان شود.
طبق اطلاعاتی که تا کنون در این رابطه به دست آمده است، اکثر افراد در طی روز چیزی بین 1 الی 4 لیتر گاز در بدن خود تولید خواهند کرد. از این رو بدن برای خروج آن تقریبا 14 بار واکنش نشان خواهد داد. با این وجود بدن برخی از مردم ممکن است گاز بیشتری تولید کند. جالب است بدانید که آروغ زدن موجب خروج هوا و کاهش اتساع معده خواهد شد. بیشتر گاز ها از طریق بخارات بی بو از قبیل نیتروژن، اکسیژن، هیدروژن، کربن دی اکسید و متان تولید می شوند. هنگامی که باکتری در روده بزرگ عمل کند، گاز های آزاد شده حاوی گوگرد بوده و بوی نامطبوعی را به همراه خواهد داشت.
مهم ترین علت آروغ زدن
اگر دقت کرده باشید نوزادان و کودکان خردسال به دلیل اینکه توانایی جلوگیری از بلع هوا را ندارند، بدون این که متوجه شوند ممکن است مقدار زیادی از هوا را به داخل بدن خود راه بدهند. از این رو مدت کوتاهی، پس از خوردن شیر برای این که هوای اضافی بلع شده در طول خوردن غذا را خارج کنند، آروغ می زنند. با این وجود هنگامی که معده از هوا پر نباشد باز هم امکان آروغ زدن وجود دارد. در چنین شرایطی باد گلو به عنوان یک عادت یا ابزاری برای کاهش درد های شکمی شناخته می شود. علاوه بر این که آروغ زدن، تنها درد ناشی از بلع را تسکین می دهد؛ بلکه می تواند درد های شکمی به علت دیگر مشکلات را نیز تسکین دهد.
با این حال این عمل می تواند دلایل متعددی داشته باشد و اگر به یک واکنش آزار دهنده تبدیل شود؛ باید نسبت به درمان آروغ اقدام کنید. در صورت درمان ممکن است علائم آن افزایش یابد. از جمله علل این واکنش شامل:
عوارض نوشابه‌های انرژی زا را جدی بگیرید
بلع هوا
فرو خوردن هوا می تواند امری ارادی و غیر ارادی باشد که در طی آن مقادیر زیادی از هوا هنگام تناول غذا یا نوشیدن سریع مایعات، توسط شخص بلع خواهد شد. حال آروغ زدن زمانی رخ می دهد که معده پر از هوای بلع شده باشد. از جمله رایج ترین دلایلی که می تواند موجب بلع بیش از حد نرمال هوا شود شامل:
- تناول سریع غذا و نوشیدنی
- نوشیدن مایعات گاز دار
- اضطراب و استرس
- تناول غذا و صحبت همزمان
- جویدن آدامس
- مکیدن آب نبات
- نوشیدن با استفاده از نی
- استعمال دخانیات
- استفاده از دندان مصنوعی که قالب آن اندازه نباشد
- داشتن حمله اضطرابی
- تنفس سریع
- تنفس از طریق بینی
مواد غذایی
استفاده از بعضی مواد غذایی و نوشیدنی ها می تواند گاز موجود در معده را افزایش داده و موجب آروغ زدن مکرر انسان شود. در حقیقت این مواد می توانند موجب ایجاد گاز در دستگاه گوارش شوند که شامل نوشیدنی های گاز دار، الکل، غذا های پر نشاسته، شکر و فیبرهستند. دیگر غذا هایی که می تواند موجب تولید گاز در معده شود عبارتند از:
- عدس
- لوبیا
- نخود
- پیاز
- کلم
- گل کلم
- موز
- کشمش
- نان گندم
استفاده از برخی داروها
جالب است بدانید که بهره گیری از داروهای مختلف علاوه بر این که می تواند سودمند باشد؛ ممکن است موجب افزایش گاز معده شده و باعث آروغ زدن فرد شود یا اختلالاتی ایجاد کرده که آن اختلالات باعث خروج باد از گلو شود. از جمله این داروها شامل:
- آکاربوز که داروی کمک کننده به درمان دیابت نوع 2 است.
- لاکتولوز و سوربیتول که ملین های قوی هستند.
- استفاده بیش از اندازه مسکن هایی همچون ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین می تواند پس از مدتی موجب ورم معده و تولید گاز های اضافه بدن شود.
مشکلات و بیماری های مختلف
جالب است بدانید که آروغ زدن در مواردی ممکن است از علائم ابتلا به بیماری های مختلفی باشد. در واقع باد گلو می تواند واکنش طبیعی بدن در برابر درد های شکمی باشد. اما برای تشخیص نوع بیماری باید علائم دیگری نیز وجود داشته باشد تا بتوان به شکل قطعی آن را تشخیص داد. مواردی که تا کنون عنوان شد نیاز به درمان نخواهد داشت. اما در این مورد بهتر است هر چه سریعتر به فکر درمان آروغ خود باشید. از جمله بیماری هایی که موجب بروز این عمل می شوند؛ شامل عدم جذب فروکتوز، رفلاکس معده، گاستروپارزی، سلیاک، زخم گوارشی، عدم تحمل لاکتوز، سندرم تخلیه، گاستریت، هلیکوباکتر پیلوری، نارسایی لوز المعده خواهند بود.
بهترین راه درمان آروغ زدن
همان گونه که در ابتدا نیز گفته شد؛ در صورتی که آروغ زدن شما یک واکنش طبیعی بدن به گاز های موجود در معده باشد؛ نیاز به درمان آروغ وجود ندارد. اما اگر بیش از حد باشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا شرایط احتمالی مسبب مشکل به طور کامل بررسی شود. در واقع درمان این واکنش به علت آن بستگی دارد. اما راه حل هایی وجود دارد که می توان از آن استفاده کرد از جمله:
درمان آروغ با خود درمانی
در صورتی که گاز موجود در دستگاه گوارش شما بیش از اندازه باشد و همین موضوع موجب وسیع شدن معده شده است و نمی توانید این گاز ها را خارج کنید، به بغل دراز بکشید. علاوه بر آن حالت سجده به طوری که زانو به قفسه سینه نزدیک شده باشد نیز می تواند در رفع گاز های تجمع یافته در معده شما مفید واقع شود. برای این کار باید در این وضعیت باقی بمانید تا گاز های موجود در سیستم گوارش دفع شوند. در صورتی که باد گلوی شما زیاد است باید از موارد زیر اجتناب کنید:
- خوردن و نوشیدن با سرعت بالا و بدون مکث
- خودرن نوشیدنی های گاز دار
- جویدن آدامس
علت و راه‌های درمان درد کشاله ران
درمان آروغ با مراقبت های پزشکی
در صورتی که خروج باد گلو از بدن شما بیش از حد تعادل باشد، باید برای درمان آروغ اقدام کنید. چرا که ممکن است این عمل از علائم ابتلا به بیماری های مختلف باشد. برای درمان آن ممکن است پزشک سوالات متداولی در مورد زمان آروغ زدن، سابقه آروغ زدن قبلی، الگوی بروز علائم خاص همچون خروج باد گلو پس از عصبانیت یا مصرف غذا یا نوشیدنی خاص از بیمار بپرسد. در صورتی که اطلاعات غذایی خود را به مدت چند روز ثبت کنید، می توانید کمک شایانی را به تشخیص زودتر علت آن کرده و سریع تر نسبت به درمان آن اقدام نمایید.
پزشک متخصص در این زمینه پس از بررسی و انجام معاینات مرتبط، در صورتی که نیاز باشد شما را برای انجام آزمایشات دیگری همچون رادیوگرافی شکم، اسکن MRI، سی تی اسکن، سونوگرافی، آزمایش بررسی سوء هاضمه، آزمایش هیدروژن و متان یا بررسی محتویات معده به پزشک مرتبط ارجاع خواهد داد. انجام این تست ها می تواند به پزشک شما تصویر واضح و روشنی از دستگاه گوارشی تان برای رسیدن به تشخیص دقیق تر بدهد.
راه های کنترل، پیشگیری و درمان آروغ
در صورتی که باد گلوی شما همراه با سوزش ملایم سر دل باشد، برای درمان آن می توانید از روش های غیر نسخه ای نیز استفاده کنید. سعی کنید فعالیت فیزیکی خود را در طول روز افزایش داده تا هضم غذا برای معده تا حدی راحت تر شود. علاوه بر آن اضطراب می تواند گاز موجود در بدن انسان را افزایش دهد با این وجود رایج ترین راهی که داشتن اضطراب می تواند منجر به افزایش گاز معده شود ناشی از نفس های کوتاه و زیاد است. عادات بد اضطرابی موجب تنفس ضعیف و سطحی می شود. از این رو برای درمان آروغ باید روش هایی که می تواند اضطراب را در شما کاهش دهد در پیش بگیرید.
سخن پایانی
زندگی های امروزه و مشغله کاری موجب شده تا انسان زمان کمتری برای آماده سازی غذا و خوردن آن بگذارد. از این رو استفاده از غذا های فست فودی و کنسرو ها به نسبت گذشته بیش از پیش شده است که خود سبب بروز مشکلات گوارشی بسیاری در جامعه ما شده است. در این میان درمان آروغ زدن برای برخی از افراد ممکن است چندان مهم نباشد و افزایش این واکنش طبیعی اما خجالت آور را در بدن خود به همراه داشته باشند. از این رو بهترین کار، پیشگیری از ابتلا به آن با استفاده از برخی روش ها امکان پذیر است.
دیدگاهتان را بنویسید